Η Ένωση Στρατιωτικών Περιφερειακής Ενότητας Νήσων Περιφέρειας Αττικής (ΕΣΠΕΕΝΠΑ) επανέρχεται στο θέμα της αποζημίωσης των πλόων του ΠΝ με αφορμή την επιστροφή της ΦΓ ΥΔΡΑ, αποκαλύπτοντας τι πραγματικά συμβαίνει. Για μία συγκεκριμένη αποστολή, για ένα μόνο πλοίο με πλήρωμα 200 ατόμων, για λιγότερο από το 1/3 του έτους, δαπανήθηκε λίγο περισσότερο από το 15% του προϋπολογισμού που θα αντιστοιχεί στην συγκεκριμένη κατηγορία “ειδικών αποστολών” μετά την ψήφιση του άρθρου 62 του ν.5110/2024. Σε βάθος ενός έτους αντιστοιχεί σε περισσότερο από το 50% του συνολικού κονδυλίου. Τι θα συμβεί άραγε, αν θα προκύψει και δεύτερη αντίστοιχη αποστολή; Θα παραμείνει απλήρωτο το πλήρωμα, ή μήπως θα ξεμείνει το υπόλοιπο των ΕΔ από το συγκεκριμένο προϋπολογισμό; Φυσικά και όχι.
Το συγκεκριμένο κονδύλι είναι ρεαλιστικό μόνο εφόσον επέλθουν μεγάλες μειώσεις στην ημερήσια αποζημίωση, ή αν το σύνολο των πλόων του ΠΝ εξαιρεθεί συνολικά και μεταφερθεί στην περίπτωση ΚΓ΄ που θα εξακολουθησει να λογίζεται εισόδημα. Αν και πιθανότερο φαίνεται το πρώτο σενάριο, διότι η αύξηση της ετήσιας δαπάνης φαίνεται απίθανη λόγω “δημοσιονομικών περιορισμών”, σε κάθε περίπτωση, δυστυχώς, το μέγεθος του εμπαιγμού επιβεβαιώνεται με τον χειρότερο τρόπο, αφού αποκαλύπτεται ότι ο σχεδιασμός του οικονομικού επιτελείου βασίζεται σε συγκεκριμένο ταβάνι καθαρών αποδοχών. Η Ένωση προβαίνει και σε απευθείας συγκρίσεις με το Εμπορικό Ναυτικό, οι οποίες προκαλούν μόνο θλίψη και αγανάκτηση. Είναι άραγε δυνατόν ο κυβερνήτης του πολεμικού πλοίου να λαμβάνει τη μισή αποζημίωση σε σχέση με τον καπετάνιο του εμπορικού πλοίου και αυτό μόνο όταν οι συνθήκες είναι πολύ επικίνδυνες; Είναι δυνατόν ο κυβερνήτης του πολεμικού πλοίου να λαμβάνει λιγότερο από το 1/4 των μηνιαίων αποδοχών του καπετάνιου του εμπορικού πλοίου υπό συνθήκες “φυσιολογικού” πλου; Είναι δυνατόν ο Δίοπος να λαμβάνει όσα (αν όχι λιγότερα) λαμβάνει ο δόκιμος δευτερόμπαρκος; Πως να μην παραιτούνται μετά τα στελέχη του ΠΝ για να πάνε στο εμπορικό ναυτικό, όπως έχει γραφτεί κατά το παρελθόν, όχι από τους συνδικαλιστές του ΠΝ, αλλά από ΜΜΕ; Δυστυχώς οι απαντήσεις είναι ξεκάθαρες και όπως επισημαίνεται, ο χρόνος πλέον δεν δείχνει να είναι σύμμαχος για την αναστροφή του κλίματος.
