Μοναδικός σκοπός μου είναι να υπηρετήσω την Αθωνική Πολιτεία και να συμβάλλω στη συνέχιση και επαύξηση της παγκόσμιας ακτινοβολίας του Ιερού Τόπου, τόνισε – Τα ανοικτά μέτωπα με τους ζηλωτές και το Πατριαρχείο της Μόσχας
Την πρώτη του επίσκεψη στο Άγιον Όρος προκειμένου να αναλάβει επισήμως καθήκοντα ως Διοικητής της περιοχής, πραγματοποίησε ο Αλκιβιάδης Στεφανής, πρώην υπουργός Εθνικής Άμυνας και αρχηγός ΓΕΣ.
Ο ίδιος κατά τις πρώτες του δηλώσεις εξέφρασε την πρόθεση του να συμβάλλει «στη συνέχιση και επαύξηση της παγκόσμιας ακτινοβολίας του Ιερού Τόπου, με την επίδραση και αποδοχή που δικαίως του ανήκει» κατά την επίσημη υποδοχή και εγκαθίδρυσή του στις Καρυές.
Ολόκληρη η δήλωση του Αλκιβιάδη Στεφανή αναφέρει τα εξής:
«Με ιδιαίτερη τιμή και αίσθημα ευθύνης αναλαμβάνω την αποστολή μου ως Διοικητής του Αγίου Όρους, φάρου της Ορθοδοξίας, της παράδοσης και του πολιτισμού. Ευχαριστώ την Ιερά Κοινότητα του Αγίου Όρους για τη θερμή υποδοχή. Μοναδικός σκοπός μου είναι να υπηρετήσω την Αθωνική Πολιτεία και να συμβάλλω στη συνέχιση και επαύξηση της παγκόσμιας ακτινοβολίας του Ιερού Τόπου, με την επίδραση και αποδοχή που δικαίως του ανήκει.
Δεσμεύομαι ότι θα συνεργαστώ με την Ιερά Κοινότητα και τον πνευματικό ηγέτη, τον Παναγιώτατο Οικουμενικό Πατριάρχη, με σεβασμό στο απ’ αιώνων καθεστώς και στην αποστολή του Αγίου Όρους».
Δείτε φωτογραφίες:
Το παρασκήνιο της επιλογής Στεφανή
Οταν, πριν από μερικές ημέρες, ανακοινώθηκε η παραίτηση του Αναστάσιου Μητσιάλη και η τοποθέτηση του Αλκιβιάδη Στεφανή στη θέση του διοικητή του Αγίου Ορους, πολλοί ήταν αυτοί που αναρωτήθηκαν: τι θέλει ένας στρατηγός στο Περιβόλι της Παναγίας; Η φράση του Λατίνου συγγραφέα Φλάβιου Βεγέτιου «αν θες ειρήνη, ετοιμάσου για πόλεμο» αποτελεί μάλλον την καλύτερη απάντηση σε αυτό το ερώτημα.
Στο Αγιον Ορος, το τελευταίο διάστημα επικρατεί ένα κλίμα που μοιάζει με αυτό που παρατηρούμε προτού ξεσπάσει πόλεμος. Στην Ιερά Μονή Εσφιγμένου η νόμιμη αδελφότητα καταγγέλλει σχέσεις των καταληψιών ζηλωτών με Ρώσους εθνικιστές και ζητά να εφαρμοστούν άμεσα οι δικαστικές αποφάσεις αποβολής τους. Κι ενώ αστυνομικοί συρρέουν στο Αγιον Ορος και η ΕΛ.ΑΣ. ζητά τη συνδρομή της ιεράς κοινότητας, οι ζηλωτές καταληψίες της μονής λένε ότι θα την υπερασπιστούν «μέχρι θανάτου» και απειλούν μέχρι και να ανατιναχθούν μέσα σε αυτή!
