Η ΠΟΕΣ και η Ένωση Στρατιωτικών Περιφερειακής Ενότητας Λέσβου
αναδεκνύουν ατύχημα που δύναται να χαρακτηριστεί εργατικό σε μονάδα του
ΣΞ στη Λέσβο. Το περιστατικό έγινε κατά τη διάρκεια εκτέλεσης υπηρεσίας
και αφορά στρατιωτικό που ενώ είχε πιστοποιημένο πρόβλημα υγείας με
ειδικές ιατρικές οδηγίες και για το οποίο απαιτείται χειρουργείο, η
Διοίκηση εναντια στις προβλέψεις του κανονιστικού και θεσμικού πλαισίου
περί την Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία, αδιαφόρησε και συμπεριέλαβε το
στέλεχος στο πρόγραμμα εσωτερικής υπηρεσίας. Το αποτέλεσμα ήταν ο νέος
τραυματισμός του.
ΘΕΜΑ: Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία (Προστασία της Υγείας
Εργαζομένων)
ΣΧΕΤ. : α. ΣΥΑ ΥΠΕΘΑ 2007
β. Ν. 3850/2010 (ΦΕΚ Α΄ 84, «Κύρωση του Κώδικα Νόμων για την
υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων»)
γ. Υπ΄ αριθμ. πρωτ. οικ. 20911/26-09-2019/ΥΠΕΚΑ/ΣΕΠΕ
δ. Υπ΄ αριθμ. πρωτ. 908/2019 έγγραφό μας
ε. Υπ’ αρίθμ. πρωτ. 6182/5-3-2019 Ερώτηση της ΒτΕ (ΚΚΕ)
στ. Υπ΄ αριθμ. πρωτ. Φ. 900α/2035/16514/28-Μαρ-2019/ΥΠΕΘΑ
Απάντηση της ΒτΕ
ζ. Υπ΄ αριθμ. πρωτ. 1376/2022 έγγραφό μας
η. Υπ΄ αριθμ. πρωτ. 1461/2022 έγγραφό μας
θ. Υπ΄ αριθμ. πρωτ. 109/2022 έγγραφό Ε.Σ.ΠΕ.Ε.ΛΕΣΒ.
Κύριε Υπουργέ.
Η Ομοσπονδία μας έχει αναδείξει κατ’ επανάληψη τα προβλήματα κατά την
εφαρμοφή της Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία, όπως αυτά έχουν
διαπιστωθεί [ενδεικτικά αναφέρεται το σχετικό (ζ) μέσα από πλήθος
εγγράφων]. Προσφάτως δε, επανήλθαμε τόσο για το θέμα της επίβλεψης των
εργασιακών συνθηκών και της υγείας των εργαζομένων από Τεχνικό Ασφαλείας
και Ιατρό Εργασίας αντίστοιχα, όσο και για το θέμα της ορθής τήρησης των
προβλεπόμενων Διαδικασιών (όπως η τήρηση Ατομικών Ιατρικών Φακέλων), ως
(η) σχετικό.
Δυστυχώς, όπως προκύπτει από το (θ) σχετικό έγγραφο της Ένωσης
Στρατιωτικών Περιφερειακής Ενότητας Λέσβου (Ε.Σ.ΠΕ.Ε.ΛΕΣΒ.), το οποίο
σας αποστέλλουμε συνημμένα, και προς επιβεβαίωση όλων των
προειδοποιήσεών μας, πρόσφατα έλαβε χώρα ατύχημα κατά την εκτέλεση
υπηρεσίας που, θεωρούμε ότι δύναται να χαρακτηρισθεί μόνο ως εργατικό.
Σύμφωνα με τα καταγγελλόμενα, στέλεχος των ΕΔ που αντιμετωπίζει
τεκμηριωμένο πρόβλημα υγείας και ενώ είχε προσκομίσει τα απαιτούμενα
ιατρικά παραστατικά (με ιατρικές οδηγίες) στην Υπηρεσία του, παρά ταύτα
διατάχθηκε από τη Διοίκησή του όπως εκτελέσει 24ωρη ένοπλη υπηρεσία. Να
επισημάνουμε δε, ότι για την αποκατάσταση του προβλήματος, μας έχει
γνωσθεί ότι βρισκόταν σε εξέλιξη έτερη διαδικασία προγραμματισμού
χειρουργείου.
