Ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Δένδιας, συμμετείχε σήμερα, Παρασκευή 11 Απριλίου 2025, στο 10ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών (“DELPHI ECONOMIC FORUM Χ”), όπου είχε συζήτηση με τον δημοσιογράφο Απόστολο Μαγγηριάδη με θέμα: «Το νέο δόγμα αποτροπής σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο γεωπολιτικό περιβάλλον ασφαλείας».
Στο περιθώριο της συμμετοχής του στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, ο κ. Δένδιας συναντήθηκε με τον Αναπληρωτή Πρωθυπουργό του Κουρδιστάν Qubad Talabani, με τον οποίο συζήτησε για την κατάσταση ασφάλειας στην ευρύτερη περιοχή. Επίσης, είχε συνάντηση με τον Αναπληρωτή Υπουργό Εξωτερικών της Ιρλανδίας, υπεύθυνο για θέματα Ευρωπαϊκών Υποθέσεων και Άμυνας, Thomas Byrne, με τον οποίο εξέτασε τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρώπη και συζήτησαν για την ανάπτυξη της αμυντικής βιομηχανίας της Ε.Ε.
Περαιτέρω, ο κ. Δένδιας συναντήθηκε και με άλλους συμμετέχοντες στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συζήτησης που είχε ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας στο 10ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών (“DELPHI ECONOMIC FORUM Χ”):
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΜΑΓΓΗΡΙΑΔΗΣ:
Κυρίες και κύριοι, καλή σας μέρα. Είμαι ο Απόστολος Μαγγηριάδης και θέλω να ευχαριστήσω για μία ακόμα φορά το Φόρουμ των Δελφών που με προσκαλεί σε μια κατάμεστη αίθουσα. Προφανώς, δεν είστε εδώ για να ακούσετε εμένα. Για να ακούσετε τον κύριο Νίκο Δένδια, τον Υπουργό Άμυνας. Κύριε Δένδια, καλημέρα.
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ:
Καλημέρα κύριε Μαγγηριάδη, καλημέρα σε όλους και τι ωραία μέρα.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΜΑΓΓΗΡΙΑΔΗΣ:
Ακριβώς. Ευχαριστούμε πάρα πολύ που είστε και σήμερα μαζί μας. Έχει ιδιαίτερη σημασία να μιλάμε μαζί σας, γιατί δεν μιλάτε πολύ συχνά. Θεωρώ κατ’ επιλογή, αλλά εν πάση περιπτώσει, έχει σημασία να ακούμε προσεκτικά όταν μιλάτε και θέλω να ξεκινήσω τη συζήτησή μας με ένα δημοσιογραφικό κλισέ, ζούμε σε πάρα πολύ ενδιαφέροντες καιρούς, σε δύσκολους καιρούς.
Όπως και να το κάνουμε, σε καθημερινή σχεδόν βάση ξυπνάμε το πρωί και περιμένουμε να δούμε ένα Google Alert, τι ακριβώς έχει συμβεί στην άλλη πλευρά της Αμερικής, τι απόφαση έχει λάβει ο Ντόναλντ Τραμπ και πόσο μπορεί να επηρεάσει τη δική μας ζωή, είτε στο πεδίο της οικονομίας, όπως βλέπουμε την προηγούμενη εβδομάδα, είτε στο πεδίο της διπλωματίας και ούτω καθ’ εξής.
Επειδή ήδη έχετε ταξιδέψει στην Ουάσιγκτον και έχετε συναντηθεί με μέλη της νέας αμερικανικής διοίκησης, θα ήθελα κατ’ αρχάς, να ξεκινήσουμε τη συζήτηση και να σας ρωτήσω, τι συμπεράσματα έχετε αποκομίσει;
Ποιο είναι αυτό το νέο σχέδιο και ποια είναι η κατάσταση η οποία διαμορφώνεται;
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ:
Δεν είμαι εγώ αυτός ο οποίος θα μπορέσει να προδιαγράψει τη νέα αμερικάνικη Κυβέρνηση τι προτίθεται να κάνει και νομίζω οι αναλυτές σε όλο τον κόσμο έχουν τεράστια ερωτηματικά.
Καθ’ όσον με αφορά, η αλήθεια είναι νομίζω ότι τους τελευταίους μήνες έχω πάει στις Ηνωμένες Πολιτείες πέντε φορές; Διότι δεν μπορούμε να αγνοήσουμε το γεγονός ότι για τον πλανήτη, αλλά και για την περιοχή μας και για την Ευρώπη, η θέση και η στάση των Ηνωμένων Πολιτειών είναι ένας πολύ σημαντικός παράγων.
Όμως, έχω την αίσθηση ότι είναι μια νέα διοίκηση, μια νέα administration, θα πάρει κάποιο καιρό για να διευκρινίσουμε απολύτως πώς βλέπει τον κόσμο.
Βεβαίως, έχει απόψεις οι οποίες είναι διαφορετικές σε ορισμένα θέματα απ’ ό,τι συνηθίσαμε στο παρελθόν. Δεν θα μπω στα θέματα των δασμών. Υπάρχει μια οικονομική αντίληψη ευρύτερη ότι οι δασμοί δεν βοηθάνε την παγκόσμια οικονομία, άρα δεν βοηθάνε την ανάπτυξη, δεν βοηθάνε τις σχέσεις μεταξύ των κρατών.