Με δεδομένο ότι στην υπόθεση περιπλέκονται βαριές αλληλοκατηγορίες, δικαστικές αποφάσεις και διαμάχες που τρέχουν ως σήμερα, Ρώσοι υπερεθνικιστές που σουλατσάρουν με σημαίες του τσάρου, καταγγελίες για παράνομες εμπορικές δραστηριότητες, ξένα συμφέροντα που θέλουν να βάλουν πόδι στο Περιβόλι της Παναγίας και να αμφισβητήσουν την Οικουμενικότητα του Πατριαρχείου, η αδράνεια δεν προβάλλει ως λύση.
Μετά την τετραετή θητεία του Αθανάσιου Μαρτίνου στη θέση του πολιτικού διοικητή του Αγίου Ορους (του τρίτου εν σειρά επιχειρηματία, μετά τους Γιώργο Δαλακούρα και Κωνσταντίνο Λούλη, που διετέλεσε σε αυτή τη θέση, καθώς εκτιμήθηκε η γνώση των οικονομικών, εκτός των θρησκευτικών ζητημάτων), η θέση έμεινε κενή για περίπου 6 μήνες. Επελέγη τελικά ο πρέσβης επί τιμή Αναστάσιος Μητσιάλης, καθώς κρίθηκε ότι οι διπλωματικές του ικανότητες -και φυσικά η πείρα του σε αυτό το κομμάτι- ήταν άκρως απαραίτητες για τη διατήρηση των ευαίσθητων ισορροπιών στο Αγιον Ορος.
Ωστόσο ο κ. Μητσιάλης δεν στέριωσε σε αυτή τη θέση. Ο έμπειρος διπλωμάτης, μόλις επτά μήνες αφότου ανέλαβε τη θέση, δήλωσε την παραίτησή του για προσωπικούς λόγους. Το Φανάρι δεν θα επιθυμούσε έναν διοικητή που να είναι κοντά στη Ρωσία, καθώς θεωρεί -και μάλλον όχι αδίκως- ότι υπάρχει εν εξελίξει μια προσπάθεια αμφισβήτησης της Οικουμενικότητας του Πατριαρχείου ώστε τα σκήπτρα να περάσουν στο Πατριαρχείο της Μόσχας, το οποίο έχει διακόψει την κοινωνία με το Οικουμενικό Πατριαρχείο από τότε που χορηγήθηκε η αυτοκεφαλία της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, το 2018, με καταγγελίες ιεραρχών για πιέσεις από τη Μόσχα και έγινε αναγνώριση του αυτοκέφαλου από την Εκκλησία της Ελλάδος, έναν χρόνο αργότερα. Και από την άλλη, σε μια τέτοια περίπτωση, θα ήταν έντονη και η αμερικανική ενόχληση, αφού η πρεσβεία των ΗΠΑ στην Αθήνα παρακολουθεί με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τα τεκταινόμενα στο Αγιον Ορος υποπτευόμενη επιχείρηση «εισβολής» του ρωσικού παράγοντα.
Η επιλογή του στρατηγού ε.α. Αλκιβιάδη Στεφανή, λοιπόν, δεν ήρθε μόνο για να κρατηθούν «στρατιωτικές ισορροπίες» στο ίδιο το Αγιον Ορος, αλλά ουσιαστικά αποτελεί χτύπημα σε… πολλά τρυγόνια με έναν σμπάρο. Πλην της πολιτικής χροιάς που έχει η επιλογή του (αφού στις αυτοδιοικητικές εκλογές του Οκτωβρίου του 2023 ήταν υποψήφιος Περιφερειάρχης Βορείου Αιγαίου με τη Νέα Δημοκρατία), το γεγονός ότι έχει υπηρετήσει ως επιτελής επιχειρήσεων στη Στρατιωτική Αντιπροσωπεία της Ελλάδας στο στρατηγείο του ΝΑΤΟ, στις Βρυξέλλες, είναι από μόνο του ικανό να διαλύσει οποιαδήποτε αμφιβολία σε ό,τι έχει να κάνει με την πιθανότητα ρωσικής επιρροής. Η δε θητεία του ως αρχηγού του Γενικού Επιτελείου Στρατού, υπουργού και υφυπουργού Εθνικής Αμυνας διαδοχικά από το 2017 ως και πέρυσι, έχει και «εθνικό» πρόσημο.