ΘΕΜΑ: Οικονομικά (Αποζημίωση Αποστολών Πολεμικού Ναυτικού)
ΣΧΕΤ.: α. ΚΥΑ υπ΄ αριθμ. Φ.841/26674/Σ.4145/2023 (ΦΕΚ Β΄ 1425, «Καθορισμός ύψους, όρων και προϋποθέσεων χορήγησης της προσαύξησης του επιδόματος ιδιαιτέρων συνθηκών εργασίας για τα πληρώματα των πολεμικών πλοίων που βρίσκονται σε αποστολή και για το προσωπικό των Ενόπλων Δυνάμεων που εκτελεί ειδική αποστολή.»)
β. Υπ’ αριθμ. πρωτ. 054/2023 έγγραφό μας
γ. Υπ’ αριθμ. πρωτ. 057/2023 έγγραφό μας
δ. Υπ’ αριθμ. πρωτ. 063/2023 έγγραφό μας
ε. Υπ’ αριθμ. πρωτ. 007/2024 έγγραφό μας
στ. Υπ’ αριθμ. πρωτ. 018/2024 έγγραφό μας
ζ. Ν. 5110/2024 (Α΄ 75, «Ίδρυση Ελληνικού Κέντρου Αμυντικής Καινοτομίας, εκσυγχρονισμός θεσμικού πλαισίου των Ανωτάτων Στρατιωτικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, σύσταση Κοινού Σώματος Πληροφορικής στις Ένοπλες Δυνάμεις και λοιπές διατάξεις»)
η. Υπ’ αριθμ. πρωτ. 024/2024 έγγραφό μας
1. Ελάχιστα 24ωρα έχουν περάσει από τον επανάπλου της ΦΓ ΥΔΡΑ στο Ναύσταθμο, μετά από 102 ημέρες στην Ερυθρά Θάλασσα και ήδη κυκλοφόρησαν σε αρθρογραφία οι πρώτες μαρτυρίες που αποδίδονται σε μέλη του πληρώματος και οι οποίες σοκάρουν.
2. Σύμφωνα με όσα έχουν αποκαλυφθεί από ΜΜΕ, «…δέκα στελέχη μέλη του πληρώματος αιτήθηκαν τον άμεσο επαναπατρισμό τους, αφότου η φρεγάτα κατέπλευσε στο λιμάνι του Τζιμπουτί. Αυτός ήταν και ο λόγος για τον οποίο η ΥΔΡΑ επέστρεψε στις αρχές Ιουνίου και όχι στο τέλος Ιουλίου όπως ήταν ο αρχικός προγραμματισμός» (ieidiseis). Η Ένωσή μας δεν θα σχολιάσει, βεβαίως, ζητήματα που άπτονται του δημοσιογραφικού ενδιαφέροντος, θα θίξει όμως το μείζον θέμα της γενικότερης αποζημίωσης και των συνθηκών εργασίας των στελεχών και ιδίως εν όψει της νέας ΚΥΑ που αναμένεται να δημοσιευθεί στο πλαίσιο άρθρου 62 του (ζ) σχετικού.
3. Ακολούθως θα παρουσιάσουμε το οξύμωρο της όλης υπόθεσης προκειμένου να διαφανεί ο πλήρης εμπαιγμός του προσωπικού του ΠΝ:
α. Μια ΦΓ συμμετείχε στην «Επιχείρηση ΑΣΠΙΔΕΣ» στο πλαίσιο προστασίας εμπορικών πλοίων ελληνικών συμφερόντων. Αυτό συνεπάγεται ότι το πολεμικό πλοίο συνυπήρχε στις ίδιες περιοχές, υπό τις ίδιες συνθήκες αυξημένου κινδύνου και για το ίδιο χρονικό διάστημα με τα εμπορικά πλοία που προστάτευε.