Εδώ βλέπουμε από την πλευρά των Ηνωμένων Πολιτείων μια διαφορετική στάση. Θα δούμε πού θα πάμε. Αλλά νομίζω ότι είναι εποχή στην οποία πρέπει να είμαστε συγκρατημένοι, προσεκτικοί και να ανοίγουμε διαρκώς διαύλους επικοινωνίας.
Έχω την εντύπωση ότι αν είμαστε προσεκτικοί και αυτές οι δυσκολίες και αυτή η ευρύτερη ανακατωσούρα θα μπορέσει να βρεθεί κάποια στιγμή που να είναι πίσω μας.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΜΑΓΓΗΡΙΑΔΗΣ:
Όσο κάλυπτα το Υπουργείο Εξωτερικών και ήσασταν εσείς Υπουργός Εξωτερικών, υπήρξε μια περίοδος που σας είχα ρωτήσει αν υπάρχει κάποιος στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού για να σηκώσει ένα τηλέφωνο σε μια περίοδο κρίσης.
Τότε ήμασταν πάλι στη Διακυβέρνηση Τραμπ. Είχαμε προλάβει και εκείνο το διάστημα 2019–2020, στην άλλη γραμμή υπήρχε ο κος Πομπέο και εν πάση περιπτώσει, νομίζω ότι είχαμε εγκαταστήσει ένα δίαυλο επικοινωνίας. Χρησιμοποιώ τη δική σας φράση.
Σήμερα θεωρείτε ότι σε μία στιγμή κρίσης υπάρχει κάποιος να σηκώσει το τηλέφωνο;
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ:
Έχω μόνο καλά πράγματα να πω για τη σχέση της Ελλάδας με την πρώτη Διοίκηση του Τραμπ.
Ο τότε Αμερικανός Πρέσβης (Geoffrey Pyatt) είναι εδώ. Είχαμε κάνει εξαιρετικά πράγματα, είχαμε υπογράψει την πρώτη MDCA, η Αλεξανδρούπολη μπήκε στον αμυντικό χάρτη του ΝΑΤΟ, στον αμυντικό χάρτη της Ευρώπης, στη νέα γεωπολιτική πραγματικότητα χάρη σε αυτές τις συμφωνίες. Και οι εγκάρδιες αυτές σχέσεις και η κοινή αντίληψη για ευρύτερες προκλήσεις στην περιοχή νομίζω είναι κάτι που είναι γνωστό.
Έχω την ελπίδα ότι αυτό θα συμβεί και με τη δεύτερη Διοίκηση Τραμπ. Θα το δούμε όμως. Ξαναλέω, είναι λίγο νωρίς ακόμη, είναι μια νέα Κυβέρνηση, θα πρέπει να τη δούμε να στέκεται στα πόδια της, να δούμε πώς λειτουργεί. Είναι φανερό ότι υπάρχει ένας συγκεντρωτισμός στην κορυφή αυτή τη στιγμή, ότι οι προτεραιότητες είναι άλλες, πολύ λογικό, η Αμερική είναι μια τεράστια χώρα, θα δούμε.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΜΑΓΓΗΡΙΑΔΗΣ:
Ωραία, πάμε λίγο στα δικά μας. Χθες είχατε μια ενημέρωση στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής για τον δωδεκαετή Μακροπρόθεσμο Προγραμματισμό των Αμυντικών Εξοπλισμών.
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ:
Έξι ώρες.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΜΑΓΓΗΡΙΑΔΗΣ:
Έξι ώρες, ωραία, χαράς στο κουράγιο σας και στο κουράγιο των υπολοίπων. Θέλω να μας παρουσιάσετε τα βασικά του σημεία. Καταλαβαίνω, επίσης, ότι αυτή η συζήτηση είχε και κάποιες στιγμές έντασης με την Αντιπολίτευση.
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ:
Ξέρετε, πάντα ό,τι φαίνεται στις κάμερες δεν είναι αλήθεια, με το που έκλεισαν οι κάμερες.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΜΑΓΓΗΡΙΑΔΗΣ:
Ήταν με κλειστές κάμερες πάντως σε όλη τη διάρκεια.
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ:
Σε όλη τη διάρκεια ήταν κλειστέ. Τέθηκε απλώς ένα διαδικαστικό θέμα από την Αντιπολίτευση στην αρχή κι ήταν κατανοητό. Γιατί; Γιατί αυτή ήταν μια πρωτόγνωρη διαδικασία.
Η Ελλάδα ποτέ στην ιστορία της, ποτέ δεν είχε Μακροπρόθεσμο Προγραμματισμό Αμυντικών Δαπανών και για πρώτη φορά, βάσει νομοθετήματος που υπήρχε εδώ και 15-16 χρόνια, αλλά είναι πρώτη φορά που μια Κυβέρνηση αποφάσισε να το εφαρμόσει, η παρούσα κυβέρνηση εμφανίστηκε στη Βουλή και είπε αυτά σκεφτόμαστε να κάνουμε τα επόμενα είκοσι χρόνια στη χώρα.
Δώδεκα χρόνια δεσμευτικά και άλλα οχτώ χρόνια σαν ευρύτερο προγραμματισμό, και όλα αυτά εντεταγμένα σε ένα ολιστικό πλαίσιο, που έχει να κάνει με τους εξοπλισμούς, αλλά όχι μόνο με τους εξοπλισμούς, κυρίως με την αντίληψη για το πώς η χώρα μπορεί να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις, τις απειλές και να έχει επαρκείς δυνάμεις αποτροπής.
