Φίλες, Φίλοι,
Ο σκοπός της παρούσας είναι καθαρά ενημερωτικός, σε ό,τι αφορά στις προελεύσεις των ΕΠΥ κι ΕΠΟΠ, ώστε να γνωρίζετε τι ακριβώς έχει γίνει μέχρι σήμερα.
Με το ν.1513/1985 (ΦΕΚ Α’ 12/8-2-1985, «Οπλίτες του Στρατού Ξηράς και άλλες διατάξεις»), εισήχθη στις τάξεις του Στρατού Ξηράς η προέλευση του «Οπλίτη Πενταετούς Υπηρεσίας» (ΟΠΥ).
Με το άρθρο 13 του ν.1848/1989 (ΦΕΚ Α’ 112/8-5-1989, «Προέλευση των μονίμων Αξκών του Οικονομικού και του Στρατολογικού Σώματος των Ενόπλων Δυνάμεων και άλλες διατάξεις»), επεκτάθηκε και εφαρμόστηκε τόσο στο Πολεμικό Ναυτικό το 1989 όσο και στην Πολεμική Αεροπορία το 1990, ως ανεξάρτητη προέλευση με ξεχωριστή επετηρίδα.
Με το άρθρο 9 του ν.2109/1992 (ΦΕΚ Α’ 205/29-12-1992, «Ρύθμιση θεμάτων εκπαιδεύσεως, στρατολογίας, καταστάσεων του προσωπικού των Ενόπλων Δυνάμεων και άλλες διατάξεις»), οι ΟΠΥ μετονομάστηκαν σε ΕΠΥ.
Το προσωπικό προέλευσης ΕΠΥ, μετά την παρέλευση της υποχρεωτικής παραμονής του των πέντε (5) πρώτων ετών στο στράτευμα, με ενυπόγραφη δήλωσή του παραμένει, εφόσον το επιθυμεί, στις τάξεις των ΕΔ με την κατάσταση των Εθελοντών Μακράς Θητείας (ΕΜΘ), μέχρι τη συμπλήρωση τριάντα πέντε (35) ετών πραγματικής στρατιωτικής υπηρεσίας.
Με το π.δ.21/1991 (ΦΕΚ Α’ 9/4-2-1991, «Εθελοντές – Εθελόντριες Μακράς Θητείας»), καθορίστηκε η εξέλιξη της προέλευσης των ΕΠΥ, καθώς και άλλου είδους θέματα (μισθολογική εξέλιξη, υγειονομική περίθαλψη κ.λπ.). Παρά ταύτα, πρόσφατα καθορίστηκε το νέο μισθολόγιο των στρατιωτικών όλων των προελεύσεων, με το γνωστό ν.4472/2017, ενώ με το ν.4609/2019 οι ΕΠΥ προάγονται στα τριάντα (30) χρόνια υπηρεσίας στο βαθμό του ανθυπολοχαγού και αντιστοίχων και αποστρατεύονται με το βαθμό του υπολοχαγού και αντιστοίχων.
Η προέλευση των ΕΠΥ, δυστυχώς τελείωσε άδοξα το 2000 και τη διαδέχτηκε η προέλευση των Επαγγελματιών Οπλιτών (ΕΠΟΠ) το 2001.
Προκειμένου να δημιουργεί το πλαίσιο της νέας προέλευσης (ΕΠΟΠ), το Μάιο του 2001 εκπονήθηκε εισηγητική έκθεση με θέμα: «Επαγγελματίες Οπλίτες και Άλλες Διατάξεις», στην οποία αναφέρονταν τα εξής:
«Η περιορισμένη και χαμηλού επιπέδου εκπαίδευση, το χαμηλό μορφωτικό επίπεδο, καθώς και το γεγονός ότι οι ΕΠΥ – ΕΜΘ στο σύνολό τους είναι βαθμοφόροι, δημιουργούν συνεχή προβλήματα στις Διοικήσεις των Μονάδων. Συγκεκριμένα, υπάρχουν σήμερα ΕΜΘ με καθήκοντα , ιδιαίτερα όπλων, οι οποίοι μετά την παρέλευση δεκαπενταετίας, ανάλογα με την ηλικία προσλήψεώς τους, δεν μπορούν να αποδώσουν λόγω κοπώσεως και βιολογικών προβλημάτων, με αποτέλεσμα να απαιτείται αλλαγή ειδικότητας και η χρησιμοποίησή τους σε άλλα καθήκοντα. Οι υπηρετούντες – υπηρετούσες σήμερα ΕΠΥ – ΕΜΘ προέρχονται από πολλές πηγές και διέπονται από πληθώρα Νόμων, οι οποίοι κατά καιρούς έχουν υποστεί πολλές τροποποιήσεις. Απαιτείται, κατά συνέπεια, ο εκσυγχρονισμός του θεσμού και για λόγους ομοιομορφίας, αναβάθμισης εκπαίδευσης, δημιουργίας επαγγελματικής συνειδήσεως και αποφυγής προστριβών με τους Μονίμους Υπαξιωματικούς, οι οποίοι δυσανασχετούν λόγω εξομοιώσεώς των με αυτούς».