β. Σύμφωνα με την αναθεωρημένη (α) σχετική, η αποζημίωση του προσωπικού που συμμετείχε ανέρχεται σε 120 € ανά ημέρα. Αυτό συνεπάγεται ότι για 102 μέρες της αποστολής, σε κάθε στέλεχος αναλογούν 12.240 € μικτά, από τα οποία ως έχουμε αποδείξει τουλάχιστον το 40% θα εξαϋλωθεί σε κρατήσεις (εφορία κλπ), ενώ από το υπόλοιπο, σημαντικό μέρος έχει ήδη δαπανηθεί πριν τον απόπλου για την κάλυψη των αναγκών του ταξιδίου, ως είθισται να γίνεται σε αυτές τις περιπτώσεις. Αυτό σημαίνει ότι από τα μικτά χρήματα που έχουν να λάβουν τα στελέχη της Φρεγάτας, δεν πρόκειται να δουν περισσότερα από το 1/3 ή στην καλύτερη περίπτωση τα μισά.
γ. Θα επικαλεστούμε την τοποθέτηση του κ. Α/ΓΕΕΘΑ κατά τη συζήτηση με του φορείς στο πλαίσιο ψήφισης του (ζ) σχετικού νόμου, ότι ένας Κυβερνήτης πολεμικού πλοίου λαμβάνει μηνιαίο μισθό 1.600 € (καθαρά), ποσό που κλιμακώνεται προς τα κάτω ανάλογα με το βαθμό και τα έτη υπηρεσίας. Αντίστοιχα, ένας Δίοπος λαμβάνει περί τα 900 € (καθαρά). Οι αντίστοιχοι μισθοί ενός καπετάνιου στο εμπορικό ναυτικό μπορεί να ανέρχονται ακόμα και σε 10.000 € το μήνα (καθαρά, ανάλογα με το πλοίο).
4. Από τα παραπάνω προκύπτουν αναπόφευκτες, πολύ δυσάρεστες συγκρίσεις. Είναι γνωστό ότι τα πληρώματα των πλοίων του Εμπορικού Ναυτικού έχουν την πλήρη υποστήριξη των εταιριών τους σε όλα τα επίπεδα. Στο πλαίσιο της παροχή κινήτρων, προκειμένου πρόβλημα της πολύμηνης απουσίας να μην αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα αλλά να λειτουργεί ως δέλεαρ, υπάρχει και η αντίστοιχη ανταμοιβή. Υπό τις ίδιες συνθήκες ταξιδίου, λοιπόν, ο κυβερνήτης της Φρεγάτας δηλαδή ο πλέον υψηλόμισθος επί του πλοίου (η οποία προφανώς αποτέλεσε τον στόχο του περιβόητου πυραύλου για τον οποίον έχουν κάνει λόγο διάφορα ρεπορτάζ) θα λάβει περί τα 5.600 € (μισθός και πλεύσιμα), δηλαδή λίγο περισσότερα από αυτά που λαμβάνει ένας γ’ μηχανικός στο ΕΝ (πάντα ανάλογα με το πλοίο βεβαίως). Όσον αφορά το Δίοπο, θα αναφέρουμε ότι λαμβάνει κατά βάση λιγότερά χρήματα από έναν δευτερόμπαρκο δόκιμο.
5. Να διευκρινίσουμε δε, ότι στο ΕΝ η αποζημίωση σχετίζεται με την «αποστολή» του πλοίου και όχι με τις ειδικές συνθήκες που μπορεί να παρουσιάζονται. Αυτό σημαίνει ότι και σε «ήρεμες θάλασσες» ο καπετάνιος ή ο θαλαμηπόλος στο ΕΝ θα συνεχίσει να λαμβάνει τα ίδια χρήματα, σε αντίθεση με τον κυβερνήτη (και το πλήρωμα) του ΠΝ που θα «περιοριστεί» στο μισθό του ή σε χαμηλότερες αποζημιώσεις για εκτέλεση υπηρεσίας (πλεύσιμα) που παραπέμπουν σε αγοραστική δύναμη άλλων εποχών.