Σε αυτό το πλαίσιο λοιπόν, της ολιστικής αντίληψης, προτάθηκαν συγκεκριμένες αμυντικές λύσεις κι επίσης υπήρξε ένα πολύ μεγάλο κεφάλαιο που έχει να κάνει με την ανάπτυξη της καινοτομίας, κάτι που στην Ελλάδα έχουμε μείνει πάρα πολύ πίσω.
Δηλαδή, το πώς οι αμυντικές μας δαπάνες μπορούν να μοχλεύσουν την επέκταση ενός μικρού υπαρκτού σήμερα οικοσυστήματος αμυντικής καινοτομίας στην Ελλάδα, που να μπορέσει, όπως έχει συμβεί σε άλλες χώρες, να οδηγήσει σε διάχυση του προϊόντος και σε ανάπτυξη της οικονομίας και σε δυνατότητα των νέων μυαλών της Ελλάδας να μπορέσουν και να προσφέρουν στη χώρα τους, αλλά και να πετύχουν και στη δική τους προσωπική ζωή.
Τώρα, το να εξηγήσω το νέο αμυντικό δόγμα της χώρας λεπτομερώς δεν έχει έννοια. Μπορώ να πω όμως μια βασική αντίληψη που αλλάζει σε σχέση με το παρελθόν. Όπως είναι γνωστό, παλιότερα κατά την κοινή αντίληψη, τη θάλασσα την προστάτευε ο στόλος, τον αέρα τον προστάτευε η αεροπορία και τη στεριά την προστάτευε ο στρατός. Χοντρά, αυτό ήταν. Ε, αυτό που φαίνεται απολύτως λογικό πια δεν είναι έτσι.
Δημιουργούμε αυτό που λέμε «Ασπίδα του Αχιλλέα», η οποία είναι μια ολιστική προσέγγιση που εντάσσει όλες τις αμυντικές μας δυνατότητες κάτω από αυτήν.
Γιατί επιλέξαμε την «Ασπίδα του Αχιλλέα»; Όχι μόνο για τη μυθολογική της αναφορά ή για τις τεράστιες δυνατότητες του ήρωα, αλλά γιατί έχει πέντε επίπεδα. Αυτός ο Θόλος έχει και αυτός πέντε επίπεδα. Είναι σχεδιασμένος για να αντιμετωπίζει αεροπλάνα, πυραύλους, drones, πλοία και υποθαλάσσιες απειλές. Άρα, συνολικά να κλείνει αμυντικά ολόκληρη την επικράτειά μας. Και τα παραδοσιακά μας συστήματα, δηλαδή τα πλοία μας, ιδίως οι καινούργιες μας φρεγάτες που έρχονται, τα υποβρύχιά μας που θα αποκτηθούν, τα αεροπλάνα μας, ιδίως τα αεροπλάνα 4,5 και 5ης γενεάς, τα Rafale και τα F-35, να λειτουργούν σαν ανεξάρτητοι φορείς αποτροπής. Να μπορούν, δηλαδή, απελευθερωμένα από τη χωρική άμυνα της Πατρίδας, να μπορούν να λειτουργήσουν σαν δυνάμεις αποτροπής με τα στρατηγικά τους όπλα.
Η Ελλάδα στην ιστορία της δεν είχε τέτοιες δυνατότητες. Δεν είχε καν την αντίληψη, δεν το επεδίωξε. Νομίζω ότι περνάμε σε μια νέα εποχή και ενδεικτικό ότι αυτό έγινε κατανοητό παρά την τεράστια όξυνση του πολιτικού κλίματος.
Ξαναλέω, όταν έκλεισαν οι κάμερες δυο κόμματα ψήφισαν υπέρ του σχεδιασμού και με εξαίρεση του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ελλάδος που ιστορικά ψηφίζει αρνητικά πάντοτε, έστω και για το τελευταίο ευρώ της αμυντικής δαπάνης, όλα τα κόμματα επιφυλάχθηκαν. Τους ενδιέφερε αυτό το οποίο ακούστηκε.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΜΑΓΓΗΡΙΑΔΗΣ:
Μάλιστα. Έχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον το πώς μας το εξηγείτε και που επισημάνατε ότι φεύγουμε από τη λογική πως το Αιγαίο, το υπερασπίζεται ο στόλος, και εξηγήσατε το πώς λειτουργεί ο Θόλος.
Όλα αυτά αρκούν για να υπερασπιστούν το Αιγαίο και την Πατρίδα μας σε αυτή τη σύγχρονη εποχή; Το ρωτάω γιατί πρόσφατα το Ισραήλ δέχθηκε επίθεση από το Ιράν. Είδαμε ότι αξιοποίησαν όχι μόνο το Ναυτικό και την Αεροπορία τους, αλλά χρειάστηκαν και αεροπορικά και ναυτικά μέσα Συμμαχικών Δυνάμεων, Μεγάλης Βρετανίας και Ηνωμένων Πολιτειών. Θέλω να πω, αρκεί μόνον ο Θόλος που περιγράψατε;
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ:
Κάθε προσπάθεια άμυνας και αποτροπής λειτουργεί με βάση συγκεκριμένες υποθέσεις εργασίας. Ποιος θα απειλήσει την Ελλάδα αύριο το πρωί; Εάν μου πείτε, παραδείγματος χάριν, ότι θα δεχθούμε ξαφνικά την επίθεση μίας υπερδύναμης, θα σας πω πιθανόν ο Θόλος να είναι ανεπαρκής.