Το παραπάνω απαράδεκτο, κατά την ταπεινή μας άποψη κείμενο, κατατέθηκε σε σχέδιο νόμου, το οποίο τελικά ψηφίστηκε ως ν.2936/2001 (ΦΕΚ Α’ 166/25-7-2001, «Επαγγελματίες Οπλίτες και άλλες διατάξεις»), ώστε να προσληφθούν οι Επαγγελματίες Οπλίτες (ΕΠΟΠ) στις ΕΔ. Έτσι και προκειμένου ν’ αντιμετωπιστούν ανάγκες των ΕΔ σε κατώτερα στελέχη, όπως αναφέρει συγκεκριμένα ο ανωτέρω Νόμος, προσελήφθηκαν «Επαγγελματίες Οπλίτες» (άντρες και γυναίκες ΕΠΟΠ) διαφόρων ειδικοτήτων, παρόμοιων ως επί το πλείστων μ’ αυτών των ΕΠΥ – ΕΜΘ. Με βάση τον προαναφερόμενο νόμο, οι Υπξκοί προέλευσης ΕΠΟΠ, από την ημερομηνία κατάταξής τους καθίστανται μέτοχοι των Μετοχικών Ταμείων και των Ταμείων Αλληλοβοήθειας των Κλάδων των ΕΔ, μετά την παρέλευση επτά (7) ετών τίθενται σε κατάσταση μονιμότητας, μέχρι το τέλος της επαγγελματικής τους καριέρας, μπορούν να προαχθούν μέχρι το βαθμό του Αρχιλοχία και αντιστοίχων, ενώ άλλα θέματα, που αφορούσαν στην προέλευσή τους, διευθετήθηκαν με τροπολογία, που κατατέθηκε μόλις ένα (1) χρόνο μετά, σύμφωνα με το Ν.3036/2002 (ΦΕΚ Α’ 171/23-7-2002, «Τροποποίηση διατάξεων στρατολογικής νομοθεσίας, ρύθμιση στρατιωτικών υποχρεώσεων ορισμένων κατηγοριών στρατευσίμων, ανυπότακτων και οπλιτών, θέματα επαγγελματιών οπλιτών και άλλες διατάξεις»).
Πόση άραγε ειρωνεία κρύβεται πίσω από τα ανωτέρω νομοθετήματα του Ελληνικού Κράτους;; Τις μόνες λέξεις που μπορεί να σκεφτεί κάποιος απλός πολίτης με ελάχιστο μυαλό, είναι εμπάθεια και περίγελος!!!
Το σκεπτικό είναι απλό. Αν ανατρέξει κάποιος στις εγκυκλίους πρόσληψης των παραπάνω προελεύσεων, θα διαπιστώσει ότι οι ΕΠΥ μπορούσαν να προσληφθούν μέχρι την ηλικία των 26 ετών, ενώ οι ΕΠΟΠ μέχρι την ηλικία των 28 ετών, λόγω προσαρμογής της Ελληνικής με την Ευρωπαϊκή νομοθεσία!! Οι ΕΠΥ μπορούν να προαχθούν μέχρι το βαθμό του Ανθυπολοχαγού, ενώ οι ΕΠΟΠ μέχρι το βαθμό του Αρχιλοχία. Για πια κόπωση μιλάμε ακριβώς και σε ποιες ηλικίες;;!! Για πιο χαμηλό μορφωτικό επίπεδο μιλάμε ακριβώς, αφού και οι ΕΠΥ και οι ΕΠΟΠ μπορούν να μετατάσσονται εξ’ ίσου, ενώ μπορεί κάποιος να ρίξει μια απλή ματιά για να διαπιστώσει τα ποσοστά μετάταξης αυτών των προελεύσεων;
Πιστεύουμε ότι θα εκπλαγείτε. Αντί λοιπόν να επιτευχθεί καλύτερη κατάσταση, με την είσοδο των ΕΠΟΠ στο στράτευμα, μάλλον το αντίθετο πέτυχαν. Αύξησαν τα όρια ηλικίας πρόσληψης, μείωσαν το χρόνο ενεργού υπηρεσίας, μείωσαν τους βαθμούς προαγωγής και κατά συνέπεια δημιούργησαν μεγαλύτερες αγκυλώσεις στο σύστημα, με περισσότερο γερασμένο προσωπικό, το οποίο θα οδηγήσουν σε αυτεπάγγελτη αποστρατεία στην ηλικία των 50 ετών, δηλαδή στην ανεργία.
