Σγος ε.α Κων/νος Λιούτας
Πρόεδρος ΕΑΑΑ/Παρ. Λάρισας
Αναδρομικά-Ο Εμπαιγμός των Αποστράτων.
Πριν από λίγες μέρες πιστώθηκαν στους λογαριασμούς των αποστράτων παράνομα και αντισυνταγματικά παρακρατηθέντα ποσά, σύμφωνα με τις αποφάσεις των δικαστηρίων, από τις αλλεπάλληλες μειώσεις των συντάξεων. Η εντύπωση που δημιουργήθηκε εντέχνως στην κοινωνία είναι ότι πρόκειται για προνομιακή μεταχείριση των αποστράτων ενώ τα ποσά που επεστράφησαν ανέρχονται σε πολλές χιλιάδες ευρώ για τον καθένα. Η αλήθεια είναι ότι αυτά που επεστράφησαν ξεκινούν από μηδέν 0 ή 20 ευρώ με την πλειοψηφία να έχει λάβει από 700 έως 1.400 για περίοδο 47 μηνών που σημαίνει από 15 έως 30 ευρώ μηνιαίως.
Εύλογα διερωτάται η κοινωνία γιατί οι απόστρατοι δικαιούνται επιστροφής των συγκεκριμένων παράνομα παρακρατηθέντων ποσών σε σχέση με τις άλλες κατηγορίες συνταξιούχων. Η απάντηση είναι ότι οι απόστρατοι, μαζί με όλες τις άλλες περικοπές που υπέστησαν όλοι οι συνταξιούχοι, είχαν επιπλέον μεγάλη μείωση εξαιτίας της μείωσης το 2012 των μισθών των εν ενεργεία στρατιωτικών με των οποίων το μισθολόγιο ήταν συνδεδεμένες οι συντάξεις.
Επί 4 χρόνια ο πρώην υπουργός Εθνικής Άμυνας κ. Καμμένος κατακεραυνώνοντας την προηγούμενη κυβέρνηση, η οποία είχε συμμορφωθεί με την απόφαση του ΣΤΕ, κατά το ήμισυ, επιστρέφοντας το 50%, υποσχόταν ότι θα αποκαταστήσει την αδικία στο ακέραιο. Ποια αποκατάσταση μπορεί όμως να αισθάνεται ο απόστρατος που έλαβε 0, 20, ή 120 ευρώ για περίοδο 47 μηνών; Ακόμα και για τους ελάχιστους «τυχερούς» που έλαβαν περισσότερα από 2.000 ευρώ αποτελεί κοροϊδία καθώς το ποσό είναι υποπολλαπλάσιο σε σχέση με τις μειώσεις που όλα αυτά τα χρόνια αγγίζουν το ποσό των 80 έως 100.000 ευρώ.
Χρήσιμο είναι να δούμε σε βάθος 15ετίας την εξέλιξη των μισθών των στρατιωτικών και κατά συνέπεια των αποστράτων. Το 2003 ο βασικός μισθός του ανθυπολοχαγού που αποτελεί τη βάση για τον προσδιορισμό των βασικών μισθών όλων των βαθμών ανάλογα με τους συντελεστές είχε ορισθεί με νόμο, από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, στα 720 ευρώ. Από το 2003 έως το 2007 με τις ετήσιες αυξήσεις είχε διαμορφωθεί στα 795 ευρώ. Το 2008 η κυβέρνηση της ΝΔ αναπροσάρμοσε το βασικό μισθό του Ανθυπολοχαγού στα 860 ευρώ δηλαδή αύξηση της τάξεως του 8,2%.
Σταδιακά από το έτος 2010 και ενώ η χώρα είχε περιέλθει στη δίνη της οικονομικής κρίσης η κυβέρνηση το ΠΑΣΟΚ περιέκοψε τις συντάξεις ενώ η αρχή έγινε με την περικοπή των δώρων εορτών και αδείας για να ακολουθήσουν αλλεπάλληλες μειώσεις έως και τον Ιανουάριο του 2012 με παράλληλη μείωση του αφορολόγητου, αλλαγή της φορολογικής κλίμακας και άλλα μέτρα περικοπής.
