Εγκυμοσύνη μετά τα 35
Πώς η ηλικία επηρεάζει τη γονιμότητα και την κύηση
Πώς επηρεάζει η ηλικία τη γονιμότητα;
Τα πιο αναπαραγωγικά χρόνια μιας γυναίκας είναι από το τέλος της εφηβείας μέχρι πριν τα 30 έτη. Μετά την ηλικία των 30 ετών, η γονιμότητα (δηλαδή η δυνατότητα να μείνει η γυναίκα έγκυος) αρχίζει να μειώνεται. Η μείωση της γονιμότητας γίνεται πιο γρήγορη στα μέσα της δεκαετίας των 30. Μέχρι την ηλικία των 45 ετών, η γονιμότητα έχει μειωθεί τόσο πολύ, ώστε η εγκυμοσύνη να είναι απίθανη για τις περισσότερες γυναίκες
.
Πόσο πιθανή είναι μια εγκυμοσύνη καθώς η γυναίκα μεγαλώνει;
Για τα υγιή ζευγάρια, στη δεκαετία των 20 και στις αρχές της δεκαετίας των 30, περίπου 1 στις 4 γυναίκες θα μείνουν έγκυες σε κάθε εμμηνορρυσιακό κύκλο. Μέχρι την ηλικία των 40 ετών, περίπου 1 στις 10 γυναίκες θα μείνουν έγκυες ανά εμμηνορρυσιακό κύκλο. Επίσης η γονιμότητα του άνδρα μειώνεται με την ηλικία, αλλά όχι τόσο προβλέψιμα όσο η γυναικεία γονιμότητα.
Γιατί οι γυναίκες γίνονται λιγότερο γόνιμες καθώς μεγαλώνουν;
Οι γυναίκες γίνονται λιγότερο γόνιμες όσο μεγαλώνουν, επειδή γεννιούνται με ένα σταθερό αριθμό ωαρίων στις ωοθήκες τους. Ο αριθμός των ωαρίων μειώνεται όσο μεγαλώνουν οι γυναίκες. Επίσης, στις ηλικιωμένες γυναίκες τα ωάρια που απομένουν είναι πιο πιθανό να έχουν παθολογικά χρωμοσώματα. Επίσης, καθώς η ηλικία αυξάνεται, οι γυναίκες έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο διαταραχών που μπορεί να επηρεάσουν τη γονιμότητα, όπως τα ινομυώματα της μήτρας και η ενδομητρίωση.
Ποιοι είναι οι κίνδυνοι της καθυστερημένης τεκνοποίησης;
Οι γυναίκες που μένουν έγκυες στα τέλη της δεκαετίας των 30 ή των 40 έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο επιπλοκών. Μερικά από αυτά τα προβλήματα μπορεί να επηρεάσουν την υγεία της γυναίκας. Άλλα μπορεί να επηρεάσουν την υγεία του εμβρύου.
Πώς μπορεί η καθυστερημένη τεκνοποίηση να επηρεάσει την υγεία μιας γυναίκας;
Οι έγκυες άνω των 40 ετών έχουν αυξημένο κίνδυνο προεκλαμψίας. Η αύξηση του κινδύνου, οφείλεται στο γεγονός ότι οι ηλικιωμένες γυναίκες, συνήθως, έχουν περισσότερα προβλήματα υγείας, προτού μείνουν έγκυες, σε σχέση με τις νεότερες γυναίκες. Για παράδειγμα, η υψηλή αρτηριακή πίεση, μια κατάσταση που γίνεται πιο συχνή με την πάροδο της ηλικίας, μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο προεκλαμψίας. Μελέτες δείχνουν επίσης, ότι οι ηλικιωμένες γυναίκες που δεν έχουν προβλήματα υγείας, εξακολουθούν να κινδυνεύουν από επιπλεγμένες εγκυμοσύνες.
