Άδειες και διευκολύνσεις μητρότητας και ανατροφής τέκνου που παρέχονται στους υπαλλήλους του Δημοσίου και των ΝΠΔΔ
ΑΔΕΙΑ ΜΗΤΡΟΤΗΤΑΣ ΣΤΙΣ ΥΠΑΛΛΗΛΟΥΣ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΝΠΔΔ (άρθρο 52 του Υπαλληλικού Κώδικα / ν. 3528/2007)
• Στις υπαλλήλους οι οποίες κυοφορούν, χορηγείται άδεια μητρότητας με πλήρεις αποδοχές δύο (2) μήνες πριν (άδεια κύησης) και τρεις (3) μήνες μετά (άδεια λοχείας) τον τοκετό. Η άδεια χορηγείται ύστερα από βεβαίωση του θεράποντος ιατρού για τον πιθανολογούμενο χρόνο τοκετού.
Σε περίπτωση απόκτησης τέκνου πέραν του 3ου, η μετά τον τοκετό άδεια προσαυξάνεται κάθε φορά κατά δύο (2) μήνες.
Σε περίπτωση πολύδυμης κύησης, η άδεια λοχείας αυξάνεται κατά ένα (1) μήνα για κάθε τέκνο πέραν του ενός
• Όταν ο τοκετός πραγματοποιείται σε χρόνο μεταγενέστερο από αυτόν που είχε πιθανολογηθεί αρχικά, η άδεια που είχε χορηγηθεί, παρατείνεται μέχρι την πραγματική ημερομηνία του τοκετού, χωρίς αυτή η παράταση να συνεπάγεται αντίστοιχη μείωση του χρόνου της άδειας που χορηγείται μετά τον τοκετό. Όταν ο τοκετός πραγματοποιηθεί σε χρόνο προγενέστερο από αυτόν που είχε αρχικά πιθανολογηθεί, το υπόλοιπο της άδειας χορηγείται μετά τον τοκετό, ώστε να εξασφαλιστεί συνολικός χρόνος άδειας πέντε (5) μηνών.
• Σε κυοφορούσες υπαλλήλους που έχουν ανάγκη ειδικής θεραπείας, μετά την εξάντληση της αναρρωτικής άδειας με αποδοχές, χορηγείται κανονική άδεια κυοφορίας με αποδοχές, μετά από βεβαίωση θεράποντος ιατρού και διευθυντή γυναικολογικής ή μαιευτικής κλινικής ή τμήματος δημόσιου νοσηλευτικού ιδρύματος.
• Στις υπαλλήλους που υιοθετούν τέκνο, χορηγείται άδεια τριών (3) μηνών με πλήρεις αποδοχές εντός του πρώτου εξαμήνου μετά την περαίωση της διαδικασίας της υιοθεσίας, εφόσον το υιοθετημένο τέκνο είναι ηλικίας έως έξι (6) ετών.
ΑΔΕΙΑ ΣΤΟΝ ΠΑΤΕΡΑ ΥΠΑΛΛΗΛΟ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΝΠΔΔ (άρθρο 50, παρ. 1, εδάφιο β’ του Υπαλληλικού Κώδικα / ν. 3528/2007).
• Στον πατέρα υπάλληλο χορηγείται άδεια δύο (2) ημερών σε περίπτωση γέννησης τέκνου. Η άδεια αυτή χορηγείται και στην περίπτωση υιοθεσίας, εφόσον το υιοθετηθέν δεν έχει υπερβεί το 2ο έτος της ηλικίας του.
ΔΙΕΥΚΟΛΥΝΣΕΙΣ ΑΝΑΤΡΟΦΗΣ ΤΕΚΝΟΥ ΣΤΟΥΣ / ΣΤΙΣ ΥΠΑΛΛΗΛΟΥΣ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΝΠΔΔ
1. Άρθρο 53 του Υπαλληλικού Κώδικα / ν. 3528/2007
• ΜΕΙΩΜΕΝΟ ΩΡΑΡΙΟ ΜΕ ΑΠΟΔΟΧΕΣ Ή ΑΔΕΙΑ ΜΕ ΑΠΟΔΟΧΕΣ
Ο χρόνος εργασίας του γονέα υπαλλήλου μειώνεται κατά δύο (2) ώρες ημερησίως εφόσον έχει τέκνα ηλικίας έως δύο (2) ετών και κατά μία (1) ώρα, εφόσον έχει τέκνα ηλικίας από δύο (2) έως τεσσάρων (4) ετών. Ο γονέας υπάλληλος δικαιούται εννέα (9) μήνες άδεια με αποδοχές για ανατροφή παιδιού, εφόσον δεν κάνει χρήση του κατά το προηγούμενο εδάφιο μειωμένου ωραρίου.
