Σαν εχθές, πριν ακριβώς από 120 χρόνια, στις 13 Οκτωβρίου το 1904, έφυγε από την ζωή ο ήρωας Παύλος Μελάς, μαχόμενος στην Στάτιστα, σημερινό Μελά Καστοριάς.
Με αφορμή την σημαντική αυτή επέτειο της συμπληρώσεως 120 ετών από τον θάνατο του ήρωα, διοργανώθηκαν στην Καστοριά τριήμερες πολιτιστικές και λατρευτικές εκδηλώσεις από την Περιφερειακή Ενότητα Καστοριάς, την Ιερά Μητρόπολη Καστορίας και τους Δήμους Καστοριάς και Άργους Ορεστικού, υπό την αιγίδα και με την συνεργασία του Στρατού.
Οι εκδηλώσεις αυτές κορυφώθηκαν την Κυριακή 13 Οκτωβρίου 2024, στον τόπο όπου ο ήρωας της Μακεδονίας και της Ελλάδος, άφησε την τελευταία του πνοή.
Αρχιερατικό Συλλείτουργο και Μνημόσυνο
Το πρωί της Κυριακής, στον Ιερό Ναό του Αγίου Ευσταθίου στον Μελά Καστοριάς, τελέσθηκε ο όρθρος και εν συνεχεία το Αρχιερατικό Συλλείτουργο προεξάρχοντος του Σεβ. Μητροπολίτου Σερβίων και Κοζάνης κ. Παύλου και συλλειτουργούντων του Σεβ. Μητροπολίτου Φλωρίνης, Πρεσπών και Εορδαίας κ. Ειρηναίου και του οικείου Ποιμενάρχου κ. Καλλινίκου.
Κατά την θεία Λειτουργία εκκλησιάσθηκε ο ενδοξότατος Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου του Στρατού Αντιστράτηγος Γεώργιος Κωστίδης, οποίος και ανέγνωσε το «Πιστεύω», συνοδευόμενος από τον Διοικητή του Γ’ Σώματος Στρατού Γ’ Σ.Σ. NRDC-GR Αντιστράτηγο κ. Αθανάσιο Γαρίνη, ο οποίος ανέγνωσε το «Πάτερ ημών», και νέους-νέες Ευέλπιδες.
Επίσης εκκλησιάσθηκαν η Βουλευτής Καστοριάς κ. Μαρία Αντωνίου, ο πρόεδρος του κόμματος «Νίκη» κ. Δημήτριος Νατσιός, ο Αντιπεριφερειάρχης κ. Δημήτριος Σαββόπουλος, ο Δήμαρχος Καστοριάς κ. Ιωάννης Κορεντσίδης, η Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Δ. Καστοριάς κ. Ιωάννα Κύρου, ο Αντιδήμαρχος Καστοριάς κ. Σωκράτης Πέλκας, ο Διοικητής της 9η Μ/Π ΤΑΞ Ταξίαρχος κ. Κοσμάς Καλμανίδης, ο Ταξίαρχος κ. Βασίλειος Μουντοκαλάκης, ο Διοικητής του 15ου Συντάγματος Πεζικού Συνταγματάρχης κ. Θωμάς Γεωργιάδης, ο Διοικητής 585 Μ/Π ΤΠ Αν/χης (ΠΖ) κ. Δημήτριος Τσιάκαλος, ο Διοικητής 574 Μ/Π ΤΠ Αν/χης (ΠΖ) κ. Αναστάσιος Καραθανάσης, ο Διευθυντής της Αστυνομικής Διεύθυνσης Καστοριάς κ. Νικόλαος Έξαρχος, ο Διευθυντής του Πυροσβεστικού Σώματος Καστοριάς κ. Ιωάννης Πλατής, άλλοι στρατιωτικοί και εκπρόσωποι φορέων.
Στο κήρυγμά του ο Σεβ. Μητροπολίτης Κοζάνης κ. Παύλος, αφού ευχαρίστησε τον οικείο Ποιμενάρχη, αναφέρθηκε στους Αγίους Πατέρες της Ζ’ Οικουμενικής Συνόδου, στο Ευαγγελικό ανάγνωσμα της Κυριακής του Σπορέως και τέλος στον ήρωα Παύλο Μελά.
