Ο Υπουργός Εθνικής Αμύνης κ. Νικόλαος Παναγιωτόπουλος απάντησε σήμερα Παρασκευή 7 Απριλίου 2023, σε ερώτηση Κοινοβουλευτικού Ελέγχου 645/30-03-2023 του Βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική-Συμμαχία στη Β’ Δυτικής Αττικής κ. Γεωργίου Τσίπρα με θέμα « Νέος αποκλεισμός της αμυντικής βιομηχανίας από μακροχρόνια προγράμματα κατασκευής και συντήρησης του F-35».
ΠΡΩΤΟΛΟΓΙΑ
«Ευχαριστώ κ. Πρόεδρε.
Δεν θα μιλήσω, ούτε αντλώντας τα στοιχεία μου από την Αμερικανική Πρεσβεία, ούτε από δηλώσεις Αμερικανών Αξιωματούχων όπως κάνει ο Συνάδελφος, αλλά από τα στοιχεία που προκύπτουν από το έργο που έχει παραχθεί.
Και θα χρειαστώ χρόνο κ. Πρόεδρε, διότι αν δεν είχα τίποτα να πω για την εμπλοκή της Αμυντικής Βιομηχανίας της εγχώριας, καθότι μικρή, αμελητέα όπως ισχυρίζεται ο συνάδελφος, θα μπορούσα να τελειώσω σε ένα τρίλεπτο. Θα χρειαστώ πολύ χρόνο για να απαριθμήσω όλη τη συμμετοχή της εγχώριας Αμυντικής Βιομηχανίας.
Εν πάση περιπτώσει, αφήνοντας και κάποια για τη Δευτερολογία, θα σας πω το εξής. Εξ’ αρχής πρόθεση αυτής της Κυβέρνησης ήταν εκτός από την εκπόνηση και την υλοποίηση, γιατί διακριτά στάδια και τα δύο και η εκπόνηση και η υλοποίηση που είναι και η τελική παραγωγή έργου, ενός μεγάλου εξοπλιστικού προγράμματος για τη συνολική αναβάθμιση των δυνατοτήτων των Ενόπλων Δυνάμεων, που είχαν περιέλθει -οφείλω να το πω- σε ένα καθεστώς αδράνειας με σταδιακή απαξίωση πολλών συστημάτων μέχρι τώρα. Στο πλαίσιο αυτού λοιπόν του σχεδίου υπήρχε και μία ικανή συμμετοχή της εγχώριας Αμυντικής Βιομηχανίας σε όσα από αυτά τα προγράμματα ήταν δυνατόν.
Η αφορμή για την ερώτηση του Συναδέλφου, είναι η επικείμενη δρομολόγηση των επόμενων βημάτων για την πρόσκτηση του F-35. Ασφαλώς και θα υπάρξει ενημέρωση, δεν ξέρω αν θα την κάνω εγώ, σίγουρα θα γίνει μετά τις εκλογές από την επόμενη Κυβέρνηση για το πού έχουμε φτάσει μέχρι τώρα.
Σε κάθε περίπτωση όμως έχουν γίνει κάποιες προκαταρκτικές ενέργειες, δεδομένου ότι εκπεφρασμένη πρόθεση της Κυβέρνησης είναι η πρόσθεση του αεροσκάφους 5ης γενιάς σύμφωνα με το συνολικό αμυντικό σχεδιασμό και τη δομή δυνάμεων που κάνει λόγο για 48 μαχητικά νέου τύπου, δηλαδή αεροσκάφη 5ης γενιάς στην ουσία.
Αυτή είναι και η πρόθεση των Αμερικανών όπως διατυπώθηκε πρόσφατα και από τον Αμερικάνο Υπουργό Εξωτερικών, τον κ. Μπλίνκεν που είπε ότι το πρόγραμμα αυτό θα προχωρήσει.
Σε κάθε περίπτωση, λοιπόν, και σε αυτό το πρόγραμμα η φιλοδοξία μας και η πρόθεσή μας διατυπωμένη είναι η συμμετοχή της εγχώριας Αμυντικής Βιομηχανίας μέσω ενός συστήματος ή μίας μεθόδου που μένει να αποφασιστεί.
