Ο Υπουργός Εθνικής Αμύνης κ. Νικόλαος Παναγιωτόπουλος απηύθυνε σήμερα Τρίτη 10 Μαΐου 2022 ομιλία στη συνεδρίαση της Διαρκούς Επιτροπής Εθνικής Αμύνης και Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής, κατά την επεξεργασία και την εξέταση του Σχεδίου Νόμου του Υπουργείου Εξωτερικών «Κύρωση του Δεύτερου Πρωτοκόλλου Τροποποίησης της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας μεταξύ της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Κυβέρνησης των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής».
Στην ομιλία του, ο Υπουργός επεσήμανε τα ακόλουθα:
«Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
όντως η συζήτηση στην Επιτροπή Εξωτερικών και Άμυνας έχει κι ένα χαρακτήρα κάπως πιο τεχνικό από την πιο πολιτική συζήτηση που θα λάβει χώρα την Πέμπτη στην Ολομέλεια. Σωστό αυτό! Από εκεί και πέρα όμως εκτός από τα περισσότερο τεχνικά σχόλια για το εκτελεστικό κομμάτι και τις επιμέρους προβλέψεις της σύμβασης δεδομένου ότι καθ’ ολοκληρίαν πρόκειται για μια συμφωνία αμυντικού χαρακτήρα, θα μου επιτρέψετε να κάνω και δυο γενικά σχόλια.
Όντως διαμορφώνεται όσο προχωρά ο χρόνος ένα προεκλογικό κλίμα, αν και το κλίμα στη συζήτηση (ολίγον προεκλογικό_ ήταν γενικώς καλό, όμως επιτρέψτε μου να δηλώσω και κάπως ενοχλημένος από την τελευταία αποστροφή του αξιότιμου εισηγητή της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, του κυρίου Κατρούγκαλου του αγαπητού, «κάντε κάτι και για την Ελλάδα». Δεν μπορώ ν α το δεχθώ αυτό. Εδώ και τρία χρόνια κάναμε πολλά για την Ελλάδα και νομίζω ότι είναι απολύτως αποδείξιμα στο πεδίο αμυντικής θωράκισης της χώρας, είτε όσον αφορά στο μέρος της οικοδόμησης και της αναβάθμισης της ενίσχυσης συμμαχιών αμυντικού χαρακτήρα, είτε όσον αφορά καθαρά στο εξοπλιστικό κομμάτι, χωρίς να σημαίνει αυτό ότι έχουμε τελειώσει, δεν υπάρχουν άλλα που πρέπει να γίνουν. Πολλά πρέπει να γίνουν ακόμα. Αλλά συνεχίζουμε και νομίζω ότι είναι εύκολα αποδείξιμο ότι έγιναν πράγματα για την Ελλάδα.
Στο πλαίσιο, λοιπόν, αυτών που κάνουμε για την Ελλάδα θεωρούμε ότι η δεύτερη τροποποίηση της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας ανάμεσα στην Ελλάδα και στις ΗΠΑ είναι εθνικά επωφελής. Κι όπως είπε πολύ σωστά και ο Υπουργός Εξωτερικών, θεωρούμε ότι πιο ακράδαντη απόδειξη του επωφελούς για το εθνικό συμφέρον χαρακτήρα αυτής της Συμφωνίας είναι η έντονη ενόχληση που κατ’ επανάληψη έχει εκφράσει η Τουρκία, η οποία σαφώς και ενοχλείται και από την αναβάθμιση της εταιρικής σχέσης Ελλάδας-ΗΠΑ συνολικά, σαφώς ενοχλείται από την αναβάθμιση των δυνατοτήτων του λιμένα Αλεξανδρούπολης συνολικά, σαφώς ενοχλείται από την πρόσκληση και την ομιλία που θα απευθύνει στο Κογκρέσο σε λίγες μέρες ο Έλληνας Πρωθυπουργός. Ο «δεδομένος» λοιπόν, θα πάει να μιλήσει στην Ολομέλεια του Κογκρέσου. Δεν το λες και κακό αυτό για τον «δεδομένο» και «προβλέψιμο». Αντιθέτως είναι μια τιμή η οποία δεν έχει επιφυλαχθεί μέχρι στιγμής σε κανένα, εξ όσων γνωρίζω, Έλληνα Πρωθυπουργό και απευθύνεται σε ηγέτες βεληνεκούς, οι οποίοι θα έχουν την ευκαιρία να απευθυνθούν -κι είναι τιμή και βέβαια με φοβερό συμβολικό χαρακτήρα- στην Ολομέλεια, στην ουσία του πολιτικού συστήματος των ΗΠΑ σε λίγες μέρες από σήμερα.
