Συνέντευξη Υπουργού Εθνικής Άμυνας στο περιοδικό «Ανάπτυξη» του ΕΒΕΑ και στον δημοσιογράφο Δημήτρη Γιαννακόπουλο
Ποιο είναι το σχέδιο σας για την Αμυντική Βιομηχανία η οποία συμμετέχει μόλις με ποσοστό 0,7% στο ΑΕΠ όταν οι δαπάνες για την Άμυνα ανέρχονται στο 3%; Αποτελεί λύση η περαιτέρω συρρίκνωσή της μιας και οι όποιες έως τώρα πρωτοβουλίες δεν έχουν αποδώσει;
Σας ευχαριστώ για την ευκαιρία που μου δίνετε να απαντήσω σχετικά με το σχέδιο για την Αμυντική Βιομηχανία της Ελλάδας και την συμβολή της στο ΑΕΠ, ιδιαίτερα υπό το πρίσμα των σημερινών γεωπολιτικών εξελίξεων. Είναι αλήθεια ότι η συμμετοχή της Αμυντικής Βιομηχανίας στο ΑΕΠ ανέρχεται μόλις στο 0,7%, ενώ οι δαπάνες για την Άμυνα φτάνουν το 3%. Αυτή η αναντιστοιχία αποτελεί μια σοβαρή πρόκληση που απαιτεί μια ολοκληρωμένη και στρατηγικά κατευθυνόμενη προσέγγιση για την ενίσχυση της αμυντικής βιομηχανίας της Ελλάδας.
Με βάση τις τρέχουσες συνθήκες και τις μελλοντικές προοπτικές, το σχέδιο μας επικεντρώνεται σε μια σειρά από πτυχές που θα συμβάλλουν στη δημιουργία ενός ισχυρού και βιώσιμου οικοσυστήματος αμυντικών βιομηχανιών που θα επιτρέψει την αύξηση της συμμετοχής της αμυντικής βιομηχανίας στο ΑΕΠ.
Το πρώτο βήμα έγινε με την ίδρυση του Ελληνικού Κέντρου Αμυντικής Καινοτομίας (ΕΛΚΑΚ) πριν από λίγους μήνες. Πλέον, το μεγάλο στοίχημα είναι η ανάδειξη της σημασίας του ΕΛΚΑΚ ως κεντρικού άξονα στην αναβάθμιση των υποδομών και της τεχνολογίας της αμυντικής βιομηχανίας.
Η ΕΕ είναι αποφασισμένη να διαθέσει σημαντικά ποσά στον τομέα της Άμυνας – όπως γνωρίζουμε όλοι – και οφείλουμε να είμαστε προετοιμασμένοι. Στο πλαίσιο αυτό αξιοποιούμε πλήρως τα ευρωπαϊκά χρηματοδοτούμενα προγράμματα για την Έρευνα και Ανάπτυξη, τα οποία θα ενισχύσουν τη δυνατότητα μας να αναπτύξουμε νέες τεχνολογίες και να βελτιώσουμε τις υπάρχουσες υποδομές. Πρόκειται για προγράμματα τα οποία θα συμβάλλουν στην προσέλκυση επενδύσεων και στη δημιουργία θέσεων εργασίας υψηλής εξειδίκευσης, καθιστώντας τη χώρα μας ανταγωνιστική σε διεθνές επίπεδο.
Αναφορικά με το ενδεχόμενο περαιτέρω συρρίκνωσης της αμυντικής βιομηχανίας, θα είμαι κατηγορηματικός ότι δεν αποτελεί λύση στα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε και ότι δεν είναι αυτός ο στόχος μας. Αντιθέτως οφείλουμε να προσαρμόσουμε τη στρατηγική μας στις τρέχουσες ανάγκες και προοπτικές και να αξιοποιήσουμε τη συγκεκριμένη συγκυρία. Η ενίσχυση της συνεργασίας με ιδιωτικούς φορείς, τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, είναι κρίσιμη για την αύξηση της αποδοτικότητας και της ανταγωνιστικότητας. Επιπλέον, η συμμετοχή σε διεθνή δίκτυα και η σύναψη συνεργασιών με άλλες χώρες θα ενισχύσουν την ικανότητα μας να ανταποκριθούμε στις απαιτήσεις της σύγχρονης άμυνας. Σε κάθε διαπραγμάτευση με τους ξένους προμηθευτές ζητάμε πάντα, τόσο σε πολιτικό όσο και σε στρατιωτικό επίπεδο, τη συμμετοχή των ελληνικών βιομηχανικών εταιρειών.
