Συνέντευξη ΥΦΕΘΑ Νικόλαου Χαρδαλιά στην εφημερίδα “Karfitsa”
«Είμαστε έτοιμοι για κάθε ενδεχόμενο, ακόμα και για το χειρότερο δυνατό σενάριο»
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Το τελευταίο διάστημα η Τουρκία εξελίσσεται σε έναν υβριδικό παίκτη απέναντι στην Ελλάδα. Μάλιστα οι στρατιωτικές απειλές, οι απειλητικές δηλώσεις του Casus Belli και η επιθετική πολιτική, μαζί με τις συνεχείς παραβιάσεις της εθνικής κυριαρχίας, συνδυάζονται με την ανεξέλεγκτη αποστολή προσφύγων και μεταναστών που παραβιάζουν τα ελληνικά σύνορα και κατ΄ επέκταση τα σύνορα της ΕΕ. Πώς μπορούν να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά τέτοιες «γκρίζες» πρακτικές;
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΧΑΡΔΑΛΙΑΣ: H Τουρκία συνεχίζει να λειτουργεί ως παράγοντας αστάθειας και υποδαύλισης της έντασης στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και πέραν ακόμα αυτής. Οι παλινωδίες της ηγεσίας της καταδεικνύουν ότι δεν αντιλαμβάνεται τη συμφωνία για συστράτευση εναντίον του επιθετικού αναθεωρητισμού, καθώς και το κάλεσμα για σταθερότητα, τα στοιχεία που κυριαρχούν στους διεθνείς οργανισμούς και συμμαχίες όπου ανήκει ή διατείνεται ότι επιθυμεί να ενταχθεί.
Το χειρότερο για την Άγκυρα είναι ότι στο τέλος της ημέρας, δεν κερδίζει τίποτα από αυτά τα, επιτρέψτε μου την έκφραση, υβριδικά «παιχνίδια» στα οποία επιδίδεται. Τα ελληνικά σύνορα σε ξηρά, αέρα και θάλασσα προστατεύονται αποτελεσματικά και η ελληνική κυριαρχία δεν θίγεται ούτε στο ελάχιστο, χάρη στο αδιαπέραστο τείχος που υψώνουν οι Ένοπλες Δυνάμεις και τα Σώματα Ασφαλείας μας. Το μόνο που πετυχαίνει, λοιπόν, η Τουρκία είναι να εκτίθεται ως ομοφρονούσα ή ακόμα και συνοδοιπόρος άλλων χωρών, όπως για παράδειγμα της Λευκορωσίας του Λουκασένκο, που επίσης επιχείρησε πέρυσι να εργαλειοποιήσει το μεταναστευτικό εναντίον των εταίρων μας στην Ανατολική Ευρώπη.
Όσο για εμάς, προτιμάμε τη σκληρή δουλειά και τη διαρκή επαγρύπνηση από τα «μεγάλα λόγια». Παρακολουθούμε την κατάσταση με ψυχραιμία και αποφασιστικότητα, προστατεύουμε την ειρήνη, θωρακίζουμε την πατρίδα μας με ένα από τα πιο φιλόδοξα εξοπλιστικά προγράμματα στην ιστορία της και, όταν απαιτείται, δίνουμε στην πράξη τη δέουσα απάντηση στις τουρκικές προκλήσεις.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Οι «παραβιάσεις» του εθνικού μας εναέριου χώρου είναι απλά η απάντηση στις υπερπτήσεις της Πολεμικής Αεροπορίας πάνω από τουρκικό έδαφος λένε Τούρκοι αξιωματούχοι. Πως αντιδράτε στις αιτιάσεις αυτές;
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΧΑΡΔΑΛΙΑΣ: Πρόκειται για τις γνωστές αστήρικτες και ανυπόστατες τουρκικές αιτιάσεις για να «δικαιολογηθούν τα αδικαιολόγητα». Η Πολεμική Αεροπορία επιχειρεί πάντοτε με γνώμονα το σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο, το οποίο εξάλλου είναι η «ναυαρχίδα» της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Από την άλλη πλευρά, έχουμε μια Τουρκία η οποία χρησιμοποιεί τις Ένοπλες Δυνάμεις της ως εργαλείο προβολής του νέο-οθωμανικού αναθεωρητισμού της, καταπατώντας συστηματικά θεμελιώδεις κανόνες του Διεθνούς Δικαίου. Ας μη γελιέται λοιπόν η Άγκυρα: Έχουμε επιλέξει να μην είμαστε ίδιοι, και αυτό το αντιλαμβάνονται όλοι οι σύμμαχοι και εταίροι μας. Ο δρόμος για τη βελτίωση της διεθνούς εικόνας της Τουρκίας δεν είναι δυνατόν να χαραχθεί με τα μυθεύματα και τη διαστρέβλωση της πραγματικότητας, αλλά μόνο μέσα από την ειλικρινή και ανεπιφύλακτη ένταξή της στο στρατόπεδο όσων σέβονται τη διεθνή νομιμότητα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Έντονη είναι η ανησυχία πως στο πλαίσιο της κλιμάκωσης της έντασης, από την πλευρά της Άγκυρας θα επιχειρηθεί μια επανάληψη της άνοιξης του 2020. Υπάρχει σχέδιο έκτακτης ανάγκης;