Αν αυτό δεν είναι άλλη μία επιπλέον απτή απόδειξη της ποιοτικά αναβαθμισμένης στρατηγικής σχέσης Ελλάδας-ΗΠΑ αλλά είναι αντιθέτως μια εθνική ήττα όπως λίγο ή πολύ την παρουσιάσατε με όρους υποχώρησης, απόλυτης απώλειας στο ισοζύγιο των ανταλλαγών και των ανταλλαξίμων, αυτό είναι δική σας θεώρηση. Νομίζουμε όμως ότι όλοι καταλαβαίνουν ότι συμβαίνουν πολύ καλύτερα πράγματα όσον αφορά στη στρατηγική σχέση Ελλάδας και ΗΠΑ.
Θα κάνω μία ιστορική αναδρομή.
Η αρχική συμφωνία υπογράφηκε τον Ιούλιο του 1990 και επιτρέπει στην Κυβέρνηση των ΗΠΑ να διατηρεί και να λειτουργεί στην Ελλάδα Στρατιωτικές και Βοηθητικές Ευκολίες, όχι Βάσεις πλέον. Ευκολίες είχε ειπωθεί και είχε συμφωνηθεί τότε, καθώς και να διεξαγάγει, στις Ευκολίες αυτές, αποστολές και δραστηριότητες για σκοπούς άμυνας και υποστήριξης. Μεταξύ των ανωτέρω Ευκολιών το πλέγμα Σταθμού Επικοινωνιών Ηρακλείου Κρήτης, Αεροπορική Βάση Σούδας και τα λοιπά. Ήταν η εποχή του «οι Βάσεις φεύγουν, αλλά μένουν» του σκέτου ΠΑΣΟΚ, όχι ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ. Βέβαια πέρασαν πολλά χρόνια από τότε, με τη Συμφωνία αυτή έπαψε η λειτουργία των Στρατιωτικών και Βοηθητικών Ευκολιών στην Αεροπορική Βάση Ελληνικού μετά τις 30 Ιουλίου 1991. Το κείμενο της MDCA που ακολούθησε είναι πραγματικά αποτέλεσμα που διαμορφώθηκε σε μία άλλη εποχή, σε φάση που οι Αμερικάνικες Δυνάμεις αποσύρονταν σταδιακά από την Ελλάδα και περιορίστηκαν τελικά μόνο στην περιοχή της Σούδας, Περιοχή Αμερικανικής Ευκολίας όπως είπα.
Πέρασαν πολλά χρόνια από τότε. Ο κόσμος άλλαξε και μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, άλλαξε θα έλεγα πολύ δραματικά και η συνολική προοπτική για την αρχιτεκτονική ασφάλειας της Ευρώπης και της ευρύτερης περιοχής.
Ήδη από το Νοέμβριο του 2019 είχε ολοκληρωθεί η διαδικασία της πρώτης τροποποίησης της MDCA με το πρώτο Πρωτόκολλο. Η κυριότερη αλλαγή στην ήδη ισχύουσα Συμφωνία, που ήταν σε ισχύ όπως είπα μετά την παύση της λειτουργίας Στρατιωτικών Βάσεων στην Ελλάδα το 1990, αφορούσε στη συμπερίληψη νέων τοποθεσιών, δηλαδή την Αεροπορική Βάση Λάρισας, τη Βάση Αεροπορίας Στρατού στο Στεφανοβίκειο και τον λιμένα Αλεξανδρούπολης, μαζί με την περιοχή της Σούδας και η περίοδος ισχύος ήταν για ένα χρόνο.
Τον Οκτώβριο του 2021 ολοκληρώθηκε και η διαδικασία της δεύτερης τροποποίησης της MDCA που καλούμαστε να κυρώσουμε κατά την παρούσα διαδικασία.
Οι κυριότερες αλλαγές αφορούν σε προσθήκη νέων περιοχών και εγκαταστάσεων των Ενόπλων Δυνάμεων κοινού ενδιαφέροντος με τις ΗΠΑ στη Ναυτική Βάση της Σούδας, στο Στρατόπεδο «Γεωργούλα» στο Βόλο, στο Στρατόπεδο «Γιαννούλη» στην Αλεξανδρούπολη και στο Λιτόχωρο, όσον αφορά στο Πεδίο Βολής και ασκήσεων Λιτοχώρου. Μέσα σε αυτές τις υποδομές δύνανται να διαβιούν και να επιχειρούν βάσει των Διατάξεων της Συμφωνίας και το παραρτήματος τμήματα των Αμερικανικών Ενόπλων Δυνάμεων. Αυτό είναι το ένα κομμάτι, θα επεκταθώ.