Όλα αυτά δηλαδή έγιναν, για να μη δουλεύει κανείς από τις Παραγωγικές Σχολές Υπαξιωματικών, δημιουργώντας ουσιαστικά Προϊσταμένους μικρής ηλικίας και εμπειρίας, σε ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας και εμπειρίας..!!!! Τι να πει κανείς;;
Εν τω μεταξύ, οι ΕΠΥ εκπαιδεύτηκαν από Μόνιμα στελέχη Παραγωγικών Σχολών και σε κατάλληλα Κέντρα του ΣΞ – ΠΝ – ΠΑ αντίστοιχα, διότι ούτως ή άλλως δεν υφίστανται άλλου είδους προελεύσεις, από τις οποίες θα μπορούσαν να εκπαιδευτούν.
Όσο για την αναφορά σε χαμηλό μορφωτικό επίπεδο, αυτή θεωρούμε ότι δεν αξίζει καν σχολιασμού, διότι από μόνη της αποδεικνύει ουσιαστικά το σκεπτικό της τότε εποχής. Επί της ουσίας, ήθελαν να κατεβάσουν το επίπεδο των στελεχών των ΕΔ κι όχι να το αναβαθμίσουν, όπως ισχυρίζονταν, ώστε να προάγουν το αξιόμαχο των ΕΔ, όπως άλλωστε διέπει η αρχή της ανάπτυξης και της εξέλιξης όλων των σύγχρονων Στρατών των αναπτυγμένων Χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης κι όχι μόνο, χωρίς ωστόσο να διατηρούν χαμηλή βαθμολογική κλίμακα και χωρίς να απαξιώνουν ταυτόχρονα όλους αυτούς τους νεοπροσληφθέντες Πτυχιούχους ΑΕΙ και ΤΕΙ. Παράλληλα, δεν υφίσταται λόγος διαφοροποίησης αλλά και ανομοιομορφίας με τους Μονίμους Υπαξιωματικούς Παραγωγικών Σχολών, διότι η αρχή της ομοιομορφίας διέπει ούτως ή άλλως τις ΕΔ.
Χρειάζεται λοιπόν η εκ βάθους και επί της ουσίας αναβάθμιση της νομοθεσίας, που διέπει και διευθετεί διάφορα θέματα των Υπαξιωματικών όλων των βαθμίδων και προελεύσεων. Η τακτοποίηση αυτών των θεμάτων, δεν σημαίνει και οικονομική επίπτωση στον Κρατικό προϋπολογισμό, διότι αφενός δεν θεμελιώνεται δικαίωμα λήψεως αναδρομικών αποδοχών, αφετέρου η μισθολογική εξέλιξη είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη βαθμολογική εξέλιξη. Επομένως, όλα αυτά τα ζητήματα έχουν να κάνουν περισσότερο με το ΗΘΙΚΟ μέρος της στρατιωτικής μας υπόστασης, καθώς η ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑ ήταν, είναι και θα είναι πάντα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του ταπεραμέντου των Ελλήνων στρατιωτικών. Ο χαρακτήρας είναι συνυφασμένος κι έχει άμεση σχέση με την ανάδειξη της προσωπικότητας του καθενός. Ως γνήσιοι Έλληνες λοιπόν, οφείλουμε να προάγουμε και να διαφυλάττουμε τις αξίες του Ελληνικού Έθνους. Άλλωστε, το ίδιο το Σύνταγμα στις παρ. 1 και 2 του άρθρου 4, αναφέρει ότι «όλοι οι Έλληνες είναι ίσοι ενώπιον του Νόμου, έχουν ίσα δικαιώματα καθώς και υποχρεώσεις»!!!!
Ζητείται ο ανάλογος σεβασμός, ζητούνται άνθρωποι που να αντιλαμβάνονται τη σύγχρονη πραγματικότητα, ζητείται η απόκτηση της χαμένης ανθρώπινης αξιοπρέπειας, αλλά και της στρατιωτικής υπόστασης, ώστε ν’ αναγνωριστούν στο ελάχιστο όλα αυτά τα χρόνια προσφοράς των ΕΠΥ – ΕΜΘ κι ΕΠΟΠ στις Ελληνικές ΕΔ.
Με τιμή
Άρης Κασιδόπουλος
Στρατιωτικός Συνδικαλιστής