Ανώμαλη αιμορραγία της μήτρας
Πώς ορίζεται ο φυσιολογικός εμμηνορρυσιακός κύκλος;
Ο φυσιολογικός εμμηνορρυσιακός κύκλος τυπικά κυμαίνεται από 24 έως 38 ημέρες. Η φυσιολογική έμμηνος ρύση (περίοδος) διαρκεί γενικά έως και 8 ημέρες.
Πότε η αιμορραγία θεωρείται ανώμαλη;
Αιμορραγία σε οποιαδήποτε από τις ακόλουθες περιπτώσεις θεωρείται ανώμαλη αιμορραγία της μήτρας:
· Αιμορραγία ή κηλίδες αίματος μεταξύ των περιόδων
· Αιμορραγία ή κηλίδες αίματος μετά τη σεξουαλική επαφή
· Βαριά αιμορραγία κατά τη διάρκεια της περιόδου
· Έμμηνοι κύκλοι που είναι μικρότεροι από 24 ημέρες
· Ανώμαλη περιόδος που διαρκεί περισσότερο από 7-9 ημέρες
· Αιμορραγία μετά την εμμηνόπαυση
Σε ποιες ηλικίες η ανώμαλη αιμορραγία της μήτρας είναι πιο συχνή;
Ανώμαλη αιμορραγία μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία. Ωστόσο, σε ορισμένες φάσεις στη ζωή μιας γυναίκας είναι σύνηθες η περίοδος να είναι κάπως ανώμαλη. Όταν ένα κορίτσι αρχίζει να έχει περίοδο ( στην ηλικία περίπου 9-14 ετών) αυτή μπορεί να μην έρχεται τακτικά. Κατά τη διάρκεια της περιεμμηνόπαυσης (που αρχίζει στα μισά της δεκαετίας των 40), ο αριθμός των ημερών μεταξύ των περιόδων μπορεί να αλλάξει. Επίσης, κατά την περιεμμηνόπαυση είναι φυσιολογικό να χάνεται κάποια περίοδος ή η αιμορραγία να γίνει ελαφρύτερη ή βαρύτερη κατά τη διάρκεια της εμμηνορρυσίας.
Τι προκαλεί μη φυσιολογική αιμορραγία;
Αιτίες ανώμαλης αιμορραγίας μπορεί να είναι:
· Προβλήματα με την ωορρηξία
· Ινομυώματα και πολύποδες
· Αδενομύωση: μια κατάσταση κατά την οποία το ενδομήτριο αναπτύσσεται στο τοίχωμα της μήτρας
· Διαταραχές στην πηκτικότητα του αίματος
· Προβλήματα που συνδέονται με ορισμένες μεθόδους ελέγχου των γεννήσεων, όπως μια ενδομήτρια αντισυλληπτική συσκευή (IUD) ή τα αντισυλληπτικά χάπια
· Αποβολή
· Εξωμήτρια κύηση
· Ορισμένα είδη καρκίνου, όπως ο καρκίνος της μήτρας
Ο μαιευτήρας-γυναικολόγος θα διερευνήσει τα πιθανά αίτια ανάλογα με την ηλικία της ασθενούς. Ορισμένα από αυτά δεν είναι σοβαρά και είναι εύκολο να θεραπευτούν. Άλλα μπορεί να είναι πιο σοβαρά. Όλοι τα αίτια πρέπει να ελεγχθούν.
Πώς διαγιγνώσκεται η ανώμαλη αιμορραγία της μήτρας;
Ο γυναικολόγος θα ρωτήσει για το ιστορικό της υγείας της ασθενούς και τον εμμηνορρυσιακό της κύκλο. Είναι πολύ χρήσιμη η καταγραφή των τελευταίων κύκλων εμμηνορρυσίας πριν την επίσκεψή σας στο γυναικολόγο. Σημειώστε τις ημερομηνίες, τη διάρκεια και τον τύπο (ελαφρά, μεσαία, βαριά ή κηλίδες αίματος) της αιμορραγίας σας σε ένα ημερολόγιο. Μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε μια εφαρμογή για smartphone που έχει σχεδιαστεί για την παρακολούθηση των εμμηνορρυσιακών κύκλων.
Θα υποβληθείτε σε φυσική εξέταση. Μπορεί επίσης να χρειαστούν εξετάσεις αίματος. Οι αιματολογικές εξετάσεις δείχνουν τον αιματοκρίτη και τα επίπεδα των ορμονών της ασθενούς και αποκλείουν ορισμένες ασθένειες του αίματος. Μπορεί επίσης να χρειαστεί να γίνει τεστ εγκυμοσύνης ή εξετάσεις για σεξουαλικώς μεταδιδόμενες λοιμώξεις (ΣΜΛ).
Ποιες εξετάσεις μπορεί να χρειαστούν για τη διάγνωση της μη φυσιολογικής αιμορραγίας;
Με βάση τα συμπτώματα και την ηλικία της ασθενούς, ενδέχεται να χρειαστούν και άλλες εξετάσεις. Ορισμένες από αυτές τις εξετάσεις μπορούν να γίνουν στο γυναικολογικό ιατρείο. Άλλες μπορεί να γίνουν σε κλινική ή νοσοκομείο.
· Το υπερηχογράφημα είναι πολύ βασική εξέταση καθώς απεικονίζει με ευκρίνεια τα γυναικολογικά όργανα.
· Υστεροσκόπηση – Μία μικροσκοπική ενδοσκοπική κάμερα εισάγεται μέσω του κόλπου και του τραχηλικού στομίου στην ενδομητρική κοιλότητα, επιτρέποντας έτσι στο γυναικολόγο να δει το εσωτερικό της μήτρας.
