Δραματικές οι επιπτώσεις των Μνημονίων που οδήγησαν στην αποψίλωση των μονάδων από έμπειρα στελέχη και την αδυναμία αναπλήρωσης από νέους αξιωματικούς.
Οι «νάρκες» που τοποθετήθηκαν στα θεμέλια λειτουργίας των Ενόπλων Δυνάμεων με την εφαρμογή των Μνημονίων από το 2010 έχουν αρχίσει να «σκάνε» και να φέρνουν στην επιφάνεια σοβαρά προβλήματα. Οι μειώσεις μισθών στους στρατιωτικούς και οι επώδυνες αλλαγές στο ασφαλιστικό-συνταξιοδοτικό, που προκάλεσαν μαζική φυγή, από τη μια, και η κάθετη μείωση των εισακτέων στις στρατιωτικές σχολές και το οριστικό «πάγωμα» προσλήψεων επαγγελματιών οπλιτών, από την άλλη, έχουν επιφέρει σοβαρές επιπτώσεις που τείνουν προς το χειρότερο, αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα.
Στρατιωτικές πηγές επισημαίνουν πως, αν εξακολουθήσει αυτή η ρότα για πολύ ακόμη, τότε η κατάσταση θα γίνει μη αναστρέψιμη και θα πληγεί το αξιόμαχο των Ενόπλων Δυνάμεων που διατηρείται σε υψηλά επίπεδα, ακόμη και σήμερα, κυρίως λόγω του επαγγελματισμού και του φιλότιμου των στελεχών. Οι ίδιες πηγές αναγνωρίζουν πως επί υπουργίας Πάνου Καμμένου ελήφθησαν αποφάσεις προς τη σωστή κατεύθυνση, που κατάφεραν να συγκρατήσουν κάπως την αρνητική πορεία (όπως τα αναδρομικά που έδωσαν μια ανάσα στους στρατιωτικούς, οδοιπορικά ή προμήθειες και εκσυγχρονισμοί οπλικών συστημάτων απαραίτητων για τη διατήρηση της αποτρεπτικής ικανότητας της χώρας), ενώ ο πρόεδρος των ΑΝ.ΕΛ λειτούργησε και σαν ανάχωμα στην ιδεοληπτική πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ που θα μπορούσε να πλήξει περαιτέρω το Στράτευμα. Τα μνημονιακά μέτρα όμως υπονομεύουν τις Ένοπλες Δυνάμεις, όταν αυτές θα πρέπει να αναβαθμιστούν για να πρωταγωνιστήσουν στις ραγδαίες εξελίξεις στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου και να υπερασπιστούν τα κυριαρχικά μας δικαιώματα που αμφισβητούνται διαρκώς από την Τουρκία. Για να συμβεί αυτό, θα πρέπει το έμψυχο υλικό να είναι επαρκές σε αριθμό και ικανοποιημένο όσον αφορά τις απολαβές του (σ.σ.: δεν θα μιλήσουμε για εξοπλιστικά και για ισορροπία δυνάμεων στο Αιγαίο με μια Τουρκία που συνεχίζει να εξοπλίζεται σαν αστακός). Θα πρέπει, δε, να ληφθεί υπόψη το εξαιρετικά σοβαρό πρόβλημα της υπογεννητικότητας και της απόδοσης κλάσεων στρατιωτών που συνεπάγεται και απειλεί τις Ένοπλες Δυνάμεις και ολόκληρη τη χώρα, αλλά αντιμετωπίζεται με θεωρίες.
Στα χρόνια των Μνημονίων ο αριθμός των εισακτέων στις στρατιωτικές σχολές μειώθηκε σχεδόν στο μισό. Ποιο είναι το αποτέλεσμα σήμερα, λίγα χρόνια μετά; Να υπάρχουν πλωτάρχες, αλλά να μην υπάρχουν ανθυποπλοίαρχοι στο Πολεμικό Ναυτικό. Ο εν λόγω κλάδος αποτελεί ένα ενδεικτικό παράδειγμα για να αποτυπωθούν οι επιπτώσεις από την ντιρεκτίβα των δανειστών για δραστικό περιορισμό των εισακτέων, καθώς οι θέσεις που πρέπει να καλυφθούν είναι δεδομένες και οι αξιωματικοί επίσης. Από τη Ναυτικών Δοκίμων προ κρίσης αποφοιτούσαν περίπου 50 μάχιμοι αξιωματικοί και 40 μηχανικοί, ενώ σήμερα ο αριθμός έχει μειωθεί στους 20 και τους 10, αντίστοιχα. Από τη ΣΜΥΝ αποφοιτούσαν μέχρι και 300 υπαξιωματικοί, ενώ τώρα ο αριθμός τους μετά βίας φτάνει τους 100. Και το ερώτημα που προκύπτει είναι ποια υπηρεσία και ποια μονάδα του Π.Ν. θα πρωτοστελεχωθεί.
