της Χριστίνας Κοραή
Σε κόκκινο συναγερμό έχουν μπει οι χώρες της ΕΕ μετά τον εκβιασμό Πούτιν ότι θα δέχεται μόνο ρούβλια για το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο και την απειλή ότι θα κλείσει τις στρόφιγγες για τις «εχθρικές χώρες» . Όλες οι κυβερνήσεις επεξεργάζονται σενάρια. Το ίδιο και η ελληνική.
Οι τελευταίες διαβεβαιώσεις του Ρώσου προέδρου στον Ιταλό πρωθυπουργό Μάριο Ντράγκι, στην τηλεφωνική επικοινωνία που είχαν σήμερα, είναι ότι
οι τρέχουσες συμβάσεις φυσικού αερίου παραμένουν σε ισχύ και θα τηρηθούν οι όροι με τις ευρωπαϊκές εταιρείες που θα συνεχίσουν να πληρώνουν σε ευρώ και δολάρια. javascript:”;
Με τις νέες συμβάσεις, όμως, όλα είναι ανοιχτά. Σύμφωνα με το Reuters ο ρωσικός ενεργειακός κολοσσός Gazprom εξετάζει επιλογές για τη διακοπή της προμήθειας φυσικού αερίου σε «μη φιλικές» χώρες που εφαρμόζουν τις κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας, όπως ανέφερε η ρωσική εφημερίδα Kommersant επικαλούμενη ανώνυμες πηγές, σύμφωνα με το Reuters.
«Τα μασάει»
«Εχθρικές» κατά τον Πούτιν οι «27» χώρες της ΕΕ, οι ΗΠΑ κλπ. Δεν είναι η Τουρκία ή η Κίνα που αρνήθηκαν να εφαρμόσουν τις κυρώσεις. Στη Γερμανία έγιναν έφοδοι στα εκεί γραφεία της Gazprom. Γίνονται έλεγχοι για τυχόν πρακτικές κερδοσκοπίας.
Η επιλογή Πούτιν για πώληση του φυσικού αερίου σε ρούβλια που έχει στόχο να παρακάμψει τις κυρώσεις και να στηρίξει το εθνικό νόμισμα σε μια στιγμή που η ρωσική οικονομία δέχεται μεγάλο πλήγμα από την εξαίρεση της από το swift, δημιουργεί ένα αρνητικό και αβέβαιο κλίμα για όλους.
Δεν είναι τυχαίο ότι η Μόσχα άρχισε να τα μασάει. Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε ότι οι πελάτες δεν θα είναι υποχρεωμένοι να στραφούν στις πληρωμές σε ρούβλια από σήμερα, Πέμπτη, 31 Μαρτίου. Διευκρίνησε ότι ποτέ δεν μπήκε τελεσίγραφο ότι από την 1η Απριλίου οι πληρωμές θα γίνονται σε ρούβλια. «Οι πληρωμές και η παράδοση είναι μια χρονοβόρα διαδικασία» τόνισε.
Αναλυτές εκτιμούν ότι ο Πούτιν παίζει όλα τα χαρτιά του παίρνοντας ρίσκα γιατί δεν έχει τίποτε άλλο να χάσει. Αυτό, όμως, τον κάνει και απρόβλεπτο.
Επαγρύπνηση για το Καλοκαίρι
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές η Ελλάδα φαίνεται ότι έχει μία επάρκεια για το επόμενο δίμηνο Απρίλιο – Μάιο. Είναι μια περίοδος όμως που οι ανάγκες είναι μειωμένες καθώς οι θερμοκρασίες είναι ανοιξιάτικες.
Ο μεγάλος πονοκέφαλος αφορά το καλοκαίρι και τις αυξημένες ανάγκες που θα υπάρχουν όχι μόνο λόγω της ζέστης και την λειτουργία του ερκοντίσιον, αλλά και του τουρισμού, των ξενοδοχειακών μονάδων κλπ. Οι συσκέψεις είναι αλλεπάλληλες στο Μαξίμου και στα αρμόδια υπουργεία. Τα σενάρια αφορούν δύο χρονικές περιόδους, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές:
Το χρονικό διάστημα Απριλίου – Οκτωβρίου 2022 που καλύπτει και τους καλοκαιρινούς μήνες.
Το χρονικό διάστημα Οκτωβρίου 2022 – Μαρτίου 2023 καθώς η ενεργειακή κρίση όλα δείχνουν ότι θα έχει μακροχρόνιες συνέπειες.
Plan b
Υπήρξε σχεδιασμός έκτακτης ανάγκης στην σύσκεψη του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας ώστε να μην υπάρξει πρόβλημα στην εφοδιαστική αλυσίδα ιδίως σε ότι έχει να κάνει με το φυσικό αέριο. Σύμφωνα με πληροφορίες από αρμόδιες κυβερνητικές πηγές:
Η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα στην ΝΑ Ευρώπη η οποία δεν διαθέτει υπόγειους αποθηκευτικούς χώρους. Η Τουρκία έχει χωριτικότητας 0,4 δισεκατομμυρίων κυβικών. Η Βουλγαρία 0,6 δισεκατομμυρίων κυβικών. Έως την Τρίτη ο Διαχειριστής θα ενημερώσει το ΥΠΕΝ για την εξέλιξη των διαβουλεύσεων με την ιταλική εταιρεία ενέργειας SΝΑΜ, για τις δυνατότητες διατήρησης στρατηγικών αποθεμάτων φυσικού αερίου σε υπόγειες αποθήκες στην Ιταλία καθώς σύμφωνα με απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής όλα τα κράτη – μέλη θα πρέπει να έχουν φροντίσει ώστε μέχρι την 1η Οκτωβρίου να έχουν εξασφαλίσει τουλάχιστον 15% των αναγκών τους σε φυσικό αέριο ακόμη σε αποθηκευτικούς χώρους γειτονικών χωρών.