Το 2012 η κυβέρνηση ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΔΗΜΑΡ μείωσε τους μισθούς των εν ενεργεία στρατιωτικών, άρα και τις συντάξεις. Ο βασικός μισθός του Ανθυπολοχαγού καθορίστηκε στα 875 ευρώ από 899 που είχε διαμορφωθεί πριν, ενώ παράλληλα είχαμε μείωση όλων των συντελεστών και όλων των επιδομάτων. Ενδεικτικά η μείωση μόνο των βασικών μισθών, ήταν 150 ευρώ για το συνταγματάρχη και 200 ευρώ για τον Ταξίαρχο. Παράλληλα επιβλήθηκε νέα μείωση, η τελευταία, σε όλες τις συντάξεις και κατάργηση των επιδομάτων (δώρα). Αξίζει να αναφερθεί ότι αρχηγός της ΔΗΜΑΡ ήταν ο κ. Κουβέλης, σημερινός υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και πρώην αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Άμυνας.
Το 2014 η κυβέρνηση ΝΔ, ΠΑΣΟΚ αποφάσισε να εφαρμόσει κατά το ήμισυ την απόφαση του ανωτάτου δικαστηρίου που δικαίωσε τους εν ενεργεία και εν αποστρατεία στρατιωτικούς κρίνοντας παράνομη και αντισυνταγματική τη μείωση των μισθών και συντάξεων. Η εφαρμογή, κατά 50%, της απόφασης του ΣΤΕ ήταν πλήρης καθώς άρχισαν τα επιστρέφονται, αναδρομικά, τα παράνομα παρακρατηθέντα ποσά από το Δεκέμβριο του 2014 και σε βάθος 36 μηνών. Ο βασικός μισθός του Ανθυπολοχαγού αυξήθηκε κατά 50% και διαμορφώθηκε στα 887 ευρώ ενώ παράλληλα αυξήθηκαν οι συντελεστές και όλα τα επιδόματα.
Η σημερινή κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑ, ΑΝΕΛ αποφάσισε να μην εφαρμόσει, κατά το υπόλοιπο ήμισυ, όπως είχε υποσχεθεί, την απόφαση του ΣΤΕ και επέστρεψε ποσά εν είδη κοινωνικού επιδόματος τα οποία υπολογίστηκαν με αυθαίρετο τρόπο καθώς στηρίζονται σε υποθετικές και όχι πραγματικές αυξήσεις των μισθών και των συντάξεων. Ο πρώην ΥΕΘΑ κ. Καμμένος απευθυνόμενος στην αντιπολίτευση είπε «Το ποιος εμπαίζει τους στρατιωτικούς θα το δουν οι στρατιωτικοί σε λίγες ημέρες στην τσέπη τους» και πράγματι οι απόστρατοι στρατιωτικοί και οι οικογένειές τους το είδαν και δεν μπορούσαν να πιστέψουν πως προέκυψε αυτή η «γενναιοδωρία» της κυβέρνησης και η συνέπεια λόγων και έργων.
Σύμφωνα με την τροπολογία που ψηφίστηκε το επιστραφέν ποσό χαρακτηρίζεται ως «καταβολή εφάπαξ χρηματικού ποσού» δηλαδή επίδομα, ενώ στο άρθρο 6 παρ 3 προβλέπεται ότι η καταβολή του ποσού δεν επηρεάζει το ύψος της καταβαλλόμενης σύνταξης. Η πρόβλεψη αυτή είναι κατάφωρη παραβίαση της απόφασης του ΣΤΕ που έλεγε ότι οι μισθοί και οι συντάξεις των στρατιωτικών θα πρέπει να επανέλθουν στα επίπεδα όπου ήταν τον Ιούλιο του 2012. Συγκριτικά αυτή η ακατανόητη απόφαση είναι πολύ χειρότερη της προηγούμενης κυβέρνησης καθώς η μη αποκατάσταση του υπόλοιπου 50% των μισθών σημαίνει απώλεια «εφάπαξ» χιλιάδων ευρώ και μη αναπροσαρμογή της σύνταξης. Δυστυχώς αυτή η εξέλιξη αναγκάζει τους αποστράτους σε νέους ατέρμονους κύκλους δικαστικών διεκδικήσεων.