Οι θέσεις κυβερνητών σε φρεγάτες, ΤΠΚ, υποβρύχια, κανονιοφόρους και άλλες μονάδες του Στόλου είναι συγκεκριμένες (σ.σ.: ο αριθμός των πλοίων είναι σταθερός), όπως και οι βαθμοί των αξιωματικών που τις καλύπτουν. Σε λίγα χρόνια, ωστόσο, οι 20 μάχιμοι που αποφοιτούν από τη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων δεν θα επαρκούν σε καμία περίπτωση για να τις καλύψουν. Και το ερώτημα είναι: Τι μέλλει γενέσθαι; Πηγές του Πολεμικού Ναυτικού αναφέρουν πως σε Διευθύνσεις του Επιτελείου σήμερα υπάρχουν διευθυντής πλοίαρχος και υποδιευθυντής επίσης πλοίαρχος γιατί δεν υπάρχει απλά διαθέσιμος αντιπλοίαρχος. Το πρόβλημα δηλαδή είναι σοβαρό στους μικρότερους βαθμούς και αναδεικνύει ταυτόχρονα ένα άλλο, επίσης μεγάλο πρόβλημα, αυτό του γηρασμένου προσωπικού.
Στην Πολεμική Αεροπορία μέσα στο 2018 υποβλήθηκαν συνολικά 73 αιτήσεις παραίτησης ή αποστρατείας αξιωματικών, εκ των οποίων οι 35 ήταν ιπτάμενοι. Η πλειονότητα των ιπτάμενων ήταν επισμηναγοί, αντισμήναρχοι και σμήναρχοι, στελέχη με ιδιαίτερη εμπειρία και στην πλέον παραγωγική ηλικία, που θα μπορούσαν να μεταλαμπαδεύσουν την αεροπορική ιδέα και τις γνώσεις τους στις νεότερες γενιές των ιπταμένων. Αντ’ αυτού, επιλέγουν να φύγουν αναζητώντας ένα καλύτερο μέλλον σε αεροπορικές εταιρίες του εξωτερικού, βάζοντας στη ζυγαριά τον υψηλό κίνδυνο που διατρέχουν καθημερινά, με τις αποδοχές που λαμβάνουν, αλλά και την απαξίωση που έχουν βιώσει τα τελευταία χρόνια από τους πολιτικούς. Έλληνες ιπτάμενοι που διαπρέπουν με τις επιδόσεις τους διεθνώς δέχονται προτάσεις αξιοποίησής τους από το ΝΑΤΟ, ενώ πολλές φορές στις μονάδες τους μπαίνουν σε δεύτερη μοίρα γιατί προέχουν οι… ημέτεροι.
Το πιο ανησυχητικό είναι κι εδώ το θέμα της προσέλευσης νέων στις παραγωγικές σχολές και αποφοίτησης από τη Σχολή Ικάρων. Η σειρά ιπταμένων που ορκίστηκε φέτος απέδωσε μόλις 30 πιλότους, όταν το 2018 υπέβαλαν αίτηση παραίτησης ή αποστρατείας 35 πιλότοι, χωρίς στον αριθμό αυτόν να περιλαμβάνονται οι ιπτάμενοι που αποστρατεύθηκαν στις κρίσεις του περασμένου Μαρτίου.
Για τους περισσότερους ιπταμένους που παραιτούνται το κίνητρο είναι το οικονομικό, αφού ένας αξιωματικός στον βαθμό του επισμηναγού μπορεί να παίρνει μισθό της τάξεως των 1.500 ευρώ τον μήνα (σ.σ.: σε αυτόν θα πρέπει να προστεθεί και το πτητικό), όταν σε μία πολιτική αεροπορική εταιρία ο μισθός μπορεί να είναι τρεις ή και τέσσερις φορές μεγαλύτερος.
Έντονη η λειψανδρία και στον Στρατό Ξηράς
ΟΙ ΑΠΟΔΟΧΕΣ των στρατιωτικών έχουν μειωθεί δραματικά από το 2010 και σε συνδυασμό με το ιδιαίτερο των συνθηκών εργασίας (μεταθέσεις, νυχτερινά, αργίες κ.ά.) αναγκάζουν πολλούς να κρεμάσουν τη στολή. Και τα προβλήματα δεν υπάρχουν μόνο στο Ναυτικό και στην Αεροπορία, αλλά και στον Στρατό Ξηράς, εκεί όπου οι ανάγκες στελέχωσης των μονάδων είναι ακόμη μεγαλύτερες. Το γεγονός ότι έχουν πάψει να γίνονται προσλήψεις ουσιαστικά από το 2005 εντείνει τη λειψανδρία και αυξάνει το πρόβλημα της επάνδρωσης των μονάδων. Το αμετάθετο των οπλιτών για την ενίσχυση των παραμεθόριων περιοχών, η κατάργηση των κέντρων εκπαίδευσης και η απευθείας τοποθέτηση και για τη βασική εκπαίδευση στις μονάδες ήταν κινήσεις που ναι μεν βοήθησαν, αλλά σίγουρα δεν έλυσαν τα προβλήματα.
Οι ανάγκες σε χαμηλόβαθμα και νέα στελέχη είναι μεγάλες για τον Στρατό Ξηράς, αφού οι πρώτοι επαγγελματίες οπλίτες κοντεύουν στη σύνταξη και οι τελευταίοι εισήλθαν στο Στράτευμα πριν από περίπου 15 χρόνια. Ειδικά ο Στρατός Ξηράς αντιμετωπίζει πολύ μεγάλο πρόβλημα επάνδρωσης των Ειδικών Δυνάμεων, σε επαγγελματικό επίπεδο, αφού ο μέσος όρος ηλικίας έχει ανέβει σε βαθμό ανησυχητικό.
Από τον Ανδρέα Κούτρα-akoutras@dimokratianews.gr
(ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ-05/01/2019 – [Μετατροπή σε κείμενο: staratalogia.blogspot.gr])