Ο εγγονός του ιερέα
Στο αρχικό ερώτημα του αδαή «τι δουλειά έχει ένας στρατηγός στο Αγιον Ορος», η απάντηση δεν δίνεται μόνο με τα παραπάνω. Ο Αλκιβιάδης Στεφανής δεν έφτασε… ουρανοκατέβατος στις Καρυές. Αντίθετα, πρόκειται για έναν άνθρωπο που έχει βαθιά γνώση των ζητημάτων της Εκκλησίας, γνωρίζει προσωπικά τους περισσότερους ιεράρχες, ενώ έχει και απτή εμπειρία, αφού από το 2022 έως το 2023 διετέλεσε σύμβουλος επί θεμάτων ακριτικών περιοχών και Αγίου Ορους.
Τον Μάιο του 2022, μάλιστα, ήταν αυτός που υποδέχθηκε τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο (μαζί με τον τότε διοικητή Αθανάσιο Μαρτίνο και την Ιερά Επιστασία του Αγίου Ορους) στο λιμανάκι της Δάφνης, στην επίσκεψή του με αφορμή την επέτειο των 30 ετών της Πρωθιεραρχίας του.
Καθόλου τυχαία, τότε, ο Οικουμενικός Πατριάρχης, με τον κ. Στεφανή στο πλευρό του μίλαγε για «την αρχή της συναλληλίας μεταξύ της ελληνικής Πολιτείας για το πολιτικό και διοικητικό κομμάτι του Αγίου Ορους», τονίζοντας ότι αυτό «συνιστά αναπόσπαστο τμήμα της ελληνικής εδαφικής επικράτειας και της Μητέρας Εκκλησίας» που καθοδηγεί πνευματικώς τη μοναστική πολιτεία και ότι αυτή η σχέση, διαχρονικά, με σεβασμό των κανόνων, «διέγραψε παραγωγική πορεία προς ωφέλεια πάντων».
Είναι, δε, κυριολεκτικά άνθρωπος της Εκκλησίας. Κάθε καλοκαίρι, στις 23 Αυγούστου, βρίσκεται στο χωριό από το οποίο κατάγεται, την Αγιάσο της Λέσβου, για να γιορτάσει την Απόδοση της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Εκεί, στο Προσκύνημα της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, στην εκκλησία όπου φυλάσσεται η εικόνα της Παναγίας, την οποία κατά την παράδοση έχει φιλοτεχνήσει ο Απόστολος Λουκάς, λειτουργούσε ο παππούς του, ο αείμνηστος ιερέας Αλκιβιάδης Στεφανής. Κατά πολλούς, το μακρινό 2001, όταν ο Αλκιβιάδης Στεφανής υπηρετούσε ως υπασπιστής του τότε Προέδρου της Δημοκρατίας Κωστή Στεφανόπουλου, ήταν αυτός που τον έπεισε να επισκεφθεί αυτή την εκκλησία τον Δεκαπενταύγουστο…
Φυσικά, η τωρινή συγκυρία κατά την οποία ο κ. Στεφανής ανέλαβε πολιτικός διοικητής του Αγίου Ορους δεν έχει καμία σχέση ούτε με τα αθώα χρόνια όπου ο παππούς του λειτουργούσε στην Αγιάσο, ούτε με αυτά που ακολούθησαν. Η κατάσταση στο Αγιον Ορος είναι αρκετά τεταμένη και η αποστολή που αναλαμβάνει μία από τις πιο δύσκολες της καριέρας του, καθώς πρέπει να φροντίσει για την τήρηση της τάξης, χωρίς όμως να καταστρέψει τις όποιες ισορροπίες υπάρχουν και να διαταράξει την ηρεμία των μοναχών (οι οποίοι επαναλαμβάνουν σε όλους τους τόνους ότι δεν επιθυμούν εντάσεις).