Εάν, όμως, αυτό το οποίο θα αντιμετωπίσουμε είναι η υπαρκτή απειλή επί τη βάσει της οποίας σχεδιάζουμε, πρέπει να σας πω ότι ο σχεδιασμός μας είναι υπερεπαρκής. Λαμβάνουμε υπόψη, δηλαδή, υποθέσεις εργασίας για 20 χρόνια μπροστά από τώρα.
Γι’ αυτό και αλλάζουμε γενεά. Για παράδειγμα, αντί-drones. Η Ελλάδα είχε ορισμένα συστήματα αντί-drones που συνόδευαν μονάδες ή σε ορισμένες χωρικές εγκαταστάσεις. Συνολική αντί-drone προστασία της Πατρίδας, και μάλιστα απέναντι σε απειλές σμήνους drones, το swarming, δεν είχε μέχρι τώρα.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΜΑΓΓΗΡΙΑΔΗΣ:
Μάλιστα. Λοιπόν, λέτε, ακούω αυτά που λέτε και γεννιούνται συνέχεια ερωτήσεις. Λέτε αλλάζουμε γενιά και επειδή σε λίγο καιρό οι μαθητές θα δώσουν Πανελλήνιες Εξετάσεις και κάποιοι θα επιλέξουν τις Σχολές τις Στρατιωτικές, κάποιοι άλλοι δεν θα τις επιλέξουν. Ωστόσο, υπάρχει, καταρχάς, μια διαρροή προσωπικού στις Ένοπλες Δυνάμεις, καταλαβαίνω ότι ένα από τα «όπλα» τα οποία χρησιμοποιείτε είναι και η αύξηση η μισθολογική, την οποία φροντίσατε, που προκάλεσε και κάποιες εσωκομματικές αντιδράσεις στη Νέα Δημοκρατία το όλο ζήτημα. Θέλω να ρωτήσω, λοιπόν, εκτός από το μισθολογικό, τι άλλα κίνητρα θα δώσετε, ώστε αυτό το αμυντικό δόγμα που περιγράψατε για τα επόμενα 20 χρόνια, να το υπηρετήσουν νέα παιδιά και όχι μόνο παιδιά που θέλουν να μπουν σε Στρατιωτικές Σχολές, αλλά και άλλες ειδικότητες; Για παράδειγμα, ΙΤ, Μηχανικοί Τεχνολογίας.
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ:
Ένα κακό των ερωτήσεων που μου κάνετε είναι ότι χρειάζεται σχετικά…
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΜΑΓΓΗΡΙΑΔΗΣ:
Έχω βάλει πάρα πολλές.
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ:
…σχετικά μεγάλες απαντήσεις. Αλλά θα προσπαθήσω.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΜΑΓΓΗΡΙΑΔΗΣ:
Έχετε δίκιο. Έχουμε 14 λεπτά και έχουμε πολλά ακόμα να πούμε.
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ:
Θα προσπαθήσω όσο πιο λακωνικά μπορώ.
Καταρχήν, τις αυξήσεις, θέλω να πω κάτι για αυτό. Ναι, ξέρω τι έγινε, τώρα το ξέρουμε όλοι τι έγινε. Αυτό, όμως που εγώ θα ήθελα να παρακαλέσω να σημειωθεί, δεν είναι οι αντιδράσεις, είναι το καινούριο πρότυπο πάνω στο οποίο βασίστηκαν αυτές οι αυξήσεις.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΜΑΓΓΗΡΙΑΔΗΣ:
Εννοείτε ότι κόψατε κόστη.
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ:
Μάλιστα. Πώς έγιναν αυτές οι αυξήσεις; Αυτές οι αυξήσεις έγιναν από εξοικονόμηση, από περικοπές, από εξορθολογισμούς του προηγούμενου 1,5 χρόνου. Δεν πήγαμε στον Έλληνα φορολογούμενο να του πούμε δώσε μας επιπλέον χρήματα γιατί οι μισθοί των Ενόπλων Δυνάμεων είναι χαμηλοί.
Είπαμε ότι χρειαζόμαστε ένα εξορθολογισμένο προσωπικό με μια συγκεκριμένη πυραμίδα, η οποία δεν θα είναι γεμάτη Στρατηγούς, Ταξιάρχους και Συνταγματάρχες. Και επίσης χρειαζόμαστε λιγότερα στρατόπεδα. Δεν χρειάζεται η Ελλάδα 850 στρατόπεδα.
Για να έχετε μία εικόνα μόνο, μόνο από το κλείσιμο στρατοπέδων μηνιαία οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις εξοικονόμησαν 130.316 εργατοώρες. Το νούμερο είναι ασύλληπτο. Αν το φανταστείτε σε κόστος σε μια ιδιωτική επιχείρηση, πόσα χρήματα θα κόστιζε αυτό.