ΠΡΟΣΑΥΞΗΣΗ ΣΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ:
Για το γονέα που είναι άγαμος ή χήρος ή διαζευγμένος ή έχει αναπηρία 67% και άνω, το κατά μία ώρα μειωμένο ωράριο του πρώτου εδαφίου ή η άδεια του προηγούμενου εδαφίου προσαυξάνονται κατά έξι (6) μήνες ή ένα (1) μήνα αντίστοιχα.
Στην περίπτωση γέννησης 4ου τέκνου, το μειωμένο ωράριο εργασίας παρατείνεται για δύο (2) ακόμα έτη (παρ. 2 του άρθρου 53 του Υ.Κ.).
Σε περίπτωση γέννησης διδύμων, τριδύμων κλπ. τέκνων χορηγείται επιπλέον άδεια ανατροφής χρονικής διάρκειας έξι (6) μηνών με αποδοχές για κάθε τέκνο πέραν του ενός.
• Αν και οι δύο γονείς είναι υπάλληλοι, με κοινή τους δήλωση που κατατίθεται στις υπηρεσίες τους καθορίζεται ποιος από τους δύο θα κάνει χρήση του μειωμένου ωραρίου ή της άδειας ανατροφής, εκτός αν με την ανωτέρω κοινή τους δήλωση καθορίσουν χρονικά διαστήματα που ο καθένας θα κάνει χρήση, αλλά πάντοτε διαδοχικώς και μέσα στα χρονικά όρια της προηγούμενης παραγράφου.
Αν η σύζυγος του υπαλλήλου ή ο σύζυγος της υπαλλήλου εργάζεται στον ιδιωτικό τομέα, εφόσον δικαιούται όμοιων ολικώς ή μερικώς διευκολύνσεων, ο σύζυγος ή η σύζυγος υπάλληλος δικαιούται να κάνει χρήση των διευκολύνσεων κατά το μέρος που η σύζυγος αυτού ή ο σύζυγος αυτής δεν κάνει χρήση των δικών της ή των δικών του δικαιωμάτων ή κατά το μέρος που αυτά υπολείπονται.
• Χορηγείται άδεια με αποδοχές για την παρακολούθηση της σχολικής επίδοσης του τέκνου το οποίο φοιτά σε ίδρυμα πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (Υ.Α. ΔΙΔΑΔ/Φ.53/1222/οικ.20561, 1613 ΦΕΚ/τ. β’/17.08.2007).
• Χορηγείται άδεια με αποδοχές σε περίπτωση ασθένειας ανήλικων τέκνων.
• ΑΝΕΥ ΑΠΟΔΟΧΩΝ ΑΔΕΙΑ ΓΙΑ ΑΝΑΤΡΟΦΗ ΤΕΚΝΟΥ
Η προβλεπόμενη από την παράγραφο 2 του άρθρου 51 του Υ.Κ. άδεια άνευ αποδοχών, χορηγείται στον φυσικό, θετό και ανάδοχο γονέα υποχρεωτικά, χωρίς γνώμη υπηρεσιακού συμβουλίου, όταν πρόκειται για ανατροφή παιδιού ηλικίας έως και έξι (6) ετών ή έως οκτώ (8) ετών εφόσον η υιοθεσία δεν έχει ολοκληρωθεί μέχρι την ηλικία των έξι (6) ετών.
• Διάστημα τριών (3) μηνών από την άδεια άνευ αποδοχών έως πέντε (5) ετών της παραγράφου 2 του άρθρου 51 του Υ.Κ., που δύναται να λάβει δημόσιος υπάλληλος για ανατροφή τέκνου ηλικίας έως έξι (6) ετών, χορηγείται χωρίς γνώμη υπηρεσιακού συμβουλίου και με πλήρεις αποδοχές στην περίπτωση γέννησης τρίτου (3ου) παιδιού και άνω.
• Η άδεια άνευ αποδοχών της παρ. 1 του άρθρου 51 του ΥΚ χορηγείται υποχρεωτικά μετά από αίτησή του υπαλλήλου στο φυσικό, θετό και ανάδοχο γονέα όταν πρόκειται για νοσηλεία ανήλικου τέκνου λόγω ασθένειας ή ατυχήματος που καθιστά αναγκαία την άμεση παρουσία του.