6. Ενώ προσφάτως αναγνωρίστηκε από τον ΥΕΘΑ η απόλυτη αποτυχία του προηγούμενου εγχειρήματος της υποτιθέμενης «προσαύξησης» την οποίαν είδε μόνο η Εφορία, όπως αποκαλύψαμε πρόσφατα το νέο πλαίσιο που ψηφίστηκε [άρθρο 62 σχετικού (ζ)] είναι κατά πολύ δυσμενέστερο και είναι βέβαιο ότι θα δημιουργήσει ακόμα λιγότερους δικαιούχους, στους οποίους, ωστόσο, στο πλαίσιο της δημιουργίας εσωτερικού κοινωνικού αυτοματισμού θα δοθεί το δέλεαρ της ευμενέστερης φορολόγησης (υπό καθεστώς που ακόμα αγνοούμε βεβαίως ελλείψει σχετικής ΚΥΑ).
7. Προκειμένου να γίνει απολύτως κατανοητό τι ακριβώς ψηφίστηκε με το (ζ) σχετικό, με την τροποποίηση που επήλθε στο άρθρο 127 του ν.4472/2017 (Α΄ 74) και συγκεκριμένα με την περίπτωση ΚΔ΄ όπου και θα συμπεριλαμβάνονται εφεξής τέτοιες «ειδικές αποστολές» (υπό την προϋπόθεση ότι υπόκεινται σε «εξαιρετικές περιπτώσεις […] στο εξωτερικό που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο διεθνών υποχρεώσεων της χώρας») θα αναφέρουμε τα εξής:
α. Το σχετικό διακλαδικό κονδύλι έχει «ταβάνι» τα 16.000.000 €, για το σύνολο των «ειδικών αποστολών».
β. Ωστόσο, μόνο για ένα πλοίο και μόνο για 102 μέρες (δηλαδή για λιγότερο από το 1/3 του έτους) το ποσό που απαιτήθηκε (για 200 άτομα πλήρωμα) πρέπει να ανήλθε περί τα 2.450.000 €. Αυτό αντιστοιχεί στο περίπου στο 15,3% του ετησίου προϋπολογισμού για το σύνολο των ΕΔ, για όλο το έτος.
γ. Αν η συγκεκριμένη αποστολή αυτή επεκταθεί στο σύνολο του έτους, τότε (πάλι για 200 άτομα) τότε κατ’ έτος, με τις υπάρχουσες συνθήκες, θα απαιτηθούν 8.760.000 €, δηλαδή λίγο παραπάνω από τα μισά του προϋπολογισμού του συγκεκριμένου κονδυλίου.
8. Από τα προαναφερθέντα δεν αφήνεται περιθώριο για καμία παρερμηνεία: οι αποστολές της παρα.ΚΔ΄ (που δεν λογίζονται ως εισόδημα) ουσιαστικά θα χρηματοδοτούνται από τις κρατήσεις των αποζημιώσεων της παρα.ΚΓ΄ (δηλαδή από την συντριπτική πλειοψηφία των πλόων του ΠΝ, οι αποζημιώσεις των οποίων θα συνεχίσουν να φορολογούνται ως εισόδημα). Κοινώς, ο Στόλος (ΚΓ) θα χρηματοδοτεί το σύνολο ειδικών αποστολών των ΕΔ (μέρος των οποίων θα αφορά και το Στόλο).
9. Ωστόσο, προκύπτει ένα νέο ερώτημα: είναι, άραγε, δυνατόν μόνο με μια αποστολή, μόνο για ένα πλοίο να απαιτείται πάνω από το μισό προϋπολογισμό του συγκεκριμένου διακλαδικού κονδυλίου; Αν προκύψει και δεύτερη αποστολή που να πληροί τις ίδιες προϋποθέσεις, το προσωπικό θα μείνει κατά μέρος απλήρωτο, μαζί με το υπόλοιπο των ΕΔ; Η απάντηση είναι προφανής: Όχι με τις υπάρχουσες συνθήκες αποζημίωσης. Καθίσταται σαφές ότι ο συγκεκριμένος προϋπολογισμός επαρκεί μόνο σε δύο περιπτώσεις:
α. Εάν εξαιρεθεί συνολικά το ΠΝ και μεταφερθεί στην παρα.ΚΓ΄.