Η σημερινή κυβέρνηση με το νόμο «Κατρούγκαλου» έθεσε εκτός νομικών διεκδικήσεων την αποκατάσταση του συνόλου ή μέρος των συντάξεων καθώς οι συντάξεις διαμορφώνονται αμετάκλητα για τους παλιούς συνταξιούχους, πριν το 2016, στο ύψος που είχαν το 2014 ενώ για τους νέους επιβάλλονται νέες περικοπές. Εφόσον ο νόμος Κατρούγκαλου κριθεί συνταγματικός τότε θα έχει γραφτεί οριστικά ο οδυνηρός επίλογος σε κάθε ελπίδα για την επαναφορά των συντάξεων σε αξιοπρεπή επίπεδα ενώ οι δικαστικές διεκδικήσεις θα αφορούν μόνο σε εφάπαξ επιστροφή παράνομα παρακρατηθέντων ποσών έως και το 2016, τα οποία θα είναι στην καλύτερη περίπτωση κοινωνικά επιδόματα.
Σχετικά με την επιστροφή και τον ανεξήγητο για πολλούς υπολογισμό των ποσών θα ήταν αυτονόητο σε μια ευνομούμενη πολιτεία ο φορέας που είναι αρμόδιος για τον προσδιορισμό των ποσών να έχει ετοιμάσει αναλυτικά ενημερωτικά σημειώματα για τον κάθε δικαιούχο προκειμένου αυτός να γνωρίζει πως προέκυψαν τα συγκεκριμένα ποσά. Είναι φυσιολογικό να γίνονται συγκρίσεις ανάμεσα στα ποσά που έλαβαν οι απόστρατοι και να γεννιούνται σοβαρά ερωτηματικά για τις μεγάλες αποκλίσεις τροφοδοτώντας περαιτέρω το αίσθημα της αδικίας αλλά και της οργής για ενδεχόμενα λάθη. Όλο αυτό θα είχε αποφευχθεί αν ένα υπεύθυνο κράτος φρόντιζε, ως υποχρεούται, για την έκδοση λεπτομερών ενημερωτικών σημειωμάτων που θα είχαν προηγηθεί της πίστωσης των λογαριασμών. Αναμένουμε έστω και τώρα πλήρη ενημερωτικά σημειώματα από τον ΕΦΚΑ τα οποία θα απαντούν σε όλα τα ερωτήματα έχοντας βέβαια σοβαρές επιφυλάξεις καθώς είναι ικανοί αντί για απαντήσεις να προκαλέσουν περαιτέρω σύγχυση και ερωτηματικά.
Και επειδή τα τελευταία χρόνια γίνεται πολύς λόγος για το πλεονέκτημα της ηθικής στην πολιτική είναι βέβαιο ότι αυτό δεν μπορεί να έχει καμία σχέση με την παραποίηση της αλήθειας καθώς γνώριζαν πολύ καλά ποια είναι τα πραγματικά ποσά των επιστροφών και θα έπρεπε, ηθικά, να ενημερώσουν τους ενδιαφερόμενους αφήνοντας κατά μέρος τις πομπώδες εκφράσεις και θριαμβολογίες.
Αν οι προθέσεις τους ήταν ειλικρινείς έπρεπε να νομοθετήσουν την επιστροφή των παράνομα παρακρατηθέντων ποσών χωρίς τις μνημονιακές μειώσεις και κρατήσεις που όλες κρίθηκαν αντισυνταγματικές και λεηλάτησαν τις συντάξεις ενώ τώρα εξαερώνουν και τις όποιες επιστροφές δικαιώνονται οι συνταξιούχοι μετά από μακροχρόνιους δικαστικούς αγώνες.
Οι απόστρατοι δεν έχουν άλλο δρόμο παρά τον συνεχή αγώνα για την τελική δικαίωση.