Πριν την απόλυση της Θείας Ευχαριστίας ο Σεβασμιώτατος Ποιμενάρχης κ. Καλλίνικος, ευχαρίστησε αρχικά τον πρεσβύτερο Μητροπολίτη της Δυτικής Μακεδονίας, Σεβ. Κοζάνης κ. Παύλο, του οποίου η Ιερά Μητρόπολη συνδέεται με τον Παύλο Μελα, αφού φιλοξενήθηκε ο ήρωας στο Επισκοπείο της Κοζάνης, και τον γείτονα και νεώτερο Μητροπολίτη της Δυτικής Μακεδονίας Σεβ. Φλωρίνης κ. Ειρηναίο, αφού και στα χωριά της Μητροπόλεως Φλωρίνης έδρασε ο ήρωας.
Επίσης, ευχαρίστησε όλους τους συνδιοργανωτές των εκδηλώσεων, τους επισήμους και τον λαό του Μελά, της Καστοριάς και της Μακεδονίας που ήρθαν για να τιμήσουν τον ήρωα Παύλο Μελά.
Στον χαιρετισμό του ο Σεβ. Φλωρίνης κ. Ειρηναίος αναφέρθηκε στους ήρωες της Μακεδονίας, οι οποίοι με το αίμα τους, προσέφεραν την εθνική, θρησκευτική, πολιτιστική ταυτότητα η οποία παρέμεινε Ορθόδοξη Χριστιανική και Ελληνική και την οποία πρέπει να παραδώσουμε και να μεταλαμπαδεύσουμε στους απογόνους μας, το ίδιο ισχυρή, κραταιά και πνευματική, όπως την παραλάβαμε. Ο Σεβασμιώτατος τόνισε ότι η Μακεδονία μας και η πατρίδα μας ολόκληρη τιμά τους αγωνιστές του Μακεδονικού αγώνα, με πρώτον τον Παύλο Μελά.
Τέλος, τελέσθηκε το Ιερό Μνημόσυνο για τον ήρωα Παύλο Μελά, την σύζυγό του Ναταλία, τα δύο τέκνα τους Μιχαήλ και Ζωή, τους συναγωνιστές του και όλους τους ήρωες Μακεδονομάχους.
Τρισάγιο, Κατάθεση Στεφάνων και Ομιλία Αρχηγού ΓΕΣ
Μετά το μνημόσυνο, ακολούθησε το τρισάγιο στο μνημείο του ήρωα στην πλατεία του χωριού, η κατάθεση σταφάνων και η εμπεριστατωμένη και βαρυσήμαντη ομιλία του Αρχηγού ΓΕΣ Αντιστράτηγου Γεωργίου Κωστίδη.
Τέλος πραγματοποήθηκε η ξενάγηση στο σπίτι που σκοτώθηκε ο ήρωας και δεξίωση από τον σύλλογο του χωριού.
Ευχαριστίες στον Αρχηγό του Γ.Ε.Σ.
Ο Σεβασμιώτατος κ. Καλλίνικος ιδιαιτέρως ευχαρίστησε τον Αρχηγό ΓΕΣ και Καστοριανό την καταγωγή Αντιστράτηγο Γεώργιο Κωστίδη, γιατί οι τριήμερες εορταστικές εκδηλώσεις έγιναν με την έμπνευσή του, την επιθυμία του και την προτροπή του. Και ως αντίδωρο και ευχαριστήριο επέδωσε, κατά το επίσημο γεύμα στην Λέσχη Αξιωματικών Φρουράς Καστοριάς, στον Αρχηγό κ. Κωστίδη μια ζωγραφιά του Παύλου Μελά, που φιλοτέχνησε ο Ιερέας π. Γεώργιος Χουζούρης, διδάσκαλος Αγιογραφίας της Ιεράς Μητροπόλεως.