Πώς η γήρανση επηρεάζει τον κίνδυνο ανωμαλίας του εμβρύου;
Ο συνολικός κίνδυνος για γέννηση μωρού με χρωμοσωμική ανωμαλία είναι μικρός. Όμως, καθώς η γυναίκα μεγαλώνει, ο κίνδυνος να έχει ένα μωρό με χρωμοσωμική ανωμαλία αυξάνεται. Το σύνδρομο Down είναι η πιο συχνή χρωμοσωμική ανωμαλία και εμφανίζεται συχνότερα στις μεγαλύτερες αναπαραγωγικές ηλικίες. Ο κίνδυνος για γέννηση παιδιού με σύνδρομο Down είναι:
1: 1480 σε ηλικία 20 ετών
1: 940 σε ηλικία 30 ετών
1: 350 στην ηλικία των 35 ετών
1: 85 στην ηλικία των 40 ετών
1: 35 στην ηλικία των 45 ετών
Υπάρχουν εξετάσεις για να διαπιστωθεί ο κίνδυνος γέννησης παιδιού με ανωμαλίες;
Ασφαλώς και υπάρχουν. Οι εξετάσεις προγεννητικού ελέγχου αξιολογούν τον κίνδυνο να γεννηθεί ένα μωρό με συγκεκριμένο γενετικό ελάττωμα ή γενετική διαταραχή. Οι προγεννητικές διαγνωστικές εξετάσεις μπορούν να ανιχνεύσουν αν ένα έμβρυο έχει ένα συγκεκριμένο γενετικό ελάττωμα ή γενετική διαταραχή. Κάθε γυναίκα θα πρέπει να ενημερώνεται για τις διαθέσιμες διαγνωστικές εξετάσεις από το μαιευτήρα-γυναικολόγο της, ώστε να μπορεί να κάνει μια συνειδητή επιλογή.
Ποιοι άλλοι κίνδυνοι σχετίζονται με την καθυστερημένη τεκνοποίηση;
Ο κίνδυνος αποβολής και θνησιγένειας του εμβρύου είναι μεγαλύτερος σε γυναίκες άνω των 35 ετών. Επίσης, η πολύδυμη κύηση εμφανίζεται πιο συχνά σε γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας απ’ ό,τι σε νεότερες γυναίκες. Καθώς οι ωοθήκες γερνούν, είναι πιο πιθανό να απελευθερώσουν περισσότερα από ένα ωάρια κάθε μήνα και έτσι να προκύψει πολύδυμη κύηση που είναι πάντα κύηση υψηλού κινδύνου.
Τι είναι ο αναπαραγωγικός σχεδιασμός (reproductive life plan);
Όλες οι γυναίκες πρέπει να σκεφτούν εάν θα ήθελαν να κάνουν παιδιά και, εάν ναι, πότε θα τα κάνουν. Αυτό ονομάζεται αναπαραγωγικός σχεδιασμός. Εάν θέλετε να έχετε παιδιά κάποια μέρα, ο γυναικολόγος μπορεί να σας βοηθήσει να αναπτύξετε το αναπαραγωγικό σας σχέδιο.
Τι πρέπει να κάνω εάν θέλω να μείνω έγκυος σύντομα;
Αν θέλετε να μείνετε έγκυος σύντομα, θα πρέπει να προσπαθήσετε να είστε όσο το δυνατόν πιο υγιής πριν από την εγκυμοσύνη. Τα βήματα για καλύτερη υγεία περιλαμβάνουν τη διακοπή του αλκοόλ, του καπνίσματος και όλων των εξαρτησιογόνων ουσιών. Θα πρέπει επίσης να αρχίσετε να προσέχετε τη διατροφή σας και να παίρνετε φυλλικό οξύ.
Τι χρειάζεται η επίσκεψη στο γυναικολόγο πριν την εγκυμοσύνη;
Μια επίσκεψη πριν από την εγκυμοσύνη είναι η κατάλληλη στιγμή για το γυναικολόγο να εξετάσει το ιατρικό και οικογενειακό σας ιστορικό. Ο γυναικολόγος θα ελέγξει επίσης τα φάρμακα που παίρνετε και αν έχετε κάνει όλα τα συνιστώμενα εμβόλια. Επίσης θα πάρετε χρήσιμες συμβουλές για τη δίαιτα και τον τρόπο ζωής που πρέπει να ακολουθήσετε, για το πώς μπορείτε να διατηρήσετε ένα υγιές βάρος πριν να μείνετε έγκυος, θα γίνει εξέταση για σεξουαλικά μεταδιδόμενες λοιμώξεις, τεστ Παπανικολάου και τέλος θα ελεγχθείτε αν είστε φορέας μεσογειακής αναιμίας ή κυστικής ίνωσης.
Υπάρχουν τρόποι για τη διατήρηση της γονιμότητας;
Επί του παρόντος, δεν υπάρχει ιατρική τεχνική που να εγγυάται την πλήρη διατήρηση της γονιμότητας. Εάν γνωρίζετε ότι θέλετε να κάνετε παιδιά αργότερα στη ζωή σας, μια επιλογή μπορεί να είναι η εξωσωματική γονιμοποίηση (IVF). Με την εξωσωματική γονιμοποίηση, το σπέρμα συνδυάζεται με τα ωάρια μιας γυναίκας στο εργαστήριο. Εάν το σπέρμα γονιμοποιήσει τα ωάρια, μπορεί να δημιουργηθούν έμβρυα. Τα έμβρυα μπορούν να καταψυχθούν και να χρησιμοποιηθούν πολλά χρόνια αργότερα. Όταν είστε έτοιμες, ένα έμβρυο μπορεί να μεταφερθεί στη μήτρα σας για να επιτευχθεί εγκυμοσύνη
.