Αυτά λοιπόν εξοικονομήσαμε και με αυτά πήγαμε και μοιράσαμε ένα μέρισμα καλύτερου μισθού στα στελέχη μας. Ακριβώς γιατί υπάρχει ανάγκη για αυτό. Και αυτό μπορεί να συνεχιστεί. Υπάρχει έδαφος και νέου κύκλου εξοικονομήσεων, απλώς απαιτείται χρόνος.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΜΑΓΓΗΡΙΑΔΗΣ:
Βγάλαμε την είδηση. Προτροπή στους Υπουργούς, εξοικονομήστε κονδύλια.
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ:
Όχι. Αυτή η δουλειά δεν είναι δική μου. Είναι του Πρωθυπουργού. Εγώ όμως είμαι ευγνώμων στον Πρωθυπουργό διότι ο Πρωθυπουργός απεδέχθη τη βασική αρχή: Ό,τι εξοικονομώ, χωρίς να βλάψω το επίπεδο της εθνικής μας άμυνας, μην σας πω βελτιώνοντάς το, να μου επιτραπεί να το μοιράσω ως μισθό, ως αύξηση μισθού στα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων που υπηρετούν αυτήν την άμυνα.
Πάμε τώρα στη μεγάλη πρόκληση που έχουμε. Η μεγάλη πρόκληση είναι και συνέπεια μιας επιτυχίας της Κυβέρνησης. Ποια είναι η επιτυχία αυτή; Έχει μειωθεί πάρα πολύ η ανεργία.
Είπαν πολλοί στη Βουλή, μα, το ’15, το ’16 δεν υπήρχε αυτό. Δεν έφευγαν. Μα βέβαια δεν έφευγαν, όταν η ανεργία ήταν στο 30%, δεν υπήρχε λόγος να φύγει κανείς. Δεν είχε πουθενά να πάει.
Τώρα όμως που η ανεργία έχει πέσει, υπάρχουν ευκαιρίες και μάλιστα για τα ικανότερα στελέχη μας. Πρέπει λοιπόν να αλλάξουμε συνολικά τον τρόπο με τον οποίον προσλαμβάνεται η καριέρα του Έλληνα Αξιωματικού.
Γιατί θέλουμε τους καλύτερους. Εγώ είμαι από αυτούς, λυπάμαι που το λέω, το λέω καθαρά πάντα, που πιστεύουν ότι η Ελλάδα αντιμετωπίζει υπαρκτή απειλή. Δεν είναι στο πλαίσιο του φανταστικού ή στο πλαίσιο της κινδυνολογίας.
Για αυτό, λοιπόν, στην άμυνα χρειαζόμαστε τους καλύτερους. Για να έχεις τους καλύτερους, πρέπει να δημιουργήσεις μια καριέρα που να ενδιαφέρει τους καλύτερους, αλλιώς δεν.
Μισθός. Κάνουμε μια μεγάλη προσπάθεια. Θα κάνουμε και άλλη προσπάθεια. Συνθήκες εργασίας. Πρέπει το περιβάλλον να είναι αυτό που οι Αγγλοσάξονες θα έλεγαν Challenging. Δεν είναι μόνο προσοχή, ανάπαυση, άγημα. Είναι κάτι πολύ πιο ενδιαφέρον από αυτό.
Είναι η συμμετοχή, πρώτον, σε κάτι που κάποιον τον κάνει εθνικά υπερήφανο. Είναι μεγάλο πράγμα να υποστηρίζεις την ανεξαρτησία της Πατρίδας σου. Αν θέλετε της οικογένειάς σου, του σπιτιού σου, της ίδιας της ζωής σου.
Αλλά, επίσης, τεχνολογικά χειρίζεσαι ό,τι πιο προηγμένο υπάρχει. Ό,τι είναι on the edge of the technology. Θέλουμε λοιπόν να δείξουμε και για αυτό αλλάζουμε και τον τρόπο που λειτουργούνε εσωτερικά.
Θα υπάρξει νομοθέτημα πάρα πολύ σύντομα για τις Στρατιωτικές Σχολές. Δημιουργούμε δυνατότητα διδακτορικών στις Στρατιωτικές Σχολές. Δημιουργούμε δυνατότητα έρευνας στις Στρατιωτικές Σχολές.
Δεν είναι μόνο το άτομο. Είναι η οικογένεια. Εκεί δημιουργούμε, προσπαθούμε να δημιουργήσουμε, ελπίζω ότι θα γίνει, το καλύτερο πλαίσιο προστασίας που υπάρχει.
Δηλαδή, πρώτον, δωρεάν κατοικία. Όταν μετακινείς έναν Αξιωματικό σε ένα νησί του Αιγαίου, που ξέρουμε το κόστος της στέγης, δεν μπορείς να περιμένεις.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΜΑΓΓΗΡΙΑΔΗΣ:
Θέλει όλο το μισθό του για να τον δώσει στο ενοίκιο.
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ:
Ακριβώς. Είναι αν θέλετε υποχρέωση της Πατρίδας να του δώσει ένα κλειδί σε ένα διαμέρισμα, αυτό συμβαίνει σε όλους τους προηγμένους στρατούς στον κόσμο.
Έχουμε λοιπόν ένα οικιστικό πρόγραμμα, φτιάχνουμε 1.000 διαμερίσματα κάθε χρόνο.
Επίσης, ένα κομμάτι από αυτά, από περισσεύματα, δηλαδή από εξοικονομήσεις εσωτερικές, μας προικοδότησε ο Πρωθυπουργός με 100 εκατομμύρια για να ξεκινήσουμε, όλο το υπόλοιπο το χρηματοδοτούμε μόνοι μας, από τις Ένοπλες Δυνάμεις.
