Αναδημοσίευση από το περιοδικό ΑΜΥΝΑ & ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ τεύχος Νοεμβρίου 2019, που κυκλοφορεί.
«Παρμενίων 2019»: Υπόδειγμα κακής διαχείρισης
Του Ηλία Νταλούμη
Αρχισυντάκτη του περιοδικού «ΑΜΥΝΑ και ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ»
Σε στρατιωτικό επίπεδο ο Οκτώβριος κάθε χρονιάς «σημαδεύεται» από την άσκηση «Παρμενίων». Μια άσκηση στην οποία μετέχει το σύνολο των Ενόπλων Δυνάμεων. Τώρα γιατί επιλέχτηκε να δοθεί το όνομα του εν λόγω στρατηγού τόσο του Φιλίππου όσο και του Αλέξανδρου – αν και δεν ήταν και ο πιο πετυχημένος – παραμένει μυστήριο. Τέτοιου είδους όμως μυστήρια θα συναντήσουμε πολλά στις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις και η λύση τους σίγουρα δεν είναι του παρόντος.
Ο «Παρμενίων 2019» λοιπόν θα μπορούσε να ήταν μια καθ’ όλα πετυχημένη άσκηση. Δυστυχώς δεν ήταν. Η αποτυχία της –στο επικοινωνιακό επίπεδο – υπήρξε παταγώδης! Κι εδώ κάποιοι ίσως αναρωτηθούν: «Μα γιατί μια στρατιωτική άσκηση θα πρέπει να ασχοληθεί με ζητήματα επικοινωνίας;». Μα γιατί η πληροφορία έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στην διεξαγωγή των στρατιωτικών επιχειρήσεων. Κι αυτό έχει αποδειχτεί ιστορικά. Και όταν λέμε «πληροφορία» δεν εννοούμε βέβαια να γνωρίζουμε μόνον τα του αντίπαλου, αλλά και το πώς θα παρουσιάσουμε εμείς σε όλους τους άλλους – πώς θα «πλασάρουμε» κατά το κοινώς λεγόμενο – τα γεγονότα. Σ’ αυτόν λοιπόν τον τομέα ο «Παρμενίων 2019» σημείωσε μεγάλη αποτυχία.
Ας ξεκινήσουμε με την ανακοίνωση του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, που εκδόθηκε στις 08.10.2019: «Ολοκληρώθηκε σήμερα με επιτυχία η Εθνική Διακλαδική Άσκηση «ΠΑΡΜΕΝΙΩΝ 2019» με διακλαδικού χαρακτήρα δραστηριότητες και αποβατικές επιχειρήσεις στη νήσο Σαμοθράκη.
Κατά την τελική φάση της άσκησης εκτελέστηκαν πυρά αυτοκινούμενων πυροβόλων και τεθωρακισμένων αρμάτων του Στρατού, επιθετικών ελικοπτέρων της Αεροπορίας Στρατού, πλοίων του Πολεμικού Ναυτικού, καθώς και αεροσκαφών της Πολεμικής Αεροπορίας. Τις σημερινές δραστηριότητες παρακολούθησαν ο Υφυπουργός Εθνικής Άμυνας κ. Αλκιβιάδης Στεφανής, ο Γενικός Γραμματέας του ΥΠΕΘΑ κ. Αντώνιος Οικονόμου και ο Αρχηγός Τακτικής Αεροπορίας (Ι) Θεμιστοκλής Μπουρολιάς. Το βασικό νυχτερινό επιχειρησιακό σκέλος της Άσκησης, που πραγματοποιήθηκε χθες Πέμπτη 3 Οκτωβρίου 2019 στο Πεδίο Ασκήσεων «ΑΕΤΟΣ» στο Νομό Έβρου, παρακολούθησε ο Πρωθυπουργός κ. Κυριάκος Μητσοτάκης, μαζί με τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας κ. Νικόλαο Παναγιωτόπουλο και σύσσωμη την πολιτική και στρατιωτική ηγεσία. Η Τακτική Άσκηση Μετά Στρατευμάτων (ΤΑΜΣ) «Παρμενίων 2019» διεξήχθη από τις 26 Σεπτεμβρίου έως τις 4 Οκτωβρίου 2019 σε ολόκληρο τον Ελλαδικό χώρο και εντός του FIR Αθηνών.».
Δεν θα σχολιάσουμε αυτήν καθ’ αυτήν την ανακοίνωση. Θα πούμε μόνον ότι οι δύο αναφερόμενες δραστηριότητες ήσαν οι κορυφαίες της όλης άσκησης, καθώς κινητοποιήσεις-επιχειρήσεις και των τριών Κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων, πραγματοποιήθηκαν σε ολόκληρη την χώρα σχεδόν από την πρώτη ημέρα. Κάποιες από αυτές τις δραστηριότητες ήσαν ανάλογες των δύο αναφερομένων. Δεν γνώρισαν όμως τόσο ευρεία δημοσιότητα όσο αυτές στον «Αετό» και την Σαμοθράκη, επειδή την τελευταία ημέρα των ασκήσεων – όπως συνηθίζεται ανά τον κόσμο – παρίσταται η πολιτική και στρατιωτική ηγεσία.