ή
β. Εάν υπάρξει γενναία μείωση της ημερήσιας αποζημίωσης με πρόσχημα την αποσύνδεση από το εισόδημα, σενάριο που θεωρούμε πιθανότερο.
10. Τι ακριβώς θα ισχύει θα αποδειχθεί από την ΚΥΑ που θα δημοσιευθεί. Ωστόσο, εάν ισχύσει το δεύτερο ενδεχόμενο, τότε θα επιβεβαιωθεί ότι οι αρχικές προθέσεις ήταν όντως να υπάρξει ένας εμπαιγμός δίχως τέλος για το σύνολο του προσωπικού των ΕΔ (όχι μόνο του ΠΝ), για το οποίο πέρα από τα διάφορα τεχνάσματα των μικτών αποδοχών και των υποτιθέμενων αυξήσεων θα υπολογίζεται πάντα η προσδοκώμενη έμμεση μείωση του εισοδήματος ώστε να προκύπτει ένα καθαρό εισόδημα εντός των περιβόητων «δημοσιονομικών περιορισμών».
11. Τα παραπάνω δεν μπορούν να αμφισβητηθούν για έναν επιπλέον λόγο: η συγκεκριμένη μεθόδευση είναι απόλυτα συνεπής με την πολιτική «δεν έχουμε για εσάς» που βιώνουν οι στρατιωτικοί και ακόμα συνεπέστερη με την απαξιωτική στάση εις βάρος του προσωπικού του ΠΝ που έχει «θεσμοθετηθεί» εδώ και λίγα χρόνια. Δεν υπάρχει τίποτα καινούριο. Το μόνο που άλλαξε ήταν οι δημόσιες παραδοχές, οι οποίες σε σύντομο χρονικό διάστημα απεδείχθησαν λόγια του αέρα.
12. Κατόπιν των ανωτέρω, θα επαναλάβουμε τη βεβαιότητά μας ότι το πλαίσιο που ψηφίστηκε με το άρθρο 62 του (ζ) σχετικού θα οδηγήσει σε νέο φιάσκο, πολύ μεγαλύτερο από το προηγούμενο. Εντούτοις, αυτή τη φορά δεν θα κρούσουμε κανένα κώδωνα του κινδύνου, διότι θεωρούμε ότι οι ευκαιρίες πλέον χάθηκαν και μάλιστα σκοπίμως. Θα αναφέρουμε μόνο ότι, δεν θα πρέπει να προξενεί από τούδε καμία έκπληξη κανένα νέο άρθρο ή πρωτοσέλιδο που θα κάνει λόγο για παραιτήσεις στελεχών του ΠΝ προκειμένου να πάνε στο Εμπορικό Ναυτικό (ενδεικτικά, εφημερίδα Εστία, 24/1/24). Η απάντηση σε όσα φοβούμαστε ότι έρχονται (και ταυτόχρονα εξήγηση στα όσα έχουν συμβεί) δίδεται στις παραγράφους 3 και 4 του παρόντος.
13. Εάν η Ηγεσία των ΕΔ επιθυμεί πραγματικά να ανατρέψει την κατάσταση που η ίδια έχει δημιουργήσει, θα έχει πολύ μεγάλο δρόμο να διανύσει και φοβούμαστε ότι ο χρόνος δεν είναι σύμμαχός της. Όποιος σπέρνει ανέμους θερίζει θύελλες και όσα φέρει το άρθρο 62 θα γίνουν αντιληπτά αργά ή γρήγορα στο σύνολο του προσωπικού του ΠΝ. Πλέον το αφήγημα ότι «δεν έχουμε» δεν έχει πέραση στους στρατιωτικούς.
—
Ένωση Στρατιωτικών Περιφερειακής Ενότητας Νήσων Περιφέρειας Αττικής