Σκέψεις αναφορικά με την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και τα Θέματα Ισότητας Φύλου και Ηγετικών Ρόλων
Γράφει η Αναστασία Νάκου,
Μεταπτυχιακή Φοιτήτρια Διεθνών Σχέσεων/ΜΥ ΠΕ ΥΠΕΘΑ
‘Leaders don’t simply lead by telling others what to do. They lead by showing others what to do, by setting a good example themselves’- Unknown. (Οι ηγέτες δεν διοικούν απλά με το να λένε στους άλλους τι να κάνουν. Διοικούν με το να λένε στους άλλους τι να κάνουν θέτοντας τον ίδιο τον εαυτό τους ως καλό παράδειγμα – Αγνώστου Σοφού Ανθρώπου).
Είτε πρόκειται για άνδρες ή γυναίκες, με οποιαδήποτε σειρά αναφοράς, λεκτική ή γραπτή, σε ένα εργασιακό χώρο, η υιοθέτηση ενός ηγετικού ρόλου δεν θα έπρεπε να σχετίζεται με καμία είδους διάκριση φύλου αλλά αποκλειστικά με την διαχείριση αυτής της θέσης, με στόχο πάντα το κοινό καλό της ομάδας. Το να είσαι σε θέση να διοικείς μια εργασιακή μονάδα, δεν επιφέρει μόνο ένα προνομιακό τίτλο σε όποιον κατέχει το ρόλο αυτό, αλλά πολύ περισσότερο τον θέτει αυτόματα πρότυπο προς τα μέλη της ομάδας.
Τι εννοούμε όταν αναφερόμαστε στην έννοια«πρότυπο»όμως βάση ενός οποιουδήποτε λεξικού της Νεοελληνικής: α) οτιδήποτε λειτουργεί ως υπόδειγμα που το ακολουθούν άλλοι β) πρόσωπο του οποίου το παράδειγμα θέλει κάποιος να ακολουθήσει, να μιμηθεί στο χώρο εργασίας.
Είτε τον ηγετικό ρόλο σε ένα περιβάλλον εργασίας κατέχει άνδρας είτε γυναίκα ή με οποιαδήποτε σειρά, η έννοια της διοίκησης δεν θα πρέπει να διαφοροποιείται ως προς την ποιότητα και τον στόχο της. Αντίστοιχα οι αποδέκτες της διοίκησης αυτής, τα δυο φύλα δηλαδή, μέλη της ομάδας, λειτουργούν, είτε λαμβάνοντας την, ως υπόδειγμα, είτε ως παράδειγμα, ως μιμητές αυτής.Το να διοικούμε μέσω του δικού μας παραδείγματος, εμπειρίας, γνώσης, ως αποδέκτες ευρείας σκέψης και ιδεών των μελών της ομάδας μας, ως παράλληλα ενδυναμωτές και πολλαπλασιαστές της δίκης μας ισχύος και ανατροφοδότες και αναμεταδότες αυτής προς το καλό της ομάδας πάντα θα αποτελεί και πρέπει να αποτελεί το επιθυμητό. Ο ηγετικός ρόλος είναι αδιάφορος ως προς την σωματική δύναμη, διάπλαση, εμφάνιση, ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε ανθρώπου κοκ.
Οι δεξιότητες, οι ικανότητες και τα ιδιαίτερα στοιχεία του χαρακτήρα οποιουδήποτε ανθρώπου σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να αξιολογούνται βάση φύλου ή άλλου στοιχείου. Σαφώς και υπάρχει διαφοροποίηση βάση της ανατομίας και φυσιολογίας των δυο φύλων και φυσικά είναι σημαντικό να λαμβάνεται υπόψη για συγκεκριμένα καθήκοντα. Όταν υπάρχει επιθυμία για αυτά όμως σε συνδυασμό με ικανότητες και από τα δυο φύλα ακόμη και σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει δίκαια να αξιολογείται και να δίνονται ισότιμα πρωτοβουλίες. Σαφέστατα,επίσης,οι ομάδες των ανθρώπων σε ένα εργασιακό χώρο θα πρέπει να απαρτίζονται και από τα δυο φύλα για να υπάρχει ισορροπία. Ισορροπία, που θα προέρχεται όμως από το μίγμα δεξιοτήτων και ικανοτήτων της ομάδας. Ισορροπία, που θα προέρχεται από την συνεργασία των δυο φύλων και θα αφορά στην συνεισφορά αυτών των δεξιοτήτων στην ομάδα. Ισορροπία, που θα κάνει μια ομάδα σε ένα εργασιακό χώρο να προβάλλει όλη τη θετικότητα της και να λειτουργήσει παραγωγικά. Ισορροπία, που θα προωθεί την δημιουργικότητα, την πρόοδο και θα συντελεί όχι μόνο στο συλλογικό καλό αλλά και το ατομικό για να υπάρχει κίνητρο και αυτοβελτίωση. Είναι αποδεδειγμένο πως όταν τα δυο φύλα ξεδιπλώνουν και ενώνουν τα ταλέντα τους το αποτέλεσμα είναι ιδανικό.