Είναι αδιαμφισβήτητο πλέον ότι το νέο γεωπολιτικό περιβάλλον επιβάλλει την ανάγκη για ένα ισχυρό και ανεξάρτητο αμυντικό βιομηχανικό σύμπλεγμα. Οι γεωπολιτικές προκλήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο και η ανάγκη για εξασφάλιση της εθνικής μας κυριαρχίας απαιτούν από εμάς να επενδύσουμε σε ένα ισχυρό και τεχνολογικά ανεπτυγμένο αμυντικό σύστημα. Συνεπώς, η δημιουργία ενός ολοκληρωμένου συστήματος ασφάλειας και άμυνας θα προστατεύσει τα συμφέροντα της χώρας και θα ενισχύσει τη θέση μας στη διεθνή σκηνή.
Συνοψίζοντας, το σχέδιο μας για την Αμυντική Βιομηχανία περιλαμβάνει την αναβάθμιση των υποδομών, την ενίσχυση της Έρευνας και Ανάπτυξης, τη συνεργασία με ιδιωτικούς και διεθνείς φορείς, καθώς και την αξιοποίηση ευρωπαϊκών χρηματοδοτούμενων προγραμμάτων. Άλλωστε, η «Ατζέντα 2030» στοχεύει ακριβώς στη δημιουργία ενός σύγχρονου και αποδοτικού αμυντικού οικοσυστήματος, που θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες της χώρας και θα συμβάλλει στην οικονομική ανάπτυξη και την εθνική ασφάλεια.
Πώς εξελίσσεται και τι περιλαμβάνει η « Ατζέντα 2030»; Πόσα χρήματα θα δαπανηθούν συνολικά και ποια εχέγγυα διαφάνειας έχουν ληφθεί;
H «Ατζέντα 2030» αποτελεί τη μεγαλύτερη μεταρρύθμιση που έχει γίνει ποτέ στις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις. Αποτυπώνει τις στρατηγικές αμυντικές μας προτεραιότητες για την ενίσχυση της στρατιωτικής μας ισχύος σε πέντε βασικούς άξονες:
- Επικαιροποίηση της Πολιτικής Εθνικής Ασφάλειας και αναδιοργάνωση των Ενόπλων Δυνάμεων.
- Συνέχιση, επιτάχυνση και εξορθολογισμός των εξοπλιστικών μας προγραμμάτων.
- Ενίσχυση της Εθνικής Αμυντικής Βιομηχανίας.
- Προώθηση της Αμυντικής Διπλωματίας.
- Εκπαίδευση του μόνιμου και εφέδρου προσωπικού των Ενόπλων Δυνάμεων καθώς και αναβάθμιση των συνθηκών διαβίωσής του.
Όπως γνωρίζετε, έχει ήδη εγκριθεί από το ΚΥΣΕΑ η προμήθεια των μαχητικών αεροσκαφών F-35, των ελικοπτέρων BLACKHAWK, η συμμετοχή στη σχεδίαση των Φρεγατών CONSTELLATION και η συμμετοχή στο πρόγραμμα της Ευρωκορβέτας. Με τα μέσα αυτά και πολλά άλλα θωρακίζονται οι Ένοπλες Δυνάμεις και περνάνε σε ένα διαφορετικό επίπεδο, ως πάροχος ασφαλείας στην ευρύτερη περιοχή.
Βασική παράμετρος στην οποία βασίστηκε η διαμόρφωση της «Ατζέντας 2030» – εκτός από το επιχειρησιακό σκέλος της – είναι η διασφάλιση ότι το εξοπλιστικό πρόγραμμα των Ενόπλων Δυνάμεων κινείται εντός των υφιστάμενων ή προβλεπόμενων δημοσιονομικών περιθωρίων, σε συνδυασμό με τη μέγιστη δυνατή αξιοποίηση του υστερήματος του Έλληνα φορολογούμενου. Είναι ήδη σε εξέλιξη η σύνταξη της νέας Δομής Δυνάμεων. Έως τις αρχές του επόμενου έτους, όχι μόνο θα έχει κοστολογηθεί σε βάθος 12ετίας όλο το εξοπλιστικό πρόγραμμα των Ενόπλων Δυνάμεων, αλλά επιπλέον θα εξασφαλιστεί με τον βέλτιστο τρόπο η βασική αρχή της διαφάνειας που θα πρέπει να διέπει αποφάσεις που επιβαρύνουν σε σημαντικό βαθμό τον προϋπολογισμό της χώρας μας.