Η νόμιμη αδελφότητα
Αυτό, λοιπόν, δεν είναι τόσο εύκολο όσο ακούγεται: Η πολιτική διοίκηση του Αγίου Ορους απαρτίζεται από τον πολιτικό διοικητή, τον αναπληρωτή διοικητή και το λοιπό προσωπικό της, με έδρα την πρωτεύουσα του Αγίου Ορους, τις Καρυές. Εμπίπτει στην αρμοδιότητα του υπουργείου Εξωτερικών και κύριες ευθύνες της είναι η εποπτεία ως προς την ακριβή τήρηση των αγιορειτικών κανόνων και η διαφύλαξη της δημόσιας τάξης και ασφάλειας.
Εκεί, στις Καρυές, σε ένα κονάκι -αντιπροσωπείο της Μονής- διαμένουν προσωρινά οι 23 μονάζοντες οι οποίοι αποτελούν την αναγνωρισμένη από τις εκκλησιαστικές και κρατικές αρχές εσφιγμενίτικη μοναστική αδελφότητα της Ι.Μ. Εσφιγμένου. Αυτοί αναμένουν την εφαρμογή των 34 δικαστικών αποφάσεων, μεταξύ αυτών και της τελεσίδικης απόφασης του Αρείου Πάγου (είναι αναγκαστικά εκτελεστή) και των αποφάσεων της Διπλής Ιεράς Σύναξης του Αγίου Ορους και του Οικουμενικού Πατριαρχείου, που κήρυξαν σχισματικούς και ζήτησαν την αποβολή από τους χώρους της μονής των περίπου 80 ζηλωτών που έχουν καταλάβει και εγκαταβιούν στο κεντρικό της συγκρότημα, καθώς και τα εξαρτήματά της (σκήτη, κελιά, καλύβες, ησυχαστήρια, καθίσματα).
Αυτό, θα έμοιαζε με μια απλή υπόθεση -ιδιαίτερα από την ώρα που ο ηγούμενος της Ι.Μ. Εσφιγμένου Βαρθολομαίος έχει ξεκαθαρίσει ότι αυτό που επιθυμεί είναι να εγκατασταθεί η νόμιμη αδελφότητα η οποία δεν σκοπεύει να διώξει τους σημερινούς καταληψίες, ιδιαίτερα αν αφορά γέροντες και ασθενείς- αν δεν υπήρχε το… διπλό κακό προηγούμενο που θυμίζει «πολιορκία». Το πρώτο ήταν το 2006, στην πρώτη (αποτυχημένη) απόπειρα αποβολής των ζηλωτών, όπου είδαμε άγριο ξύλο μεταξύ ρασοφόρων και μοναχούς να κείτονται αιμόφυρτοι στο Περιβόλι της Παναγίας. Και το δεύτερο, το 2013, στη δεύτερη προσπάθεια αποβολής με παρόντες δικαστικούς επιμελητές και αστυνομικούς, που παρακολουθούσαν έκπληκτοι άγρια επεισόδια, με τους ζηλωτές μοναχούς να εκτοξεύουν μέχρι και βόμβες μολότοφ από τα παράθυρα της μονής.
Το έγγραφο της ΕΛ.ΑΣ.
Η κοινότητα του Αγίου Ορους δηλώνει τραυματισμένη από αυτές τις εικόνες και δεν επιθυμεί την επανάληψή τους επ’ ουδενί, φοβούμενη ακόμα χειρότερα. Το γιατί οι μοναχοί αισθάνονται έτσι το αποκάλυψε η διακίνηση ενός εγγράφου της ΕΛ.ΑΣ., το οποίο ζητά συνδρομή από τη μοναστική κοινότητα του Αγίου Ορους, με φιλοξενία αστυνομικών δυνάμεων και διευκόλυνση της πρόσβασης βαρέων αστυνομικών οχημάτων.