2. Άρθρο 37 παρ. 5 του ν. 3986/2011
• ΑΝΕΥ ΑΠΟΔΟΧΩΝ ΜΕΙΩΜΕΝΟ ΩΡΑΡΙΟ ΈΩΣ ΚΑΙ 50% ΓΙΑ ΠΕΝΤΕ (5) ΕΤΗ
Το τακτικό Προσωπικό που απασχολείται στο Δημόσιο, σε Ν.Π.Δ.Δ. και στους Ο.Τ.Α. α` και β` βαθμού μπορεί να ζητήσει με αίτηση του τη μείωση των ωρών εργασίας του μέχρι και 50%, με ανάλογη μείωση των αποδοχών του, για χρονική διάρκεια μέχρι πέντε (5) έτη.
Κατά την άποψη του Υπουργείου Διοικητικής Ανασυγκρότησης, η ως άνω μείωση των ωρών εργασίας χορηγείται στον γονέα υπάλληλο για την ανατροφή του τέκνου του, μετά από αίτησή του, υποχρεωτικά, χωρίς γνώμη υπηρεσιακού συμβουλίου.
Διακοπή άδειας ανατροφής τέκνου στην περίπτωση μακροχρόνιας αναρρωτικής άδειας ή επαπειλούμενης κύησης.
Σχετ. Άρθρα 52, 53, 55 και 56 του ν. 3528/2007 (Υπαλληλικός Κώδικας)
Κατόπιν ερωτημάτων υπηρεσιών σχετικά με την εννεάμηνη άδεια ανατροφής τέκνου, όπως προβλέπεται στην παρ. 2 του άρθρου 53 του ν. 3528/2007 (Υπαλληλικός Κώδικας) και τη δυνατότητα διακοπής της εφόσον προκύψει ανάγκη λήψης μακροχρόνιας αναρρωτικής άδειας ή κανονικής άδειας κυοφορίας, σας ενημερώνουμε τα εξής:
Ο σκοπός χορήγησης της άδειας ανατροφής τέκνου συνίσταται στο να παράσχει στο γονέα υπάλληλο τη δυνατότητα να αναθρέψει το τέκνο του και διαφέρει από το σκοπό της μακροχρόνιας αναρρωτικής άδειας, ο οποίος συνίσταται στο να παρασχεθεί στον υπάλληλο ο απαραίτητος χρόνος ανάρρωσης από ασθένεια.
Ως εκ τούτου, σε περίπτωση που ο/η υπάλληλος ασθενήσει ενόσω βρίσκεται σε εννεάμηνη άδεια ανατροφής τέκνου, υποχρεούται να ενημερώσει άμεσα την υπηρεσία του και να αιτηθεί αναρρωτικής άδειας. Επισημαίνεται ότι η εν λόγω διακοπή της άδειας ανατροφής επιτρέπεται κατ’ εξαίρεση, στην περίπτωση που ο γονέας επιβάλλεται να λάβει μακροχρόνια αναρρωτική άδεια και πληροί τις προϋποθέσεις που θέτουν οι διατάξεις του άρθρου 56 του ν. 3528/2007 (Υπαλληλικός Κώδικας). Δεν επιτρέπεται η διακοπή της άδειας ανατροφής για τη λήψη βραχυχρόνιας αναρρωτικής άδειας. Η έγκριση και η χορήγηση αναρρωτικής άδειας διακόπτει την άδεια ανατροφής τέκνου. Μετά την εξάντληση της αναρρωτικής άδειας ο/η υπάλληλος λαμβάνει αμέσως την διακοπείσα άδεια ανατροφής και συγκεκριμένα το διάστημα που υπολείπεται έως τη συμπλήρωση αυτής.
Επίσης η εννεάμηνη άδεια ανατροφής διακόπτεται και στην περίπτωση επαπειλούμενης κύησης εφόσον η υπάλληλος πληροί τις προϋποθέσεις λήψης κανονικής άδειας κυοφορίας της παρ. 3 του άρθρου 52 του ν. 3528/2007 (Υπαλληλικός Κώδικας). Στην περίπτωση αυτή, το υπολειπόμενο διάστημα της άδειας ανατροφής για το πρώτο τέκνο θα ληφθεί όταν ο/η υπάλληλος έχει ολοκληρώσει την άδεια ανατροφής για το νέο τέκνο και εφόσον το πρώτο τέκνο δεν έχει συμπληρώσει το 4ο έτος της ηλικίας του.
Σημειώνεται ότι εξακολουθεί να ισχύει η δυνατότητα διακοπής της άδειας ανατροφής προκειμένου ο υπάλληλος να παρακολουθήσει το σεμινάριο της υποχρεωτικής εισαγωγικής εκπαίδευσης (Εγκύκλιος αριθμ. ΔΙΔΑΔ/Φ.51/ 590 /οικ. 14346/29.5.2017).
Οι ανωτέρω διευκρινήσεις ισχύουν και για το προσωπικό με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου του Δημοσίου και των Ν.Π.Δ.Δ.