Μόλις χθες ο Γενικός Διευθυντής της Γενικής Διεύθυνσης Αμυντικών Εξοπλισμών και Επενδύσεων, που κάθεται πίσω μου, απέστειλε επιστολή προς την κατασκευάστρια εταιρεία όπου ζητεί μεταξύ άλλων να προσδιοριστούν οι ακριβείς όροι συμμετοχής αυτής της εγχώριας Αμυντικής Βιομηχανίας.
Η Πολεμική Αεροπορία, για λόγους περιορισμού του οικονομικού σκέλους όλου αυτού του ακριβού προγράμματος θέλει να μην επιβαρυνθεί έργα υποδομής, άρα έργα που θα εκτελεστούν από την εγχώρια Αμυντική Βιομηχανία που μπορεί αυτή να υλοποιήσει με χαμηλότερο κόστος, κατά την πρόθεσή της, και τη δήλωσή της. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι δεν θα εμπλακεί σε κάποιο βαθμό η εγχώρια Αμυντική Βιομηχανία, μένουν ακόμα πολλά βήματα να υιοθετηθούν και πολλές διαπραγματεύσεις να γίνουν με την κατασκευάστρια εταιρεία και φυσικά την Αμερικανική Κυβέρνηση.
Για να δούμε, όμως, μερικά από όσα έχουν γίνει μέχρι τώρα που καταρρίπτουν αυτό το παραμύθι ότι εν πάση περιπτώσει, που αναμασάτε ως καραμέλα, ότι δεν έχει γίνει τίποτα για την εγχώρια αμυντική βιομηχανία μέχρι τώρα. Πολύ γρήγορα, ένα λεπτό και θα τα πω τα υπόλοιπα στη Δευτερολογία.
Μόλις χθες τα ΕΑΣ υπέγραψαν συμφωνία με την γερμανική εταιρεία, περίφημη, την “Heckler & Koch” για την ανάθεση του κατασκευαστικού έργου ύψους έως και 50 εκατομμυρίων στην ΕΑΣ, στοιχείο της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας ασφαλώς η ΕΑΣ.
Η διαρκής συνεργασία της “Naval Group” με τις εταιρείες της εγχώριας Αμυντικής Βιομηχανίας. Εκπρόσωποι εταιρειών πάνε κι έρχονται στα ναυπηγεία της εταιρείας, στο Λωριάν της Γαλλίας για να αναζητήσουν και να βρουν νέες ευκαιρίες στη ναυπήγηση των φρεγατών “Belharra” στη Γαλλία. Θυμίζω ότι σε αυτό το project έχει ανατεθεί έργο περί το 15% κατά τους υπολογισμούς στις ελληνικές εταιρίες.
Εγώ λέω ας είναι και λιγότερο, 10% να είναι. Δέκα τοις εκατό στα 3 δισ. είναι 300 εκατομμύρια με πρόχειρα μαθηματικά στις ελληνικές εταιρίες που θα αναλάβουν υποκατασκευαστικό έργο για τις “Belharra”.
Πριν από λίγο συζητούσαμε τον εκσυγχρονισμό μέσης ζωής των τεσσάρων φρεγατών κλάσης ΜΕΚΟ. Και είπαμε ότι αυτός θα γίνει σε ελληνικά ναυπηγεία. Αυτό δεν είναι συμμετοχή της αμυντικής βιομηχανίας;
Η Ελευσίνα πρόσφατα παρέδωσε παρά τις αδράνειες και τις καθυστερήσεις πολλών ετών τις τελευταίες δύο τορπιλακάτους στο Πολεμικό Ναυτικό επειδή ενέτεινε τις προσπάθειες να παραδώσει αυτά τα δυο πλοία και μπράβο στους εργαζόμενους γι’ αυτό, τα δυο τελευταία χρόνια. Αυτό δεν είναι εμπλοκή ελληνικού ναυπηγείου;
Θα πάρουμε κορβέτες. Έχουμε πει ότι θα ναυπηγηθούν εκτός από την πρώτη, γιατί χρειάζεται χρόνος στα ναυπηγεία να έρθουν σε θέση να παράξουν ναυπηγικό έργο, σε ελληνικά ναυπηγεία. Επομένως από τα τρία ή τα τέσσερα αν ασκήσουμε την εναλλακτική, τα τρία σε ελληνικά ναυπηγεία. Δεν είναι αυτό εμπλοκή;
Υποκατασκευαστικό έργο έχει δοθεί στο πρόγραμμα προμήθειας τορπιλών βαρέως τύπου. Αυτό το πρόγραμμα των 100 εκατομμυρίων που τόσα χρόνια δεν αποφασιζόταν λες και ήταν απαγορευτικό ως προς το οικονομικό ύψος, 100 εκατομμύρια να μπει και στο σχεδιασμό προηγούμενων Κυβερνήσεων στην 4ετία τους. Κι αυτό θα γίνει από ελληνική εταιρία.