Ο επικεφαλής της αδελφότητας που έχει καταλάβει τη Μονή Εσφιγμένου και αρνείται να την εκκενώσει, ο γέροντας Μεθόδιος, λέει ότι όλα όσα τους αποδίδονται είναι ψέματα και, κυρίως, ότι είναι αποφασισμένοι να μείνουν στη μονή «μέχρι θανάτου», ενώ προειδοποιεί ότι αν αστυνομικοί εισβάλλουν σε αυτή και επιχειρήσουν να τους βγάλουν έξω «θα γίνουν εγκλήματα». Η υπόθεση γίνεται πολύ πιο τρομακτική αν συνυπολογίσει κανείς τις απειλές ότι οι καταληψίες θα ανατιναχτούν μέσα στη μονή αν επιχειρηθεί ξανά εκκένωση από αστυνομικές δυνάμεις.
Η Μονή Εσφιγμένου
Μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα. Θα έλεγε κανείς ότι το πιο σοφό θα ήταν να δοθεί (κι άλλος) χρόνος στην υπόθεση, να ηρεμήσουν τα πνεύματα και να επιχειρηθεί να βρεθεί μια ειρηνική λύση που ταιριάζει απόλυτα στον χαρακτήρα του Αγίου Ορους. Η ελληνική Πολιτεία, ωστόσο, δεν δείχνει να έχει αυτή την πολυτέλεια από τη στιγμή που η αναγνωρισμένη αδελφότητα της Ιεράς Μονής Εσφιγμένου έχει προσφύγει με αγωγή εναντίον του Ελληνικού Δημοσίου, κατηγορώντας τους υπαλλήλους του ότι «υπάλληλοι εμπράκτως παρανομούν αμελώντας να εκτελέσουν αποφάσεις του αυτοδιοίκητου Αγίου Ορους και της Ελληνικής Δικαιοσύνης» και ότι «από πράξεις και παραλείψεις της Ελληνικής Πολιτείας στερείται την ιστορική της έδρα (όπως και άλλα κτίριά της)» – και ζητά «αποκατάσταση του δικαίου επί ποινή χρηματικής αποζημίωσης, το ύψος της οποίας υπολογίζεται βάσει της προκληθείσας βλάβης και μέλλει να διατεθεί σε κοινωφελείς σκοπούς».
Αν η αγωγή είναι ένα πρόβλημα, ακόμα μεγαλύτερο είναι οι καταγγελίες του ηγούμενου Βαρθολομαίου για «σχέσεις των καταληψιών με Ρώσους υπερεθνικιστές νοσταλγούς της Ρωσικής Αυτοκρατορίας και της ιμπεριαλιστικής πολιτικής της για κάθοδο στο Αιγαίο», αλλά και «οικονομικές δοσοληψίες με τη Ρωσία, καθώς εξάγουν εκεί με μεσάζοντες προϊόντα καταπατημένης αγιορείτικης γης». Και αν η Δικαιοσύνη, στην οποία έχει προσφύγει ο γέροντας Μεθόδιος κατά του ηγούμενου Βαρθολομαίου, κατηγορώντας τον για διασπορά ψευδών ειδήσεων, θα αποφασίσει επ’ αυτού, ακόμα πιο σοβαρής διερεύνησης χρήζουν οι καταγγελίες του εις βάρος των καταληψιών για άσκηση βίας και απειλές δολοφονιών, μέχρι και κατοχή όπλων και εκρηκτικών.
Σίγουρα, ο επίτιμος αρχηγός ΓΕΣ Αλκιβιάδης Στεφανής δεν σκοπεύει να επιβάλλει «στρατιωτικό νόμο» στο Αγιον Ορος. Κρίθηκε, όμως, πως έχει τη γνώση, την εμπειρία και τη δυνατότητα να φέρει την πολυπόθητη ειρήνη στις Καρυές…