Το δεύτερο είναι η επέκταση της χρονικής διάρκειας ισχύος της Συμφωνίας. Μετά την πάροδο της περιόδου ισχύος πέντε ετών. Δεν προβλέπεται διαδικασία νέας ισχύος κι αυτή θα παραμένει σε ισχύ, εκτός εάν τερματιστεί από κάποιο από τα δύο μέρη με γραπτή ειδοποίηση προς το άλλο μέρος, δύο έτη πριν από την παύση.
Το τρίτο στοιχείο είναι η καθιέρωση ενός μηχανισμού αμοιβαίας Συμφωνίας όσον αφορά άλλες εγκαταστάσεις που θα μπορούσαν να αποτελέσουν κομμάτι της συμφωνίας στο μέλλον, πάντα υπό την προϋπόθεση ότι θα συμφωνηθεί από τις δύο πλευρές και θα κυρωθεί σύμφωνα με τους κανόνες και την εσωτερική νομοθεσία των δύο χωρών, με σύμφωνη γνώμη προφανώς και των Κοινοβουλίων των δύο χωρών.
Όσον αφορά στη χρήση των στρατοπέδων που προανέφερα, αυτή γίνεται στη βάση τεχνικών διευθετήσεων σήμερα. Αφορούν σε παροχή υπηρεσιών φιλοξενούντος έθνους κι αυτή είναι μία συνήθης πρακτική, η σύναψη των οποίων τεχνικών διευθετήσεων γίνεται από τα αρμόδια κατά περίπτωση Γενικά Επιτελεία μαζί με τις αρμόδιες Αμερικανικές Στρατιωτικές Αρχές. Η ένταξή της στο παράρτημα της MDCA δημιουργεί τις προϋποθέσεις λόγω χρονικής διάρκειάς της για ευχερέστερη και μεγαλύτερη χρηματοδότηση στα στρατόπεδα αυτά που χρειάζονται υποδομές, αναβάθμιση υποδομών. Να λοιπόν το πρώτο άμεσα, θα έλεγα, κατανοητό όφελος της επέκτασης της χρονικής διάρκειας της Συμφωνίας στην πενταετία, όταν ξέρει η αμερικανική πλευρά ότι έχει πέντε χρόνια μπροστά της, τότε προτίθεται και αποφασίζει τελικά να επενδύσει πολλά περισσότερα χρήματα για να αναβαθμίσει τις υποδομές που θα χρησιμοποιήσει σίγουρα για πέντε χρόνια τουλάχιστον από την ημερομηνία της Συμφωνίας.
Είναι προφανές και δεν είναι συνηθισμένη πρακτική μόνο στην επένδυση στις στρατιωτικές υποδομές. Έχουν έρθει Αμερικανοί και ρίχνουν λεφτά, για να το πω σχηματικά, σε όλες τις υποδομές των στρατοπέδων που προανέφερα, προκειμένου να τις αναβαθμίσουν. Στο τέλος της ημέρας αυτές οι υποδομές θα παραμείνουν επ’ ωφελεία των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, θα χρησιμοποιηθούν για κάποιο διάστημα από τις αμερικανικές Ένοπλες Δυνάμεις, αλλά σίγουρα η συνολική αναβάθμιση θα είναι και επ’ ωφελεία των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων κι όπως ξέρετε όπου πηγαίνουν οι Αμερικανοί να χρηματοδοτήσουν δημιουργία υποδομών κάνουν πάρα πολύ καλή δουλειά και το αποτέλεσμα είναι εντυπωσιακό.
Θα ήταν πραγματικά ωφέλιμη μία επίσκεψη στην Αλεξανδρούπολη για να δούμε την κοσμογονία που συντελείται εκεί. Ξεκίνησε όταν με αμερικανική χρηματοδότηση ανελκύστηκε μία βυθισμένη βυθοκόρος από τον λιμένα της Αλεξανδρούπολης που μέχρι τότε, με τη βυθοκόρο βυθισμένη, δεν μπορούσε να υποδεχθεί ούτε ψαροκάικο, για να το πω πολύ απλά. Σήμερα υποδέχεται μεγαθήρια τα οποία είναι κομμάτι μιας τεράστιας επιχείρησης logistics μεταφοράς στρατιωτικού και αμυντικού υλικού και στοιχείων των αμερικανικών Ενόπλων Δυνάμεων βεβαίως, όμως η ωφέλεια για τον λιμένα είναι συνολική.