Είναι φυσικό λοιπόν αυτές οι δραστηριότητες να παίρνουν και την μεγαλύτερη δημοσιότητα. Κι εδώ είχαμε τις σχετικές «επεμβάσεις». Γιατί μπορεί μια νυχτερινή άσκηση-επίδειξη να είναι εντυπωσιακή οπτικά, σίγουρα όμως μια αποβατική ενέργεια δείχνει πολλά περισσότερα πράγματα για την ετοιμότητα των Ενόπλων Δυνάμεων. Προ παντός όμως δείχνει το υψηλό επίπεδο συνεργασίας μεταξύ των τριών Κλάδων. Πράγμα που όμως όλοι αντιλαμβανόμαστε, είναι όχι απλώς το ζητούμενο αλλά το προαπαιτούμενο για τις σύγχρονες Ένοπλες Δυνάμεις. Φαίνεται όμως ότι το ΓΕΕΘΑ είχε αντίθετη άποψη! Γιατί αρνήθηκε να φροντίσει για την διανυκτέρευση στην Αλεξανδρούπολη των διαπιστευμένων δημοσιογράφων στο ΥΕΘΑ, που θα ήθελαν να παρακολουθήσουν εκτός από τις νυχτερινή δραστηριότητα-επίδειξη στον «Αετό» και τις πρωινές αποβατικές στην Σαμοθράκη. Και η άρνηση αυτή ήταν διπλή. Αφενός ζήτησε από τους δημοσιογράφους – εφόσον επιθυμούσαν την κάλυψη – να πληρώσουν το ξενοδοχείο, κάτι που έγινε για πρώτη φορά από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας, το 1974! Αφετέρου όμως απέρριψε – χωρίς την παραμικρή δικαιολογία – την πρόταση του ΓΕΣ να φιλοξενηθούν οι διαπιστευμένοι δημοσιογράφοι σε οικήματα του ΚΑΑΥ (Κέντρο Αποκατάστασης Απωλειών Υγείας) της Αλεξανδρούπολης!
Και για μεν την πρώτη περίπτωση μπορεί να υπάρξει ο ισχυρισμός ότι αυτό έγινε για λόγους οικονομίας. Όμως ο ισχυρισμός αυτός είναι – λίαν επιεικώς – γελοίος. Κατά πρώτον οι εν λόγω δημοσιογράφοι δεν ήσαν ούτε 5 (πέντε). Άρα η σχετική δαπάνη – με την χρέωση του προτεινόμενου ξενοδοχείου είναι 65 ευρώ – να ήταν της τάξης των 300 ευρώ! Και αυτό όταν για την παρουσία των Ενόπλων Δυνάμεων στην Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, δαπανήθηκε ένα ποσό της τάξης των 200.000 ευρώ…
Για την δεύτερη περίπτωση δικαιολογία απλώς δεν υπήρξε! Ίσως ο ΑΓΕΕΘΑ να μην επιθυμούσε δημοσιότητα σε μια εκδήλωση που ο ίδιος δεν θα ήταν παρών. Ή και να μην ήθελε καθόλου την πραγματοποίηση της συγκεκριμένης αποβατικής ενέργειας. Γι’ αυτό άλλωστε «άδραξε» την ευκαιρία να κοινοποιήσει το συμβάν με την φρεγάτα Έλλη F450, την ώρα που αυτό έληγε αισίως! Μάλιστα χρησιμοποιήθηκε ο όρος «προσάραξη», ενώ επρόκειτο για επικάθηση. Και δεν πρόκειται για λεπτομέρεια, καθώς η διαφορά ανάμεσα στους δύο όρους είναι τεράστια. Απόδειξη του ότι η Έλλη F450 δεν είχε πάθει τίποτα, ήταν ότι το συμβάν έληξε με το πρώτο φως της ημέρας και την μεθεπομένη η φρεγάτα στάλθηκε να εκτελέσει καθήκοντα «σκοπούντος πλοίου» στο Αιγαίο!
Τα προαναφερθέντα είναι δύο μικρά – ελάχιστα θα μπορούσαμε να πούμε – δείγματα των διαφωνιών που υπήρξαν στον «Παρμενίωνα 2019». Γιατί υπήρξαν και άλλα – στο επίπεδο του σχεδιασμού της άσκησης – τα οποία και δεν χρειάζεται να δημοσιοποιηθούν.
Γενικά ο «Παρμενίων 2019» είχε μεν «ιδιαιτερότητες», όμως ως προς το καθαρά επιχειρησιακό μέρος, αρμόδιοι επιτελείς και άνθρωποι που συμμετείχαν ενεργά στην υλοποίησή του, δηλώνουν ότι πήγε καλά και ότι οι στόχοι που είχαν μπει επιτεύχθηκαν. Αν μάλιστα είχαν αποφευχθεί και τα προαναφερθέντα, τότε σίγουρα θα μιλάγαμε για μια άκρως επιτυχημένη άσκηση. Ας αρκεστούμε λοιπόν σε αυτά και ας ελπίζουμε ότι τα φετινά σφάλματα δεν θα επαναληφθούν.