Αποτέλεσμα των προαναφερθέντων φέρεται να ήταν η πρόκληση τραυματισμού
του στελέχους, ο οποίος επανεκτιμήθηκε κατόπιν διακομιδής του στο τοπικό
νοσοκομείο, απόρροια του οποίου ήταν η χορήγηση πρόσθετων –
αυστηρότερων- οδηγιών.
Επί των προαναφερθέντων θα θέλαμε να υπενθυμίσουμε τα κάτωθι:
Σύμφωνα με τα οριζόμενα στα άρθρα 18, 42 και 43 του ΚΝΥΑΕ, ο κατά
νόμο Εργοδότης οφείλει διαρκώς να προσαρμόζει την εργασία στον άνθρωπο.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση, δεν υφίσταται αμφιβολία ότι έπρεπε να
συνεκτιμηθεί η βεβαιωμένη βλάβη της υγείας του στελέχους, πριν τεθεί στη
διάθεση της εσωτερικής Υπηρεσίας. Δυστυχώς δεν διαφαίνονται ενδείξεις
ότι κάτι τέτοιο συνέβη.
Ωστόσο, για να γίνει αυτό, το στέλεχος όφειλε να έχει εξεταστεί
εγκαίρως από Ιατρό Εργασίας, ο οποίος ακολούθως να εκδώσει την
προβλεπόμενη από το άρθρο 18 του ΚΝΥΑΕ βεβαίωση, σύμφωνα με την οποίαν
να γνωμάτευε ποιες εργασίες δύναται να εκτελεί το στέλεχος και ποιες
όχι.
Προκειμένου να γίνει αυτό, έπρεπε να έχει επικαιροποιηθεί ο Ατομικός
Ιατρικός Φάκελος του στελέχους, υπό την προϋπόθεση ότι υφίσταται
τέτοιος, φυσικά.
Η ανωτέρω Διαδικασία δεν μπορεί να σας είναι άγνωστη, διότι την έχουμε
μνημονεύσει προσφάτως με το (η) σχετικό, με αφορμή παρεμφερή προβλήματα
που έχουν διαπιστωθεί προς στελέχη ειδικών καταστάσεων. Επισημαίνουμε
δε, ότι κατά την ανωτέρω Διαδικασία δεν επαφίεται πουθενά
(επαναλαμβάνουμε, πουθενά) στη διακριτική ευχέρεια εκάστου διοικούντος
το δικαίωμα να μην λάβει υπόψιν τη γνωμάτευση του Ιατρού Εργασίας.
Υπενθυμίζουμε ότι, σύμφωνα με τον «Κώδικα Νόμων για την Υγεία και την
Ασφάλεια των Εργαζομένων» (εφεξής ΚΝΥΑΕ), ο καθορισμός των επακριβών
καθηκόντων και αρμοδιοτήτων κάθε στελέχους (από τον οποίον προκύπτουν
και οι δυνατότητες ανάθεσης καθηκόντων) αποτελούν αρμοδιότητα του Ιατρού
Εργασίας και μόνο.