Σύμφωνα με το πρώτο πρωτόκολλο της αναθεωρημένης MDCA παραχωρείται προς μερική χρήση ο λιμένας της Αλεξανδρούπολης. Επομένως οι εργασίες διευθέτησης των προβλημάτων, όπως η ανέλκυση βυθοκόρου του λιμένα Αλεξανδρούπολης θα είναι επωφελής και για τη συνολική του χρήση από οποιοδήποτε πλοίο καταπλέει στο λιμάνι αυτό, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την εμπορική λειτουργικότητα του λιμένα, για τη συνολική χρήση του από κάθε είδους πλοίο, όχι μόνο αμερικανικά μεταγωγικά στοιχείων των Ενόπλων Δυνάμεων.
Τεχνικές διευθετήσεις θα συνεχίσουν να γίνονται και μετά την ένταξή τους στην MDCA, απλά η συμπερίληψή τους στη Συμφωνία όπως σας είπα δίνει αυτό το χρονικό βάθος και τη δυνατότητα επενδύσεων.
Στο Στρατόπεδο «Γεωργούλα» στο Βόλο φιλοξενούνται τα τελευταία τέσσερα χρόνια, για ένα εξάμηνο περίπου κατ’ έτος, στελέχη των αμερικανικών μονάδων της, ας πούμε, Αεροπορίας Στρατού, πληρωμάτων ελικοπτέρων που αναπτύσσονται στο πλαίσιο χειμερινής πτητικής εκπαίδευσης αυτών. Χρησιμοποιούν κοιτώνες που δεν χρησιμοποιούνται από τις ημέτερες Ένοπλες Δυνάμεις. Αυτοί έχουν ανακαινισθεί με έξοδα της αμερικανικής πλευράς καθώς και στο πλαίσιο συνθηκών βελτίωσης διαμονής των στελεχών υλοποιούνται κι άλλα έργα αναβάθμισης των υποδομών.
Το ίδιο περίπου και στο Στρατόπεδο «Γιαννούλη» της Αλεξανδρούπολης. Εκεί φιλοξενούνται στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων των ΗΠΑ που είναι επιφορτισμένα με την υποστήριξη της Διοικητικής Μέριμνας των Αμερικανικών Δυνάμεων που διέρχονται από την Ελλάδα μέσω του λιμένα της Αλεξανδρούπολης, όπως έχω αναφέρει, στο πλαίσιο συμμετοχής τους σε ασκήσεις, επιχειρήσεις στην Ευρώπη, στην ευρύτερη περιοχή.
Οι Ένοπλες Δυνάμεις των ΗΠΑ σχεδιάζουν να επενδύσουν άμεσα στην ανάπτυξη των υποδομών στρατοπέδου, για παράδειγμα δημιουργία αποθηκών και χώρων ενδιαίτησης ή γραφείων ακόμα και γυμναστηρίου, προκειμένου να δημιουργηθεί η λεγόμενα “Life Support Area”, δηλαδή περιοχή υποστήριξης για τις αμερικανικές δυνάμεις που αναπτύσσονται εκεί.
Ήδη έχουν ξεκινήσει τα έργα, ήδη όπως σας είπα γίνονται πολλά στην Αλεξανδρούπολη και η τοπική κοινωνία επιχαίρει και δεν αισθάνεται περισσότερο ανασφαλής, αλλά περισσότερο ασφαλής. Για να μην πω για το ευρύτερο όφελος στην τοπική οικονομία, στην περιφερειακή οικονομία.
Η Αλεξανδρούπολη από εσχατιά γίνεται επίκεντρο και έπονται κι άλλα. Και στην αποστροφή του κ. Βίτσα ότι «κατέστη και στόχος», νομίζω ότι στο πλαίσιο -αν θέλετε- των διαφορών μας με την Τουρκία δεν είναι μόνο η Αλεξανδρούπολη στόχος. Αλλά ο «στόχος» αυτός κύριε Βίτσα, επιτρέψτε μου να πω ότι είναι ένας στόχος που θα δημιουργούσε πολλές περισσότερες δεύτερες σκέψεις σε κάποιον ο οποίος ενδεχομένως θα σκεφτόταν αν θα πρέπει να προχωρήσει…
Η κύρια επιχειρηματολογία όσον αφορά στο αν θα πρέπει να στηρίξουμε ή όχι ή να στηρίξετε ή όχι, αυτή τη συμφωνία δεν έχει να κάνει τόσο με τη Ρωσία, όσο ότι δεν μας προσπορίζει κανένα όφελος αναφορικά με τις διαφορές μας ή με τη θωράκιση ή με τις εγγυήσεις των Αμερικανών απέναντι στην απειλή εξ Ανατολών. Τώρα πρώτη φορά άκουσα για τη Ρωσία!