Τί είναι το Ελληνικό Κέντρο Αμυντικής Καινοτομίας στο οποίο αναφερθήκατε, πότε θα λειτουργήσει και ποια είναι η σκοπιμότητα του;
To Ελληνικό Κέντρο Αμυντικής Καινοτομίας (ΕΛΚΑΚ) έχει συσταθεί προσφάτως με τον Νόμο 5110/2024, που ψηφίστηκε την 24η Μαΐου 24 από την Βουλή των Ελλήνων με συντριπτική πλειοψηφία και σε πνεύμα εθνικής ομοψυχίας. Την παρούσα χρονική περίοδο έχουν ήδη ξεκινήσει όλες οι απαιτούμενες ενέργειες από μέρους του ΕΛΚΑΚ, για την ολοκλήρωση του οργανωτικού πλαισίου λειτουργίας του, την ανάπτυξη συνεργασιών και την κατάρτιση του σχεδιασμού του στον τομέα της έρευνας. Η ίδρυση του συγκεκριμένου φορέα αποσκοπεί στην καλλιέργεια ενός ολοκληρωμένου αμυντικού οικοσυστήματος καινοτομίας. Με την διαχείριση προγραμμάτων και συμβάσεων έρευνας και τεχνολογίας, το ΕΛΚΑΚ θα αποτελεί το κόμβο διασύνδεσης όλων των οντοτήτων του συγκεκριμένου οικοσυστήματος, όπως είναι οι βιομηχανίες, τα ερευνητικά και ακαδημαϊκά ιδρύματα και οι νεοφυείς επιχειρήσεις. Η αποστολή του ΕΛΚΑΚ είναι να παρέχει την αναγκαία χρηματοδότηση, δίνοντας κίνητρο στις εγχώριες επιχειρήσεις και startups να επενδύσουν στην έρευνα, αναπτύσσοντας τις τεχνολογικές τους δυνατότητες και βελτιώνοντας την τεχνογνωσία τους. Διασφαλίζεται με τον τρόπο αυτό η ευρύτερη συμμετοχή και η δημιουργική αξιοποίηση του εργατικού και ακαδημαϊκού δυναμικού της χώρας μας, το οποίο διαθέτει εξειδικευμένες γνώσεις και δεξιότητες. Παράλληλα, δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας και η εγχώρια βιομηχανία καθίσταται περισσότερο ανταγωνιστική.
Στον επιχειρησιακό τομέα, η ανάπτυξη ενός αμυντικού οικοσυστήματος καινοτομίας θα συμβάλλει στην επίτευξη πρωτοποριακών εφαρμογών, που θα προσδώσουν συγκριτικά πλεονεκτήματα στις ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις.
Σε διεθνές επίπεδο σκοπός του ΕΛΚΑΚ είναι η προσέλκυση πόρων από το εξωτερικό για την χρηματοδότηση ερευνητικών έργων, μέσω των διακρατικών σχέσεων και των διαφόρων αμυντικών Οργανισμών που συμμετέχει η χώρα μας. Άλλωστε, η ίδρυση του ΕΛΚΑΚ έχει ως έναν από τους κύριους στόχους της την ενίσχυση της προοπτικής της χώρας μας για διεθνείς συνεργασίες, ακόμα και στον τομέα της κατασκευής και συντήρησης νέων οπλικών συστημάτων. Είναι σημαντικό, ότι μέσω του συγκεκριμένου εγχειρήματος προωθείται η σταδιακή μετατροπή του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας από αγοραστή εξοπλισμών του εξωτερικού «από το ράφι», σε παραγωγό δύναμη με σημαντική παρουσία στον χώρο της αμυντικής βιομηχανίας σε παγκόσμιο επίπεδο. Τα αποτελέσματα με αυτή την έμπρακτη αλλαγή νοοτροπίας αναμένεται να είναι εξαιρετικά θετικά όχι μόνο για τις Ένοπλες Δυνάμεις μας, αλλά και για την εθνική μας οικονομία. Στο πλαίσιο αυτό προγραμματίζουμε ήδη Συμπόσιο τον Δεκέμβριο στην Ελλάδα για την Καινοτομία, με τιμώμενη χώρα τη Γαλλία.