Ποιες είναι οι πιθανότητες επιτυχίας της εξωσωματικής γονιμοποίησης;
Η πιθανότητες επιτυχίας της εξωσωματικής γονιμοποίησης εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, συμπεριλαμβανομένης της υγείας σας και της ηλικίας σας όταν τα έμβρυα είναι κατεψυγμένα.
Έχω ακούσει για την κατάψυξη ωαρίων. Πώς γίνεται;
Η κρυοσυντήρηση ωαρίων όπως ονομάζεται, αποσκοπεί στην κατάψυξη ωαρίων που παίρνονται από τις ωοθήκες. Τα μη γονιμοποιημένα ωάρια που παίρνονται από τις ωοθήκες, καταψύχονται, ώστε να χρησιμοποιηθούν μελλοντικά με την τεχνική της εξωσωματικής γονιμοποίησης. Η κατάψυξη των ωαρίων συνιστάται κυρίως για γυναίκες κοντά στα 35, που διαβλέπουν ότι θα αργήσουν πολύ να παντρευτούν και να κάνουν οικογένεια, ή που έχουν καρκίνο και θα πρέπει να κάνουν μια θεραπεία που θα επηρεάσει τη μελλοντική τους γονιμότητα. Δεν υπάρχει αρκετή έρευνα για να συνιστούμε την κατάψυξη ωαρίων σαν ρουτίνα με μοναδικό σκοπό την αποθάρρυνση της τεκνοποίησης. Η κατάψυξη των ωαρίων είναι επίσης δαπανηρή μέθοδος.
Δεν έχω μείνει έγκυος. Πρέπει να εξεταστώ;
Αν είστε ηλικίας άνω των 35 ετών και δεν έχετε μείνει έγκυος μετά από 6 μήνες τακτικής σεξουαλικής επαφής χωρίς προφυλάξεις, πρέπει να επισκεφθείτε γυναικολόγο. Εάν είστε άνω των 40 ετών, συνιστάται γυναικολογική εκτίμηση πριν προσπαθήσετε να μείνετε έγκυος. Η συμβουλή αυτή ισχύει ιδιαίτερα εάν έχετε κάποιο πρόβλημα που μπορεί να επηρεάσει τη γονιμότητα, όπως η ενδομητρίωση ή τα ινομυώματα.
Μπορεί μια γυναίκα μεγαλύτερη των 35 ετών να έχει μια φυσιολογική εγκυμοσύνη;
Ασφαλώς και μπορεί. Παρά τις προκλήσεις, πολλές γυναίκες άνω των 35 ή 40 ετών μπορούν να έχουν υγιείς εγκυμοσύνες και μωρά. Το κλειδί της επιτυχίας είναι ο σωστός προγραμματισμός πριν την εγκυμοσύνη και η καλή προγεννητική φροντίδα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Γιατί είναι σημαντική η προγεννητική φροντίδα;
Η έγκαιρη και τακτική προγεννητική φροντίδα κατά την εγκυμοσύνη μπορεί να αυξήσει τις πιθανότητές σας να έχετε ένα υγιές μωρό. Θα πρέπει να επισκέπτεστε το γυναικολόγο σας τακτικά. Σε κάθε επίσκεψη, θα παρακολουθούνται η υγεία σας και η υγεία του εμβρύου σας. Εάν έχετε κάποιο προ υπάρχον ιατρικό πρόβλημα ή εάν εμφανιστεί κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, ίσως χρειαστεί να κάνετε ειδικές εξετάσεις ή συχνότερες επισκέψεις προγεννητικού ελέγχου. Μπορεί επίσης να χρειαστείτε ειδική φροντίδα κατά τη διάρκεια του τοκετού.
Δρ. Καββαδίας Αλέξιος
Μαιευτήρας – Γυναικολόγος
Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Παν/μίου Ιωαννίνων
Πιστοποιημένος στο Μαιευτικό – Γυναικολογικό Υπερηχογράφημα
Πιστοποιημένος στην Κολποσκόπηση
Κάτοχος διπλώματος ALSO (Advanced Life Support in Obstetrics)
Συγγρού 28 και Φλέμινγκ , (άνωθεν Euromedica), Τρίκαλα
Τηλ. 2431025190, 6946218134
e-mail: [email protected]