Κατόπιν των ανωτέρω και με δεδομένο ότι θεωρούμε βέβαιο πως είναι
πρόδηλο, αν και προφανώς θα διερευνηθεί στο πλαίσιο σχετικής Διαδικασίας
του (α) ομοίου, ότι η περίπτωση δεν εμπίπτει στις ειδικές εξαιρέσεις του
(γ) σχετικού, προκύπτουν ιδιαίτερα σοβαρά ερωτήματα που χρήζουν άμεσης
απάντησης:
α. Ποιος έλαβε την απόφαση/πρωτοβουλία να μην ληφθεί
υπόψιν η ιατρική γνωμάτευση που όριζε ρητώς τι όφειλε να αποφεύγεται από
το στέλεχος και με ποια αρμοδιότητα έγινε αυτό;
β. Με ποια κριτήρια συμπεριελήφθη στο κανονικό πρόγραμμα
εσωτερικής Υπηρεσίας το στέλεχος εφόσον είχε διαπιστωμένο σοβαρό
ορθοπεδικό πρόβλημα υγείας που έχρηζε χειρουργικής αποκατάστασης;
γ. Το υπηρετούν προσωπικό στη συγκεκριμένη Μονάδα και
κατ’ επέκταση σε όλες τις Μονάδες του νησιού, ελέγχεται από Ιατρό
Εργασίας όπως ο νόμος ορίζει; Το συγκεκριμένο στέλεχος είχε ελεγχθεί από
Ιατρό Εργασίας πριν την ανάθεση των καθηκόντων 24ωρης ένοπλης υπηρεσίας;
δ. Σε περίπτωση που δεν είχε ελεγχθεί το στέλεχος, ο
Ιατρός Εργασίας είχε ειδοποιηθεί από την Υπηρεσία και αν όχι, για ποιον
λόγο; Ποιος ανέλαβε τέτοια πρωτοβουλία;
ε. Το προσωπικό που υπηρετεί σε όλες τις Μονάδες του
νησιού, έχει επικαιροποιημένους Ατομικούς Ιατρικούς Φακέλους σύμφωνα με
τις απαιτήσεις του ΣΥΑ ΥΠΕΘΑ 2007; Ελέγχονται από τον Ιατρό Εργασίας;
Εκδίδονται βεβαιώσεις προς εργασία για το σύνολο του στρατιωτικού
προσωπικού, στο πλαίσιο της ετήσιας ανασκόπησης επαγγελματικού κινδύνου,
όπως το άρθρο 18 του (β) ομοίου, απαιτεί;
στ. Οι συνθήκες εργασίας του προσωπικού στις μονάδες της
Λέσβου ελέγχονται από Τεχνικό Ασφαλείας όπως ο νόμος ορίζει;
ζ. Η Διαδικασία Διερεύνησης Ατυχήματος / Συμβάντος
(ΣΥΑ-01/4.5.2/Δ-01) που θεωρούμε βέβαιο ότι έχει ήδη ξεκινήσει, θα δώσει
απάντηση στο φλέγον ερώτημα, για ποιον λόγο ήταν τόσο σημαντική η
συμμετοχή του εν λόγω συναδέλφου στην εσωτερική Υπηρεσία της Μονάδος;
Δεν επαρκεί το προσωπικό; Κι αν κάτι τέτοιο ισχύει, πόσες άλλες
παρόμοιες περιπτώσεις δεν λαμβάνονται υπόψιν, όχι στη συγκεκριμένη
Μονάδα αλλά σε όλη την Επικράτεια;
η. Με δεδομένο ότι κατά το παρελθόν έχει επιβεβαιωθεί
από το ΥΠΕΘΑ η ανεπάρκεια σε Τεχνικούς Ασφαλείας και Ιατρούς Εργασίας
στις ΕΔ [ιδέτε σχετικά (δ) έως (στ)], μήπως η συγκεκριμένη αποτυχία του
Συστήματος Διαχείρισης Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία πρέπει να
αποτελέσει «ευκαιρία» (κατά την έννοια του ISO 45001:2018) για πλήρη
μετατόπιση του κέντρου βάρους των προτεραιοτήτων του Υπουργείου στην
έμπρακτη μέριμνα υπέρ του προσωπικού, με ταυτόχρονη συνολική αναβάθμιση
του οικείου συστήματος Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία;
Υπενθυμίζουμε ότι αποτελεί πάγια θέση μας η απαρέγκλιτη και άνευ
προϋποθέσεων και αστερίσκων εφαρμογή του υφιστάμενου κανονιστικού και
θεσμικού πλαισίου, όπως το άρθρο 2, παρα.2 του ΚΝΥΑΕ απαιτεί.
—
Πανελλαδική Ομοσπονδία Ενώσεων Στρατιωτικών – Π.Ο.Ε.Σ.