Με την πρόσφατη διακρατική συμφωνία με το Ισραήλ για τα προγράμματα προμήθειας πυραυλικών συστημάτων “SPIKE NLOS”, η συμμετοχή των εταιριών της εγχώριας Αμυντικής Βιομηχανίας σε υλικά και υπηρεσίες ανέρχεται σε συνολικό ύψος περίπου 30 εκατομμυρίων στα τρία προγράμματα, με συμμετοχή επίσης στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα της κατασκευάστριας εταιρείας. Ο Γενικός Διευθυντής ΓΔΑΕΕ μόλις ολοκλήρωσε αυτές τις διαπραγματεύσεις.
Κοιτάξτε, στο πουθενά βρισκόταν η ελληνική αμυντική βιομηχανία περίπου το 2019 και πριν. Η ΕΑΒ ήταν παρκινγκ χαλασμένων αεροσκαφών. Τώρα υλοποιεί το πρόγραμμα “Viper”. Αποφασίστηκε επί ΣΥΡΙΖΑ. Ναι, έχετε δίκιο. Υλοποιείται όμως και τα πρώτα αεροπλάνα άρχισαν να βγαίνουν αφού ξεπεράστηκαν όλα τα διαδικαστικά από το 2020 και μετά και πλέον αποδίδει αεροπλάνα στην ΕΑΒ η οποία έχει τα προβλήματα της -είχε πολλά περισσότερα στο παρελθόν- προσπαθεί να αξιοποιήσει τις νέες προσλήψεις που έγιναν.
Έχουμε καθυστερήσεις στη συντήρηση των αεροσκαφών των υπολοίπων και στο πρόγραμμα του αεροσκάφους ναυτικής συνεργασίας, ναι, αλλά τα προγράμματα τα κύρια, δηλαδή των F-16 βγαίνουν με συμμετοχή βέβαια της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας και μόνο το ό,τι υπάρχει σε εξέλιξη η προσπάθεια εξεύρεσης και συμφωνίας με στρατηγικό εταίρο όπως η “Lockheed Martin” φανερώνει ότι η Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία είναι ζωντανή.
Θα το διαπιστώσετε όπως το διαπιστώσαμε πριν από δυο χρόνια στη νέα έκθεση “DEFEA” που θα γίνει αρχές του επόμενου μήνα κι εκεί το ενδιαφέρον που θα επιδειχθεί και από ξένους οίκους, θα πιστοποιήσει το γεγονός ότι η Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία, όχι μόνο δεν παράγει για τις Ένοπλες Δυνάμεις, αλλά αρχίζει να αποκτά σιγά – σιγά την εξωστρέφεια που της έλειπε όλα αυτά τα χρόνια, προκειμένου να αναβαθμίσει περισσότερο τις συνολικές δυνατότητές της, αλλά και αυτές των Ενόπλων Δυνάμεων της χώρας».
ΔΕΥΤΕΡΟΛΟΓΙΑ
«Σπεύδω να πω αμέσως ότι αν, κύριε Συνάδελφε, επεδείκνυε η Κυβέρνησή σας τον ίδιο ζήλο που επιδεικνύετε εσείς περί τα εξοπλιστικά, όταν ήταν στα πράγματα, θα είχαν γίνει και δύο τρία παραπάνω από το μόνο πρόγραμμα που αποφασίσατε, αυτό το Αεροσκαφών Ναυτικής Συνεργασίας το P-3B που πελαγοδρομεί εκεί στην ΕΑΒ ύψους 500 εκατομμυρίων. Θα είχατε πάρει, ας πούμε, θα είχατε προτεραιοποιήσει 100 εκατομμύρια για να πάρετε καινούριες τορπίλες για τα σύγχρονα υποβρύχια. Ούτε αυτό το κάνατε.
Σε κάθε περίπτωση, όμως, επειδή κάνατε λόγο για ψέματα, όλα αυτά που σας είπα σας φάνηκαν ψευδή; Ακόμα και στην πρόσκτηση των “Rafale”!