Δεύτερον, υγεία. Θέλουμε το σύστημα των Στρατιωτικών Νοσοκομείων να είναι το καλύτερο που υπάρχει στη χώρα και να λειτουργήσει κι ως παράδειγμα για το υπόλοιπο Σύστημα Υγείας, και επ΄ αυτού υπάρχει νομοθέτημα που είναι ήδη κατατεθειμένο στη Βουλή.
Η υπόλοιπη προστασία, παιδιά, βρεφονηπιακοί σταθμοί. Από κει και πέρα τι γίνεται με τους απόστρατους, με τους ηλικιωμένους; Υπηρέτησες την Πατρίδα σου, μετά τι κάνουμε; Ξέρετε ότι το ελληνικό δημόσιο.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΜΑΓΓΗΡΙΑΔΗΣ:
Και που δεν είναι και ηλικιωμένοι, έτσι; 55 χρονών όταν αποστρατεύεσαι, δεν είσαι ακριβώς ηλικιωμένος, μπορείς να αξιοποιήσεις και την εμπειρία αυτού του ανθρώπου, έτσι;
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ:
Παρεμπιπτόντως γιατί ελέχθη και αυτό, από τις αποστρατείες τις οποίες ενεργήσαμε δεν υπάρχει ούτε μία που να μην είχε πλήρες συνταξιοδοτικό δικαίωμα, δεν αφήσαμε έναν άνθρωπο στο δρόμο, να είναι σαφές αυτό.
Όμως, οι άνθρωποι χρειάζονται κέντρα αποκατάστασης, γιατί συμβαίνουν διάφορα στη ζωή. Το ελληνικό Δημόσιο αυτή τη στιγμή δεν έχει ούτε ένα κέντρο αποκατάστασης. Εμείς θεωρούμε ότι πρέπει να το παράσχουμε αυτό στα στελέχη μας, κι όχι μόνο στα στελέχη μας, σε ένα κομμάτι και στην κοινωνία.
Και το ίδιο ισχύει και για τα παιδιά τους, αν τα παιδιά τους έχουν ειδικές ανάγκες, θέλουμε να δημιουργήσουμε και δημιουργούμε ειδικές δομές που να μπορούν να στηρίξουν αυτά τα παιδιά και να τους επιτρέψουν να έχουν και μια κανονική ζωή, όταν οι γονείς τους δεν είναι πια.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΜΑΓΓΗΡΙΑΔΗΣ:
Μάλιστα, νομίζω ότι δώσατε μια πάρα πολύ συνολική απάντηση για το πώς σκέφτεστε πλέον να αξιοποιήσετε το δυναμικό των Ενόπλων Δυνάμεων και τι ευκαιρίες πρόκειται να δώσετε.
Επειδή τη Δευτέρα έρχεται και ο Γάλλος Υπουργός Άμυνας στην Ελλάδα και πρόκειται να επισκεφθεί μαζί σας μία γαλλική φρεγάτα που θα δέσει στο λιμάνι του Πειραιά, θέλω να ρωτήσω πόσο κοντά είμαστε στην απόκτηση τέταρτης φρεγάτας; Σύμφωνα με τους Γάλλους, έχουν ολοκληρωθεί οι τεχνικές συνομιλίες, μένει η υπογραφή των συμβάσεων.
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ:
Είναι λίγο πιο μπροστά αυτό που λέτε από αυτό που συμβαίνει στην πραγματικότητα. Πράγματι, μέσα στις προθέσεις μας είναι η απόκτηση μιας τέταρτης φρεγάτας, είναι μέσα στον εξοπλιστικό μας σχεδιασμό και μάλιστα μιας τέταρτης φρεγάτας που, όπως και άλλες δύο, η πρώτη δεν θα έχει αυτή τη δυνατότητα, ο «Κίμωνας» που τον παραλαμβάνουμε σε λίγο, θα έχουν στρατηγικά όπλα, δηλαδή θα έχουν πυραύλους Κρουζ, το οποίο σημαίνει ότι είναι άλλης γενεάς.
Οι τρεις Belharra φρεγάτες, τις οποίες θα αποκτήσουμε τα επόμενα δύο χρόνια, είναι οι καλύτερες φρεγάτες στον πλανήτη. Οι καλύτερα εξοπλισμένες και οι πιο σύγχρονες. Και δεν το λέω με την παραμικρή δόση υπερβολής.
Από εκεί και πέρα, όμως, πρέπει να συμφωνήσουμε στα χρήματα, κύριε Μαγγηριάδη. Ξέρετε, εμείς δεν είμαστε πλούσιοι. Είμαστε λοιπόν υποχρεωμένοι να μετράμε πάρα πολύ και να διαπραγματευόμαστε πάρα πολύ. Και περιμένουμε και από μια φιλική χώρα και από μια φιλική επιχείρηση να μας βοηθήσει σε αυτό.