Το αίσθημα του δικαίου σε έναν ηγετικό ρόλο δεν επιτυγχάνεται όμως πάντα στο βαθμό που θα θέλαμε. Ενδεχομένως, ούτε τα προαναφερόμενα, διότι ο κάθε άνθρωπος, είτε άνδρας είτε γυναίκα, λειτουργεί βάση του χαρακτήρα του και ο ηγέτης, α μη τι άλλο, δεν διαφέρει. Οφείλουμε λοιπόν να ενδυναμώσουμε το ρόλο του και το αίσθημά του δικαίου του και να καθορίσουμε τα στοιχεία εκείνα που θα προάγει για την ομαλή λειτουργία της ομάδας του και την ισορροπία ανάμεσα στα δυο φύλα. Αυτό θα επιτευχθεί μόνο μέσω συνεχούς εξειδικευμένης εκπαίδευσης και γνώσης. Αντίστοιχα, εκπαίδευση θα πρέπει να λαμβάνουν και τα μέλη της ομάδας σε θέματα ισότητας και συνεργασίας μεταξύ τους.
Όταν ο ηγέτης, ο άνθρωπος – ηγέτης, ανεξαρτήτου φύλου,λειτουργεί μέσω του φωτεινού παραδείγματος του, η ομάδα του με μέλη και από τα δυο φύλα, πειθαρχεί αυτόβουλα, η ομάδα λειτουργεί με άμιλλα και όχι ανταγωνιστικά, η ομάδα έχει κίνητρο να δημιουργήσει ακόμη περισσότερο, υπάρχει αλληλοσεβασμός και αυτοσεβασμός, αποδοχή και όχι απόρριψη, ενδυναμώνεται και ενισχύεται ενώ αυτόματα αποφεύγεται κάθε μορφή διάκρισης/bullying. Το αποτέλεσμα της διαδικασίας αυτής ωφελεί όλους, τα δυο φύλα ισότιμα, στο μέγιστο.
Τέλος,προάγει και καλλιεργεί όχι μόνο την ισότητα φύλων που αποτελεί θεσμοθετημένο δικαίωμα βάση της Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου του ΟΗΕ (1948), του ψηφίσματος του ΟΗΕ 1325/2000 (σε πιο εξιδεικευμένα θέματα του ρόλου των γυναικών και βάση της Ατζέντα – Γυναίκες, Ειρήνη και Ασφάλεια όσον αφορά τις ΕΔ ), και των μετέπειτα αυτού ψηφισμάτων καθώς και των Εθνικών Σχεδίων Δράσης της ΕΕ (εθνικών και περιφερειακών NAPs/EUGAPIII κοκ) αλλά την γενικότερη στάση και αποδοτικότητά του ανθρώπου στον εργασιακό χώρο του. Η φράση Lead by Example/Διοικώ μέσω του Παραδείγματος, μέσω της εξειδικευμένης γνώσης και εκπαίδευσης μου, της μη προκατάληψης μου,της δικαιοσύνης βάση της αρχής των δικαιωμάτων του ανθρώπου, προσωπικά θεωρώ, πως μπορεί να αποτελέσει το θεμέλιο λίθο προς την εξάλειψη κάθε μορφής διάκρισης/bullying εις βάρος των δυο φύλων σε οποιοδήποτε εργασιακό χώρο. Η ρήση του Σωκράτη πάντα επίκαιρη και διαχρονική «Υπάρχει μόνο ένα καλό η γνώση και ένα κακό η αμάθεια» (“There is only one good, knowledge, and one evil, ignorance”). Ας επιμείνουμε στη γνώση στα θέματα αυτά και ας αποφύγουμε όσο γίνεται την αμάθεια.