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΧΑΡΔΑΛΙΑΣ: Εκτιμώ ότι η υπερβολική δημόσια συζήτηση σχετικά με τις πιθανές βλέψεις της Τουρκίας στερείται νοήματος ή μπορεί ακόμα και να λειτουργεί βλαπτικά. Είναι δεδομένο ότι αντιμετωπίζουμε μια απρόβλεπτη γείτονα, η οποία εδώ και αρκετό καιρό λειτουργεί σπασμωδικά. Ας μην αναζητούμε διαρκώς, εν είδη «Μαντείου των Δελφών», κάποιο υποτιθέμενο βαθύτερο νόημα πίσω από κάθε επίδειξη τουρκικής αμετροέπειας, ούτε να υπεραναλύουμε τη σχεδόν καθημερινή τουρκική παραβατικότητα. Οι Ένοπλες Δυνάμεις και όλοι οι υπόλοιποι φορείς που είναι επιφορτισμένοι με την προστασία και επιτήρηση των συνόρων επαγρυπνούν και παίρνουν τις κατάλληλες αποφάσεις για τη διαφύλαξη της εθνικής ασφάλειας. Για παράδειγμα, πρόσφατα αποφασίστηκε από το ΚΥΣΕΑ η επέκταση του φράχτη στον Έβρο και η προμήθεια επιπλέον εξοπλισμού για την επιτήρηση της μεθορίου. Ελπίζω πάντως ότι η Άγκυρα έβγαλε τα κατάλληλα συμπεράσματα από την καίρια ελληνική αντίδραση το 2020 και δεν θα εκτεθεί σοβαρά εκ νέου. Σε κάθε περίπτωση, εμείς είμαστε έτοιμοι για κάθε ενδεχόμενο, ακόμα και για το χειρότερο δυνατό σενάριο.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Τι απαντάτε σε όσους σας κατηγορούν πως οι «επενδύσεις» του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας σε εξοπλισμό και προγράμματα μπορεί να εκτροχιάσουν τη δημοσιονομική πορεία της Ελλάδας;
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΧΑΡΔΑΛΙΑΣ: Επιβάλλεται να κρατήσουμε τον χώρο της Άμυνας μακριά από την ακραία πόλωση και τον τοξικό πολιτικό λόγο. Οι δαπάνες για εξοπλιστικά προγράμματα, από τη φύση τους, δεν μπορούν να συγκριθούν με οποιαδήποτε άλλη κατηγορία δαπανών, αφού στοχεύουν στην προστασία του ύψιστου δημόσιου αγαθού της εθνικής άμυνας. Και η εθνική άμυνα συνιστά το αναγκαίο προαπαιτούμενο για την πραγμάτωση όλων των υπόλοιπων εθνικών στόχων, το ίδιο το θεμέλιο της υπόστασης της πατρίδας μας. Οι γυναίκες και οι άνδρες των Ενόπλων Δυνάμεων, οι οποίοι συγκαταλέγονται στην «αφρόκρεμα» των στρατιωτικών δυνάμεων του δυτικού κόσμου, επαγρυπνούν καθημερινά για την προστασία της εθνικής μας κυριαρχίας. Το λιγότερο που τους οφείλουμε, είναι να τους παράσχουμε τα αναγκαία μέσα για να εκπληρώσουν αποτελεσματικά την αποστολή τους, ειδικά τώρα που η πολυετής δοκιμασία των μνημονίων ανήκει στο παρελθόν.
Επομένως, το δίλημμα «εξοπλισμοί ή δημοσιονομική σταθερότητα» είναι παραπειστικό και όσοι το χρησιμοποιούν, εκτίθενται. Χρειαζόμαστε και δημοσιονομική ισορροπία και στιβαρή εθνική άμυνα! Αυτή η κυβέρνηση έχει αποδείξει ότι μπορεί να τις εξασφαλίσει αμφότερες.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης υπεύθυνη είναι η πολιτική. Μπορούν οι Ένοπλες Δυνάμεις να συνεισφέρουν σε αυτόν τον αγώνα και κατά πόσο επηρεάζονται;
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΧΑΡΔΑΛΙΑΣ: Η κλιματική κρίση αποτελεί τη μεγαλύτερη πρόκληση της γενιάς μας. Συνιστά μια πραγματική υπαρξιακή απειλή, η οποία σχετίζεται με κάθε πτυχή του δημόσιου βίου. Σε αυτό το πλαίσιο, είναι αυτονόητο ότι αγγίζει και τις Ένοπλες Δυνάμεις, αφού επηρεάζει τον επιχειρησιακό τους σχεδιασμό, φθείρει τις στρατιωτικές υποδομές, αυξάνει το κόστος συντήρησης των μέσων και των υλικών και εγκυμονεί κινδύνους για την υγεία του προσωπικού. Επιπλέον, οι διάφορες φυσικές καταστροφές που προκαλεί η κλιματική κρίση, επιτάσσουν την εμπλοκή των Ενόπλων Δυνάμεων, ένα σοβαρό καθήκον που έρχεται να επιβαρύνει την – ήδη εξαιρετικά απαιτητική – κύρια αποστολή τους.
Με βάση το νέο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, το ΥΠΕΘΑ αναθεώρησε πρόσφατα την Περιβαλλοντική-Ενεργειακή Πολιτική Προσαρμογής στην Κλιματική Αλλαγή για τις Ένοπλες Δυνάμεις. Έχουμε θέσει πληθώρα φιλόδοξων στόχων με ορίζοντα το 2030, στο πλαίσιο της σταδιακής μετάβασης της χώρας σε μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία. Και βεβαίως, συμμετέχουμε ενεργά σε πληθώρα «πράσινων» πρωτοβουλιών στο πλαίσιο της ΕΕ και του ΝΑΤΟ.