· Βιοψία ενδομητρίου – Μικρά τεμαχίδια του ενδομητρίου αφαιρούνται και εξετάζονται στο μικροσκόπιο.
· Υδρο-υπερηχο-υστερογραφία – Φυσιολογικός ορός εγχέεται στη μήτρα μέσω ενός λεπτού καθετήρα και ταυτόχρονα γίνεται υπερηχογράφημα για την καλύτερη απεικόνιση της ενδομητρικής κοιλότητας.
· Μαγνητική τομογραφία (MRI) – Η MRI χρησιμοποιεί ισχυρό μαγνητικό πεδίο για την απεικόνιση των εσωτερικών οργάνων του ανθρωπίνου σώματος.
· Αξονική τομογραφία (CT) – Στη CT χρησιμοποιούνται ακτίνες Χ για την απεικόνιση των εσωτερικών οργάνων του σώματος.
Ποια φάρμακα χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της ανώμαλης αιμορραγίας της μήτρας;
Για την αντιμετώπιση της ακανόνιστης ή τη βαριάς εμμηνορροϊκής αιμορραγίας αρχικά χρησιμοποιούνται φάρμακα. Τα φάρμακα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:
· Ορμονική θεραπεία – Τα αντισυλληπτικά χάπια, τα διαδερμικά αυτοκόλλητα, το ενδομήτριο σπιράλ λεβονοργεστρέλης (MIRΕΝΑ) και ο κολπικός δακτύλιος περιέχουν ορμόνες. Αυτές οι ορμόνες μπορούν να ελαττώσουν την εμμηνορρυσία. Βοηθούν επίσης στο να γίνουν οι κύκλοι πιο τακτικοί.
· GnRH αγωνιστές – Αυτά τα φάρμακα μπορούν να σταματήσουν τον εμμηνορροϊκό κύκλο και να μειώσουν το μέγεθος των ινομυωμάτων προκαλώντας παροδικά τεχνητή εμμηνόπαυση.
· Τρανεξαμικό οξύ – Αυτό το φάρμακο αντιμετωπίζει τη βαριά μητρορραγία.
· Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα – Αυτά τα φάρμακα, τα οποία περιλαμβάνουν την ιβουπροφαίνη (BRUFEN, NUROFEN, ALGOFREN) και το μεφαιναμικό οξύ (PONSTAN), μπορούν να βοηθήσουν στον έλεγχο της βαριάς αιμορραγίας και στην ανακούφιση από τους σπασμούς και τις κράμπες της μήτρας.
· Αντιβιοτικά – Εάν υπάρχει λοίμωξη, μπορεί να χορηγηθεί κάποιο αντιβιοτικό.
· Ειδικά φάρμακα – Εάν υπάρχει διαταραχή στην πήξη του αίματος, η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει φάρμακα για την αποκατάσταση της πηκτικής λειτουργίας.
Ποιες χειρουργικές επεμβάσεις γίνονται για τη θεραπεία της ανώμαλης αιμορραγίας της μήτρας;
Εάν η φαρμακευτική αγωγή αποτύχει, μπορεί να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση. Υπάρχουν διάφοροι τύποι χειρουργικών επεμβάσεων ανάλογα με την κατάστασή της ασθενούς, την ηλικία της και την επιθυμία της για τεκνοποίηση.
Η εξάχνωση του ενδομητρίου καταστρέφει την εσωτερική επένδυση της μήτρας. Σταματάει ή μειώνει τη συνολική ποσότητα αιμορραγίας. Η εγκυμοσύνη δεν είναι πιθανή μετά την εξάχνωση, αλλά μπορεί να συμβεί. Εάν αυτό συμβεί, ο κίνδυνος σοβαρών επιπλοκών, συμπεριλαμβανομένης της απειλητικής για τη ζωή αιμορραγίας, αυξάνεται σημαντικά. Εάν αποφασιστεί η εξάχνωση του ενδομητρίου, θα χρειαστεί μια αντισυλληπτική μέθοδος μέχρι την εμμηνόπαυση.
Στην ινομυωματεκτομή (λαπαροσκοπική ή ανοικτή) , αφαιρούνται τα ινομυώματα και η μήτρα διατηρείται.
Η υστερεκτομή (λαπαροσκοπική ή ανοικτή), δηλαδή η χειρουργική αφαίρεση της μήτρας, χρησιμοποιείται για τη θεραπεία ορισμένων καταστάσεων ή όταν άλλες θεραπείες έχουν αποτύχει. Η υστερεκτομή χρησιμοποιείται επίσης για τη θεραπεία του καρκίνου του ενδομητρίου. Μετά την αφαίρεση της μήτρας, μια γυναίκα δεν μπορεί πλέον να μείνει έγκυος και δεν θα έχει πλέον περιόδους. Με την υστερεκτομή δεν επηρεάζεται η σεξουαλική λειτουργία της γυναίκας, αφού ο κόλπος της παραμένει άθικτος.
Δρ. Καββαδίας Αλέξιος
Μαιευτήρας – Γυναικολόγος
Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Παν/μίου Ιωαννίνων
Πιστοποιημένος στο Μαιευτικό – Γυναικολογικό Υπερηχογράφημα
Πιστοποιημένος στην Κολποσκόπηση
Κάτοχος διπλώματος ALSO (Advanced Life Support in Obstetrics)
Συγγρού 28 και Φλέμινγκ , (άνωθεν Euromedica), Τρίκαλα
Τηλ. 2431025190, 6946218134
e-mail: [email protected]