Κάνω ένα πρόχειρο υπολογισμό με τη συντηρητική να το πω έτσι πρόβλεψη ότι η συμμετοχή της ΕΑΒΙ στο πρόγραμμα ναυπήγησης των “Belharra” το οποίο έχει δρόμο ακόμα, δεν τελείωσαν όλα, κι όπως καταλαβαίνετε προστίθενται πολλά στάδια όσο προχωρά η διαδικασία προσαρμογής συστημάτων ένα-ένα και πολλά σταδιακά στα πλοία μέχρι αυτά να αρχίσουν να αποδίδονται από το 2025 και μετά, είχα πει συντηρητικά ότι η πρόβλεψη δεν είναι 12%-15% που είναι στο επίσημο έγγραφο της ΓΔΑΕΕ, το κάνω εγώ 10%, είναι 300εκατομμύρια. Αν το κάνω 5% είναι 150. Είναι όμως αυτή μία συμμετοχή. Θα το δούμε στην πορεία.
Μη σπεύδετε να πείτε ότι πρόκειται για ψέματα, ακόμα και στην πρόσκτηση των “Rafale” ήρθε εκ των υστέρων η κατασκευάστρια εταιρεία. Γιατί πήγαμε γρήγορα και χωρίς αρχική συμμετοχή της ΕΑΒΙ σε αυτή την πρόσκτηση; Γιατί τα θέλαμε όσο το δυνατόν γρήγορα γίνεται.
Και πήραμε τα πρώτα μεταχειρισμένα που διάλεξαν οι Γάλλοι για εμάς, βεβαίως, με όρους που ικανοποίησαν την Πολεμική Αεροπορία, μέσα σε ένα χρόνο από την υπογραφή της σύμβασης. Ένα ρεκόρ παγκόσμιο ίσως, σίγουρα πανελλήνιο.
Λοιπόν, στην πορεία ήρθε η “Dassault”, αφού υπήρχε η πρόβλεψη στην αρχική σύμβαση ότι θα μπορούσε να εμπλακεί η εγχώρια Αμυντική Βιομηχανία, σε όρο της σύμβασης που είχαμε υπογράψει τον Ιανουάριο του 2021, αν δεν κάνω λάθος, με τους Γάλλους και προσέφερε έργο υπό κατασκευαστικό δημιουργώντας κάποια κτίρια υποδομής εκεί στην Τανάγρα και αυτό συμμετοχή της ΕΑΒΙ είναι, ύψους 30 εκατομμυρίων ευρώ.
Άρα και στα “Rafale” για τα οποία ακούσαμε πολλά για την απουσία την πλήρη συμμετείχε η εγχώρια Αμυντική Βιομηχανία σε κάποιο βαθμό έστω. Και σας είπα για τα υπόλοιπα προγράμματα.
Τώρα, τα F-35! Κοιτάξτε, μίλησα για την επιστολή που έστειλε μόλις εχθές ο Γενικός Διευθυντής ΓΔΑΕΕ διά της οποίας ζητεί τη συμμετοχή της εγχώριας Αμυντικής Βιομηχανίας.
Η Πολεμική Αεροπορία, δηλαδή το αρμόδιο Γενικό Επιτελείο ζήτησε να επισπεύσουμε, δηλαδή έστειλε το “Letter of Request” όπως προβλέπεται στη διαδικασία και αναμένεται η απάντηση σε αυτό μέσα στην Άνοιξη, δεν ξέρω αν θα είναι αυτό το μήνα ή τον άλλον, σύντομα πάντως, ζητώντας τα αεροπλάνα.
Λοιπόν, δεν έγινε λόγος για κανενός τύπου αντισταθμιστικό. Και ξέρω πάντα ότι σε αυτές τις περιπτώσεις υπάρχουν αυτοί, συγκεκριμένα συμφέροντα είναι που θα ήθελαν να γίνει και πρόβλεψη για αυτά.
Αλλά από εκεί και πέρα αυτό δεν σημαίνει ότι δεν ζητήθηκε η εμπλοκή της εγχώριας Αμυντικής Βιομηχανίας διά της επιστολής του Γενικού Διευθυντή της ΓΔΑΕΕ η οποία απεστάλη στην Lockheed Martin μόλις εχθές.