Και επίσης συζητάμε, το είπα εχθές στη Βουλή και άρα είναι καλό να το πω και ανοιχτά, την πιθανότητα να αποκτήσουμε δυο εξαιρετικά πλοία, δυο ιταλικές μεταχειρισμένες φρεγάτες. Οι φρεγάτες είναι Bergamini-class, είναι πολύ μεγάλα πλοία, είναι 8.000 τόνους πλοία. Είναι εξαιρετικά πλοία. Γιατί μας ενδιαφέρουν; Μας ενδιαφέρουν για δυο λόγους. Πρώτον, γιατί είναι εξαιρετικά πλοία τα ίδια. Δεύτερον, γιατί η FREMM είναι ο πρόλογος για την Constellation, τη φρεγάτα επόμενης γενιάς που φιλοδοξούμε να συζητήσουμε και να κατασκευάσουμε μαζί με τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής.
Άρα δένει, γιατί για μια μικρή χώρα με σφικτούς προϋπολογισμούς, η ομογενοποίηση των οπλικών συστημάτων είναι κάτι που είναι απαραίτητο.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΜΑΓΓΗΡΙΑΔΗΣ:
Υπάρχει και πρόταση των Γάλλων για δημιουργία γραμμής παραγωγής φρεγατών και υποβρυχίων στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά;
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ:
Μάλιστα, υπάρχει.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΜΑΓΓΗΡΙΑΔΗΣ:
Και πώς την αξιολογεί η ελληνική Κυβέρνηση;
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ:
Οποιοσδήποτε προτείνει συμπαραγωγή ή παραγωγή στην Ελλάδα, για εμάς αυτομάτως είναι κάτι το εξαιρετικά ενδιαφέρον. Θέλουμε να παράξουν οι ελληνικές επιχειρήσεις.
Και υπάρχει συγκεκριμένη εντολή μου, η οποία δεσμεύει τη Γενική Διεύθυνση Εξοπλισμών, όταν διαπραγματεύεται να επιτυγχάνει συμμετοχή της χώρας σε ένα ύψος 25%.
Καταλαβαίνω γιατί στο παρελθόν αυτό δεν μπορέσαμε να το κάνουμε. Όταν βγήκαμε από την τεράστια κρίση της δεκαετίας, η χώρα έπρεπε γρήγορα να αποκτήσει ορισμένα πράγματα, γρήγορα, εχθές. Διότι θυμάστε πώς ήταν το ’19, πώς ήταν το ’20, πώς ήταν το ’21 και σε τι ένταση βρισκόμασταν.
Όμως τώρα που μπαίνουμε σε μια κανονικότητα και έχουμε ένα μακρύ προγραμματισμό 20ετίας, 12 συν 8 χρόνια, πρέπει να διασφαλίζουμε την ελληνική συμμετοχή. Όχι απλώς ένα μικρό ποσοστό δήθεν παρουσίας στο πρόγραμμα.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΜΑΓΓΗΡΙΑΔΗΣ:
Αυτό το 25% το τοποθετείτε χρονικά μέσα στο βάθος της 12ετίας; Το ρωτάω γιατί οι μεγάλες δεν πάνε καλά οι βιομηχανίες και οι μικρές δεν έχουν ίσως τη δυνατότητα μαζικής παραγωγής αυτή τη στιγμή.
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ:
Να ξεκινήσω ανάποδα, γιατί προσωπικά έχω μια τεράστια αδυναμία στην ελληνική καινοτομία. Δηλαδή, στις νέες τεχνολογίες που θα δώσουν απαντήσεις στα ερωτήματα.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΜΑΓΓΗΡΙΑΔΗΣ:
Και οι νεοφυείς επιχειρήσεις φαντάζομαι.
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ:
Οι οποίες προφανώς θα είναι προϊόν νεοφυών επιχειρήσεων που, μάλιστα, συνήθως τις δημιουργούν πολύ νέοι άνθρωποι, 25, 27, 30 χρονών με διδακτορικό από ένα πανεπιστήμιο. Έχουν μια έξυπνη ιδέα την εφαρμόζουν.
Εμείς προσπαθούμε να συνδέσουμε τα ερωτήματα ασφάλειας της χώρας με αυτό το σύστημα. Εκεί λοιπόν η ελληνική συμμετοχή μπορεί να είναι 100%. Υπάρχουν συγκεκριμένες απαντήσεις με 100% ελληνική συμμετοχή.
Θέλουμε, όμως, και στα μεγάλα μας προγράμματα να υπάρχει ελληνική συμμετοχή της τάξης του 25%.
Εάν πάρετε το εκτελούμενο αυτή τη στιγμή πρόγραμμα, ένα μεγάλο κομμάτι υπερβαίνει το 1 δισεκατομμύριο, έχει μετρηθεί σε 1 δισεκατομμύριο. Ξέρετε, στις Ένοπλες Δυνάμεις υπάρχει μια περίεργη ακρίβεια που πάντα με βάζει σε υποψίες, αλλά εν πάση περιπτώσει, και προσπαθώ να απομνημονεύσω τους αριθμούς. Είναι 1.430.612.000 Πώς προέκυψε το 612, μού ξεφεύγει. Αλλά είναι άνω του 1 δισεκατομμυρίου, σχεδόν 1,5 δισεκατομμύριο που μπορεί να πάει στις ελληνικές επιχειρήσεις.
