Του Δημήτρη Θωμά
Η νίκη του Τζόου Μπάϊντεν στις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ δημιουργεί την ευκαιρία για πλήρη αποκατάσταση της ειδικής σχέσεις ΗΠΑ – Ηνωμένου Βασιλείου. Ο Πρωθυπουργός της Βρετανίας Μπόρις Τζόνσον δεν έχει ποτέ συναντηθεί με τον νεο – εκλεγέντα Πρόεδρο των ΗΠΑ, ο οποίος τον έχει αποκαλέσει πολιτικό κλώνο του Τραμπ. Συνεργάτες του Μπάϊντεν εξακολουθούν να θυμούνται ότι ο Τζόνσον είχε κατηγορήσει τον Μπαράκ Ομπάμα για εχθρότητα απέναντι στη Βρετανία, λόγω της καταγωγής του, όπως είχε πει, από την Κένυα.
Το επιτελείο του Μπάϊντεν θεωρεί ιστορικό λάθος το Μπρέξιτ, είδικά αν αυτό δεν συνοδεύεται από εμπορική συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Ένωση, και αν καταστρατηγηθεί το πρωτόκολλο για τη Βόρεια Ιρλανδία. Σε σχετικό προεκλογικό τουίτ ο Μπάϊντεν προειδοποίησε ότι μια εμπορική συμφωνία ΗΠΑ – Βρετανίας θα εξαρτηθεί από τη τύχη του Πρωτοκόλλου για τη Βόρεια Ιρλανδία. Διεθνείς αναλυτές εκτιμούν ότι ο Τζόου Μπάϊντεν θα στραφεί περισσότερο στο Παρίσι και το Βερολίνο για την αποκατάσταση των σχέσεων με την Ευρώπη, και θα αφήσει σε δεύτερη μοίρα τη Βρετανία, πιέζοντας την για το Πρωτόκολλο, την ώρα που ο Μπόρις Τζόνσον, επιθυμεί την προώθηση της ιδέας της Βρετανίας ως παγκόσμιας γέφυρας, και στρέφεται προς τη σφυρηλάτηση στενότερων σχέσεων με χώρες του Ειρηνικού και του Ινδικού ωκεανού.
Η βρετανική κυβέρνηση έχει μπροστά της πολύ δουλειά για να βελτιώσει τις σχέσεις με τη νέα αμερικανική κυβέρνηση, καθώς τον τελευταίο καιρό στελέχη των Συντηρητικών δίσταζαν να συναντηθούν με το επιτελείο των Δημοκρατικών. Ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Ντόμινικ Ράαμπ συναντήθηκε το Σεπτέμβριο με τον πανίσχυρο γερουσιαστή των Δημοκρατικών, Κρις Κουνς, ενώ ο Τζον Μπιού, σύμβουλος διεθνών σχέσεων του Πρωθυπουργού Τζόνσον, χτίζει εδώ και καιρό άριστες σχέσεις με το επιτελείο του νέου Προέδρου των ΗΠΑ. Όλοι όμως οφείλουν να εντείνουν τις προσπάθειες τους για ομαλοποίηση των σχέσεων Λονδίνου – Ουάσινγκτων.
Το Λονδίνο εκτιμά ότι ο Μπάϊντεν είναι πραγματιστής, και μπορεί να αποδειχθεί τελικά πιο αξιόπιστος σύμμαχος από τον απρόβλεπτο Τραμπ, και ότι η πολιτική “Πρώτα η Αμερική” θα αντικατασταθεί από μια πολύπλευρη αμερικανική πολιτική προς αμοιβαίο όφελος των συμμάχων της Ατλαντικής Συμμαχίας και ειδικά της Βρετανίας, με στήριξη του ΝΑΤΟ, του ΠΟΥ και του ΠΟΕ. Το Λονδίνο εκτιμά επίσης ότι οι θέσεις του ταυτίζονται με αυτές του Μπάϊντεν σε σχέση με τη Ρωσία, το Ιράν, την Κίνα και τα ανθρώπινα δικαιώματα, αλλά και την κλιματική αλλαγή. Μάλιστα η κυβέρνηση Τζόνσον αναμένεται να χρησιμοποιήσει την προεδρία της στον ΟΗΕ στην Επιτροπή για το κλίμα με στόχο την ευθυγράμμιση των σχέσεων με την Ουάσινγκτων, ώστε να πιεστεί η Κίνα για την επίτευξη συμφωνίας.
Επίσης το Λονδίνο ελπίζει σε στήριξη της Ουάσινγκτων όσον αφορά την πολιτική της Κίνας στο Χονγκ Κονγκ και την επαρχία Ξινζιάνγκ, που θεωρεί ότι καταπιέζονται βάναυσα. Επιπλέον το Λονδίνο επιθυμεί τον σχηματισμό ενός άξονα φιλελεύθερων κυβερνήσεων που θα αντιταχθεί σε κυβερνήσεις με αυταρχικές και ολοκληρωτικές τάσεις, όπως της Μόσχας, του Πεκίνου, της Τουρκίας και της Βόρειας Κορέας, αλλά και την εφαρμογή κοινών πολιτικών για την αντιμετώπιση του κορωνοιού και της οικονομικής δυσπραγίας διεθνώς. Τέλος το Λονδίνο πιστεύει ότι παρά τα διεθνιστικά του πρότυπα, ο Τζόου Μπάϊνταν δεν θα επιστρέψει στον αμερικανικό παρεμβατισμό, ειδικά σε στρατιωτικό επίπεδο, αφήνοντας σημαντικό ειδικό ανεξάρτητο ρόλο για το Ηνωμένο Βασίλειο.
Με πληροφορίες από BBC και REUTERS