Δεν ξέρω αν αυτό σημαίνει ένταξη στο πρόγραμμα συμπαραγωγής. Μάλλον αυτό το ζήτημα έχει κλείσει αφού είναι λίγες οι χώρες οι οποίες συμμετέχουν σε αυτό. Ξέρω όμως ότι σε άλλες χώρες, μετά από συζητήσεις που έγιναν επελέγησαν εταιρίες της εγχώριας Αμυντικής Βιομηχανίας, οι οποίες πήραν κάποιο μικρό υποκατασκεαυστικό έργο. Το σίγουρο είναι ότι δεν θα υπάρξει μια διανομή έργων από εδώ και εκεί χωρίς αυτά να έχουν κοστολογηθεί επακριβώς μέχρι το τελευταίο ευρώ, με όρους «γαλαντομοσύνης» που ενδεχομένως υπήρχαν στο παρελθόν.
Γιατί αυτά τα χρήματα, αυτά που θα στοιχίσει αυτό το ακριβό project πρόσκτησης του αεροσκάφους 5ης γενιάς είναι χρήματα που προέρχονται από το υστέρημα του ελληνικού λαού και νομίζω ότι πρέπει να σεβαστούμε αυτό και να περιορίσουμε το πρόγραμμα ακριβώς σε αυτά που χρειάζονται για να υλοποιηθεί.
Κάνοντας όμως παράλληλα γνωστή προς όλους την πρόθεσή μας ότι στην πορεία θα θέλουμε και εμπλοκή της εγχώριας Αμυντικής Βιομηχανίας όπου μπορεί εκεί να παράξει έργο.
Κλείνοντας, και το κλείνω έτσι κ. Πρόεδρε, είναι γνωστά τα προβλήματα που είχαν τόσα χρόνια τα Ναυπηγεία. Προβλήματα είχαν, επενδυτές δεν είχαν. Και σήμερα έχουν προβλήματα αλλά έχουν και επενδυτή μπροστά. Και η ασφαλής πρόβλεψη σε αυτό είναι ότι ο επενδυτής ο οποίος μπαίνει σε κάποιο Ναυπηγείο προφανώς για να το μετατρέψει σε λειτουργικό Ναυπηγείο και όχι νεκροταφείο ελεφάντων ή χώρο όπου καθυστερούν πάρα πολύ τα προγράμματα και ιδίως όταν αυτό έχει να κάνει με το Πολεμικό Ναυτικό, αυτό έχει δυσμενή επίπτωση στις δυνατότητες του Πολεμικού Ναυτικού.
Τα Ναυπηγεία αυτά θα αναλάβουν ναυπηγικό έργο, ιδίως όταν ξέρουμε τι δουλειές έρχονται μπροστά, τι project. Εκσυγχρονισμός φρεγατών, ναυπήγηση κορβετών, συντήρηση υποβρυχίων. Συντήρηση λοιπών πλοίων του στόλου. Αυτά δεν είναι ικανό έργο όσον αφορά το Πολεμικό Ναυτικό μόνο. Δεν μιλώ για την προσέλκυση άλλων εργασιών από το εφοπλιστικό χώρο, που θα μπορούσε να γίνει μετά από χρόνια, πάρα πολλά χρόνια απραξίας και τις αίτιες τις γνωρίζουμε καλά. Τουλάχιστον όλοι εδώ σε αυτήν την αίθουσα, οι περισσότεροι που έχουν ασχοληθεί με τα Ναυπηγεία.
Εκεί που δεν υπήρχε τίποτα, τώρα υπάρχει προοπτική. Η προοπτική δεν θα προκύψει από τη μία μέρα στην άλλη, από τον έναν μήνα στον άλλον, όμως έχει δρομολογηθεί η λύση και στα δύο Ναυπηγεία.
Κι επομένως, αυτό ναι, μπορεί να πούμε ότι αποτελεί επιτυχία αυτής της Κυβέρνησης και πρέπει να το πιστωθεί και στην πορεία θα επιλυθούν και όλα τα επί μέρους προβλήματα. Επενδυτές όμως υπάρχουν. Άρα θα υπάρξουν και Ναυπηγεία ως απότοκος αυτών των επενδύσεων με ότι αυτό συνεπάγεται και κλείνω και ευχαριστώ για την ανοχή σας κύριε Πρόεδρε, για την εγχώρια Αμυντική Βιομηχανία και βέβαια την Ναυπηγοεπισκευαστική Βιομηχανία.
Σας ευχαριστώ».