Ή, να σας πω ένα άλλο, το πρόγραμμα του «Σύγχρονου Μαχητή». O «στρατιώτης του 21ου αιώνα» δεν έχει καμία σχέση με όσους από εδώ υπηρετήσαμε στο Στρατό με τις αρβύλες μας, με τη φόρμα μας, με το καπελάκι μας. Είναι μία στολή γεμάτη αισθητήρες, με τελείως διαφορετικές δυνατότητες, με οθόνη, με επικοινωνία η οποία φοριέται.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΜΑΓΓΗΡΙΑΔΗΣ:
Μάλιστα, οπότε λέτε ότι η ελληνική βιομηχανία μπορεί να συμμετέχει σε αυτό.
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ:
Όλο αυτό που είναι 280 εκατομμύρια, μπορεί να το φτιάξει το ελληνικό αμυντικό οικοσύστημα.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΜΑΓΓΗΡΙΑΔΗΣ:
Μάλιστα. Μιλήσατε διεξοδικά για όλα τα ζητήματα. Επιβεβαιώθηκε αυτό που είπα στην αρχή, ότι όταν μιλάτε, μιλάτε σπάνια, αλλά έχετε πολλά να μοιραστείτε.
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ:
Εγώ νομίζω ότι μιλάω πολύ, κύριε Μαγγηριάδη.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΜΑΓΓΗΡΙΑΔΗΣ:
Όχι, δεν νομίζω. Αλλά, εν πάση περιπτώσει, να κλείσουμε αυτή τη συζήτηση και με μία ερώτηση εσωτερικής πολιτικής διάστασης, αν μου επιτρέπετε, κύριε Υπουργέ, που επίσης σε αυτά δεν τοποθετείστε συχνά.
Η Κυβέρνηση βρέθηκε το τελευταίο διάστημα σε ένα πολύ χαμηλό δημοσκοπικό πεδίο, ίσως το χαμηλότερο της τελευταίας εξαετίας. Χθες βγήκαν και κάποιες πρώτες δημοσκοπήσεις που δείχνει ότι επανακάμπτει κάπως στα ποσοστά των Ευρωεκλογών.
Θα ήθελα να ρωτήσω τι πρέπει να γίνει, κατά τη γνώμη σας, από εδώ και στο εξής, ώστε η Νέα Δημοκρατία να καταφέρει να κερδίσει μία τρίτη αυτοδύναμη κυβερνητική θητεία;
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ:
Το τελευταίο πράγμα που πρέπει να κάνουμε είναι να κοιτάμε τις δημοσκοπήσεις. Το τελευταίο. Είναι σαν να κοιτάς πίσω σου. Οι δημοσκοπήσεις τι εικονίζουν; Μία φωτογραφία του χθες.
Αυτή η Κυβέρνηση εκλέχθηκε επειδή εμφάνισε μια ατζέντα με δύο βασικούς άξονες: την αποτελεσματικότητα και την επιστροφή στην κανονικότητα.
Αυτή τη στιγμή φοβάμαι ότι ένα κομμάτι του εκλογικού σώματος μάς έχει πλέον αμφισβητήσει το ότι είμαστε αποτελεσματικοί, το ότι έχουμε μία στρατηγική μεταρρύθμισης στη χώρα.
Εάν επανακάμψουμε σε μία καθαρή ατζέντα μεταρρύθμισης και την εξηγήσουμε με επάρκεια, όμως θέλω να σας είμαι ειλικρινής, εγώ δεν τα ρίχνω στους δημοσιογράφους, δεν επικοινωνείτε το έργο μας αρκετά, δική μας δουλειά είναι, δεν είναι δική σας. Λοιπόν, εάν έχουμε καθαρή ατζέντα μεταρρύθμισης, την οποία εξηγήσουμε στην κοινωνία, τότε η κοινωνία θα συμπαραταχθεί μαζί μας.
Αυτή τη στιγμή στο πολιτικό σκηνικό δεν βλέπω μία άλλη πρόταση διακυβέρνησης της χώρας. Αλλά αυτό που είπα τώρα είναι και η μεγάλη μας παγίδα. Εάν θεωρήσουμε ότι επειδή δεν υπάρχει εναλλακτική καθαρή άλλη πρόταση διακυβέρνησης, εκβιαζόμενο το εκλογικό σώμα θα ψηφίσει εμάς, αυτό είναι ένα τεράστιο λάθος. Το ζήσαμε το 2015. Το 2015 όλοι οι λογικοί Έλληνες είχαν βγει και έλεγαν «για τον Θεό μη», και όμως σχεδόν 70% των Ελλήνων είπαν «όχι». «Όχι», αγνοώντας ή αδιαφορώντας για την πιθανή καταστροφή. Δεν εκβιάζεται το εκλογικό σώμα. Το εκλογικό σώμα πείθεται και μόνο έτσι μπορεί να κερδίσεις τις εκλογές.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΜΑΓΓΗΡΙΑΔΗΣ:
Είχα ετοιμάσει μια τελευταία ερώτηση, βλέπω ήδη τον Αλέξη Παπαχελά με τον Μάρτιν Γουλφ που θα έχουν μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση.
Μια μονολεκτική απάντηση. Είναι μεγαλύτερη η πίεση στο Εξωτερικών ή στο Άμυνας;
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ:
Ας το θέσουμε απλά. Σε κανένα από τα δύο δεν κοιμάσαι πολύ ήσυχος το βράδυ.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΜΑΓΓΗΡΙΑΔΗΣ:
Σας ευχαριστώ πάρα πολύ, κύριε Δένδια που ήσασταν μαζί μας. Ευχαριστώ και εσάς.