Μας λέτε ότι είναι «άχρηστη περίπου η Συμφωνία, δεν θωρακιζόμαστε έναντι της Τουρκίας έτι περαιτέρω». Μην με αναγκάζετε να πω αυτό που είπα προ ημερών και στον κοινοβουλευτικό της Ελληνικής Λύσης ότι μην προσθέτετε την δική σας, να το πω έτσι, δυσαρέσκεια μαζί μ’ αυτούς που έχουν ήδη εκφράσει δυσαρέσκεια για την Αλεξανδρούπολη, διεθνείς δρώντες, γιατί ξέρω ότι δεν είναι έτσι. Ασφαλώς και οι Αμερικανοί χρησιμοποιούν τις ευχέρειες του λιμένα Αλεξανδρούπολης για να προωθήσουν στρατεύματα στην ευρύτερη περιοχή στο πλαίσιο της ανάφλεξης και της γεωπολιτικής αστάθειας που έχει παρατηρηθεί.
Η εκμετάλλευση του λιμένα της Αλεξανδρούπολης γίνεται και στη βάση αυτού του σχεδίου, αλλά από εκεί και πέρα κοιτάξτε, το «και μαζί και χώρια» είχαμε την πολυτέλεια να επιχειρηματολογούμε για πάρα πολλές δεκαετίες. Ο κόσμος όμως έχει αλλάξει πολύ δραματικά τώρα τελευταία. Θεωρώ ότι είναι η ώρα λίγο να μετριάσουμε αυτό το «και μαζί και χώρια» γιατί δεν θα μας οδηγήσει κάπου καλύτερα. Ακόμα κι αν αυτό φαίνεται προς τα έξω ως συμπεριφορά «δεδομένου». Δεν είναι κακό να είσαι δεδομένος, δεν είναι κακό να είσαι προβλέψιμος, αλλά και αξιόπιστος.
Κι αν κάτι κρίνουν οι Αμερικανοί, κι όχι μόνο οι Αμερικανοί, ότι αποτελεί πλεονέκτημα για την Ελλάδα αυτή την εποχή -και έναντι των πιο ασταθών, λόγω των συγκεκριμένων συμπεριφορών, να μην τις αναλύσω τώρα, Τούρκων- είναι ότι η Ελλάδα μπορεί να θεωρηθεί ο αξιόπιστος, ο συνεπής, ο σωστός εταίρος στην περιοχή. Αυτό, λοιπόν, οφείλουμε να το εκμεταλλευτούμε. Και καρπός αυτής της νέας ανανεωμένης σε σχέση με παλιά αντίληψης των ΗΠΑ όσον αφορά την Ελλάδα, είναι και αυτή η Συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας.
Και στην πρώτη συζήτηση, πριν από δύο χρόνια και κάτι, είχα πει ότι όλο αυτό δεν είναι ένα ανατολίτικο παζάρι, σου δίνουμε αυτά, δώσε μας τα “x,ψ,ω” όπλα. Δεν είναι έτσι. Αναβαθμίζεται συνολικά η στρατηγική σχέση. Αυτό μεταφράζεται στην εμπέδωση, ας πούμε, μιας καινούριας πιο σφικτής κοινής στρατηγικής κουλτούρας που περνάει μέσα από τα πολύ εντατικά πλέον προγράμματα συνεκπαίδευσης και με τις Αμερικανικές Δυνάμεις, όχι μόνο στο πλαίσιο ΝΑΤΟϊκών ασκήσεων. Και φυσικά η κοινωνία του συμφέροντος που είναι η ανάπτυξη από κοινού υποδομών επ’ ωφελεία και των δύο πλευρών, οι οποίες θα μείνουν όπως σας είπα ή γίνονται και μένουν στην Ελλάδα.