Έως την Παρασκευή η ΔΕΣΦΑ θα καταθέσει πρόταση κόστους – οφέλους για μία νέα πλωτή μονάδα αποθήκευσης LNG στον τερματικό σταθμό της Ρεβυθούσας. Δεν είναι εύκολη υπόθεση δεδομένου ότι θα πρέπει να βρεθεί ελεύθερη σε μια εποχή όπου υπάρχει μεγάλη ζήτηση και να γίνει διαγωνισμός που χρειάζεται χρόνος. Αναζητείται ένα ειδικής κατασκευής δεξαμενόπλοιο, χωρητικότητας 100.000 κυβικών μέτρων που θα αυξήσει την αποθηκευτική δυναμικότητα της Ρεβυθούσας από τις 19-21 ημέρες σήμερα στον ενάμισι μήνα.
Η ΔΕΣΦΑ θα επικαιροποιήσει τις εκτιμήσεις αναφορικά με τα επιπλέον φορτία LNG που θα χρειαστούν, σε περίπτωση ολικής διακοπής των ροών φυσικού αερίου από τη Ρωσία. Είναι το μεγαλύτερο στοίχημα κάθε χώρας και πολύ περισσότερο της Ελλάδας που επειδή ακριβώς δεν κάνει μεγάλες παραγγελίες θα αντιμετωπίσει μεγαλύτερα προβλήματα και πιο αυξημένες τιμές εάν δεν προχωρήσει η απόφαση της ΕΕ για κοινή αγορά καυσίμων όπως συνέβη με τα εμβόλια. Εκεί το τοπίο είναι πολύπλοκο. Πληροφορίες από πηγές των Βρυξελλών του NEWPOST αναφέρουν ότι μπορεί να μην υπάρχει απόφαση των «27» ούτε καν στη Σύνοδο Κορυφής του Ιουνίου καθώς απαιτείται ομοφωνία και αντιδρούν οι «τσιγκούνηδες του βορρά».
Η ΔΕΗ έως την Τρίτη θα πρέπει να καταθέσει το ετήσιο πλάνο εξόρυξης του λιγνίτη στα ορυχεία της.
Σε εξέλιξη είναι οι διαπραγματεύσεις για την αύξηση των ποσοτήτων του φυσικού αερίου που έρχεται από το Αζερμπαϊτζάν μέσω του αγωγού ΤΑΡ στο πλαίσιο ανάπτυξης εναλλακτικών αγορών.
Εξετάζεται η αύξησης της λιγντικής ηλεκτροπαραγωγής καθώς και η μετατροπή μονάδων ηλεκτροπαραγωγής που λειτουργούν με φυσικό αέριο σε πετρέλαιο. Πρόκειται για πέντε μονάδες της ΔΕΗ, του Ήρωνα και της Elpedison.
Με δελτίο!
Εάν ο Πούτιν κλείσει τις στρόφιγγες κι αυτό κρατήσει καιρό, αναμφισβήτητα όλη η Ευρώπη -και η Ελλάδα- θα αναγκαστεί να προχωρήσει σε αυστηρά μέτρα περιορισμού της κατανάλωσης της ενέργειας η οποία μπορεί να έχει διάφορες μορφές. Κατά σειρά προτεραιότητας θα έχουν τις λιγότερες απώλειες τα νοσοκομεία ακολουθούν τα νοικοκυριά και τελευταίες είναι η ενεργοβόρες βιομηχανίες. Θα περιοριστεί η λειτουργία τους.
Σύμφωνα με τα σενάρια που έχουν εξεταστεί σε παγκόσμιο επίπεδο μπορεί να επιβληθεί δελτίο στα καύσιμα, να κόβεται το ρεύμα για κάποια λεπτά κάθε μέρα, να περιοριστεί η κυκλοφορία των αυτοκινήτων και ιδιαίτερα τα Σαββατοκύριακα κλπ..
Ένα τέτοιο σενάριο όμως θα βλάψει ανεπανόρθωτα και τη Ρωσία. Όλοι θα βγουν χαμένοι. Γι’ αυτό και συγκεντρώνει ελάχιστες πιθανότητες χωρίς από την άλλη βέβαια να υπάρχουν πολλά περιθώρια αισιοδοξίας για σύντομη λήξη του ρωσο-ουκρανικού πολέμου αφού Πούτιν και Ζελένσκι διαφωνούν σε βασικές αρχές μιας συμφωνίας οι οποίες αφορούν την Κριμαία και το Ντονέτσκ. Η Μόσχα της θέλει αυτόνομες και το Κίεβο αρνείται.