Τώρα, δεν θα συμπληρώσω πολλά ακόμα, δεδομένου ότι τα έχουμε πει όλα. Θα γίνει μία εκτενέστερη συζήτηση στην Ολομέλεια ασφαλώς, αλλά κοιτάξτε, όπως σας είπα: Γιατί είναι επωφελής θεωρούμε αυτή η Συμφωνία;
Ø Πρώτον, γιατί διασφαλίζεται η διάθεση μεγαλύτερων αμερικανικών επενδύσεων στη δημιουργία αυτών των υποδομών.
Ø Δεύτερον, γιατί η ενισχυμένη παρουσία των Αμερικανικών Δυνάμεων, μαζί με τις επενδύσεις σε υποδομές που θα πραγματοποιηθούν σε επιλεγμένες και οριοθετημένες σαφώς τοποθεσίες, θεωρώ ότι είναι επ’ ωφελεία και των ελληνικών συμφερόντω, αφού όποιος θίγει τα αμερικανικά συμφέροντα ταυτόχρονα θα θίγει και τα ελληνικά με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Αποτρεπτικά θα λειτουργήσει για κάποιον που σκέφτεται να θίξει ελληνικά συμφέροντα και σας είπα τι έγινε με την ανέλκυση της βυθοκόρου και την αναβάθμιση του λιμένα της Αλεξανδρούπολης.
Ø Τρίτον, η συνύπαρξη των Ελληνικών με τις Αμερικανικές Δυνάμεις σε εξειδικευμένες εγκαταστάσεις αναβαθμίζει σημαντικά το επίπεδο εκπαίδευσης και εμπειρίας που μπορούν να αποκομίσουν οι Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας μας, τόσο μέσω των εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων, όσο μέσα και από την καθημερινή συνεργασία. Η συνεκπαίδευση μονάδων των ελληνικών και αμερικανικών Ενόπλων Δυνάμεων πληρωμάτων ελικοπτέρων που πραγματοποιείται στο Στεφανοβίκειο στη βάση της Αεροπορίας Στρατού εκεί, νομίζω είναι το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα. Οι Αμερικανοί πραγματικά επιχαίρουν που έχουν τη δυνατότητα να εκπαιδεύονται κατά το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου, λόγω ευνοϊκότερων καιρικών συνθηκών (είναι προφανές από τη Βόρεια Ευρώπη) και μέσα σε μία τεράστια ποικιλομορφία του χώρου, θαλάσσιο, νησιωτικό, παράκτιο περιβάλλον, περιβάλλον πεδιάδων και ορέων. Σε μία σχετικά μικρή περιοχή σε συνολική έκταση, έχουν όλη τη γκάμα της εκπαίδευσης ως προς το πτητικό αντικείμενο.
Θεωρώ λίγο-πολύ φυσιολογικό μέχρι κάποιου σημείου να έχουμε διαφορετική θεώρηση, όσον αφορά στο κατά πόσον η Συμφωνία αυτή είναι επωφελής για το εθνικό συμφέρον. Αλλά θεωρώ ότι στις δύσκολες ημέρες που διανύουμε, με όρους γεωπολιτικής ανάφλεξης, δεν πρέπει να υπάρχει αυτού του είδους θα έλεγα η κατηγορηματική αντίθεση σχετικά με το κατά πόσον κάτι τέτοιο ωφελεί το εθνικό συμφέρον. Πρόκειται για την απτή απόδειξη της αναβάθμισης της στρατηγικής σχέσης Ελλάδος – ΗΠΑ. Το ό,τι είμαστε σε αυτό το στρατόπεδο δεν νομίζω ότι είναι τώρα η ώρα να το αναζητήσουμε φιλοσοφικά και να το αναλύσουμε. Είμαστε όμως σε αυτό το στρατόπεδο και από τη στιγμή που είμαστε, όπως σας είπα, εκτός των δικαιωμάτων πρέπει να αναλάβουμε και υποχρεώσεις.
Κάποιοι λένε ότι «δεν ασκούμε δικαιώματα». Περιμένετε λίγες μέρες, ήδη έχει αναπτυχθεί μεγάλο αντικείμενο στο πεδίο της Αμυντικής Συνεργασίας Ελλάδος – ΗΠΑ κι όπως σας είπα μην βάζετε αυτό το ζήτημα με όρους ανατολίτικου παζαριού «γιατί δεν παίρνετε κι άλλα αφού τους δίνετε αυτά». Όλα αυτά εν ευθέτω χρόνω. Παίρνουμε ήδη όσον αφορά στην αναβάθμιση ενός πλέγματος υποδομών.
Σας ευχαριστώ».
